Genetička karakterizacija jugoslovenskog ovčarskog psa - šarplaninca, pastirskog psa čuvara sa Zapadnog Balkana

Abstract

Yugoslavian Shepherd Dog-Sharplanina (YSD) is a livestock guard dog from the Western Balkans present in this region over a long time, but recognized by the Fédération Cynologique Internationale as a distinct breed as late as 1957. However, the information regarding the origin and the size of the breed's foundation stock is still lacking. In order to contribute towards better understanding of the genetic make-up of the YSD and its foundation stock, we re-analyzed previously generated genetic profiles of 94 registered YSD dogs assessed with nine nuclear microsatellites. Studied individuals comprised 90 unrelated dogs and two pairs of full-sibs, sampled at four sampling sites: Three dog shows and at a military training centre for dogs in Serbia. We supported earlier findings on high levels of genetic diversity in YSD (HE=0.728±0.027) and lack of inbreeding, and revealed substructure of the breed because we found two distinct gene pools in the Bayesian clustering analysis, indicated also by the excess of homozygotes (i.e., Wahlund effect) and outcomes of other analyses: Linkage disequilibrium tests, Neighbour-Joining tree, principal coordinates and two-dimensional scaling analyses. The two gene pools were almost equally represented at each sampling site. One gene pool was composed of individuals with high genetic integrity, while the other gene pool was characterized with admixed ancestry, developed possibly via hybridization with native breeding stock outside the registry system, other breeds, such as the Caucasian Shepherd, and/or individuals admixed with wolves. Thus, we demonstrate rather complex and diverse ancestry implying a genetically heterogeneous foundation stock of the YSD.

Jugoslovenski ovčarski pas – šarplaninac (JOP) je pastirski pas sa prostora Zapadnog Balkana na kojem je prisutan od davnina, iako je kao zasebna rasa prepoznat od strane Međunarodne kinološke federacije (FCI) tek 1957. godine. Međutim, podaci o veličini i poreklu osnivačke populacije JOP još uvek su nepoznati. U cilju doprinosa boljem razumevanju genetičke strukture i osnivačke populacije ove rase, izvršili smo dodatnu analizu prethodno objavljenih genetičkih profila 94 jedinke pasa rase JOP (90 pasa koji nisu u srodstvu i dva para punih srodnika uzorkovanih na tri izložbe pasa i u vojnom centru za obuku pasa) utvrđenih na osnovu varijabilnosti devet jedarnih mikrosatelita. Rezultati našeg istraživanja su potvrdili prethodne navode koji se odnose na visok stepen genetičkog diverziteta u ispitivanoj populaciji JOP (HE=0.728±0.027) i nizak stepen ukrštanja u srodstvu, ali i pokazali moguću genetičku strukturu ove rase. Naime, primenom Bajesove metode grupisanja, kao i na osnovu grupisanja po metodi najbližih suseda, nalaza o suvišku homozigota (tzv. Valundov efekat), testova neravnoteže vezanosti gena, analize glavnih komponenti i dvodimenzionalnog skaliranja, ustanovili smo postojanje dve različite genetičke grupe. Jedinke iz obe genetičke grupe bile su približno jednako zastupljene na svim mestima uzorkovanja. Jedna grupa obuhvatala je jedinke sa visokim genetičkim integritetom, dok su drugu grupu činile jedinke hibridnih genetičkih profila, koji su mogli nastali ukrštanjem sa neregistovanim psima koji su u tipu JOP ili sa drugim rasama, kao što je kavkaski ovčar, i/ili sa hibridima nastalih ukrštanjem sa vukovima. Sumirano, ovim istraživanjem ustanovljeno je veoma složeno i raznoliko poreklo JOP, što ukazuje na genetički heterogen karakter osnivačke populacije ove rase.