Značaj zuba u proceni starosti kopitara i malih preživara

Abstract

Precizno određivanje starosti korisna je veterinarima i vlasnicima životinja koje su neregistrovane, ali i kod životinja čija je starost iz bilo kog razloga nepoznata. Fizičke promene tela su stalne. One utiču na opšti spoljašnji izgled i na osnovu opšteg izgleda teško je nekada razlikovati mladu jedinku od one koja je postigla zrelost, ili čak odrediti približnu starost jedinke. Promene koje se dešavaju na zubima, pružaju nam najbolju priliku za određivanje starosti. Starost konja određuje se na osnovu promena, koje se sa znatnom pravilnošću javalju u određenom uzrastu donjih inciziva. Ždrebad se rađaju ili bez zuba ili sa četiri centralna mlečna sekutića. Ukoliko su rođena bez zuba, obično u roku od osam dana izbijaju. Zamena mlečnih zuba sa stalnim započinje od dve ipo godine života. Kada su svi zubi prisutni, sledeći element koji nam pomaže u određivanju starosti jeste čašica koja nestaje na I1 sa 6 godina, I2 sa 7 godina i na I3 sa 8 godina. Dno čašice, tzv. bobica, nestaje sa I1 za 13, I2 za 14 godina i I3 za 15 godina. Grlo sa navršenih 15 godina, imaće potpuno ravnu i glatku zubnu površinu. Pregled zuba ovaca važan je deo svakog kliničkog pregleda i može se koristiti za procenu starosti jedinke do 4 godine. Jagnje se rađa sa prvim parom inciziva, koji su nikli ili niču tokom prve nedelje života. Ostali incizivi niču u razmaku od nedelju dana. Određivanje starosti životinja na osnovu zuba predstavlja vrlo korisnu metodu u radu veterinara na terenu, kada često podaci nisu dostupni, a markeri koji se koriste u obeležavanju životinja su oštećeni ili nepostoje trenutno na odgovarajućim mestima, kako je pravilnicima o načinu obeležavanja životinja definisano