Značaj tritikalea u ishrani životinja

Abstract

Žita su sa agronomskog i privrednog značaja najvažnija gruparatarskih biljaka. Tritikale je savremeno žito, odnosno hibrid dobijen ukrštanjempšenice i raži, s tim što je nasledio sposobnost raži da preživi jake mrazeve, ali imaveću proteinsku vrednost, dok je veći prinos zrna i povećanu tolerantnost na ražanuglavnicu nasledio od pšenice. Na koji će se način koristiti tritikale zavisi od osobinasorte. Sorte krupnog i ujednačenog zrna sa povećanim sadržajem ukupnih proteina uodnosu na skrob i koje su po hemijskom sastavu bliže pšenici, koriste se za pripremukoncentrovane stočne hrane, kako za živinu, tako i za nepreživare i preživare. Sortekoje obrazuju veliku biomasu, slično raži, služe za spremanje voluminozne stočnehrane kao sveže ili silaže, senaže i sena. Hranljiva vrednost zrna tritikalea je na nivoupšeničnog, s tim što ima nešto više aminokiseline lizina. U pogledu zastupljenostiesencijalnih aminokiselina, pojedinih minerala i vitamina, zrno tritikalea možezadovoljiti značajan deo potreba domaćih i gajenih životinja. Tritikale, kao i ostalazrnasta hraniva, standardni su deo obroka za ishranu domaćih i gajenih životinja,posebno u većem procentu kada je životinjama potrebno više energije. U zavisnostiod vrste domaće životinje kao i tipa obroka, tritikale može činiti njegov značajanprocenat. Prednost tritikalea nad drugim pravim žitima je taj što ima veći prinos,brži prolećni porast i mogućnost dužeg roka kosidbe za zelenu stočnu hranu jerogrubi kasnije nego npr., raž ili ovas. Zbog navedenih prednosti tritikale je pogodanza setvu, posebno u zemljama u razvoju.

Grains have great agronomic and economic importance and they are one of the most important plants. Triticale is modern cereal grain, hybrid of wheat and rye, which inherited the ability of the rye to survive the high frosts, but has a higher protein value than rye, while higher grain yields and increased tolerance to diseases were inherited from wheat. The way in which triticale will be used depends on the characteristics of the variety. Triticale varieties of large and uniform grains which have more proteins then starch are used as concentrated feed for poultry, ruminants and nonruminants. Varieties that form large biomass, similar to rye, can be and are grazed, or harvested for silage or hay and straw. Triticale grain has nutritional value like wheat but with slightly more lysine amino acid. Triticale as a feed grain with good essential amino acid balance, minerals and vitamins is primarily included in livestock diets especially as an energy source. Depending on the type of domestic animal and meal, triticale can be used in significant percentage. The advantage of triticale over other cereals is that it has higher yields, a faster spring growth, and a longer mowing time as a green animal feed, than for example rays or oats. Because of all these advantages, triticale is suitable for planting especially in developing countries.