Značaj diferencijalne dijagnostike rezistencije i rezilijencije kod preživara

Abstract

Kontrola gastrointestinalnih parazita u različitim sistemima uzgoja preživara zasnivana je na vakcinaciji, hemoterapiji, poboljšanju kvaliteta menadžmenta stada i korišćenju genetskih potencijala domaćina. Širom sveta dominira strategija kontrole helminata zasnovana na čestoj upotrebi antihelmintika, koja se smatra neodrživom, s obzirom na pojavu sve većeg broja i vrsta parazita koji su otporni na lekove. Razvoj rezistencije na sve tri grupe antihelmintika širokog spektra (nikotinski antihelmintici, benzimidazoli i makrolidni laktoni) i povećana briga za zdravlje potrošača uslovljene pojavom rezidua primijenjenih lijekova u hrani, dodatno komplikuju kontrolu ovih nematoda. U cilju smanjenja brzine pojave rezistencije na antihelmintike kod gastrointestinalnih nematoda malih preživara i organizacije procesa odživog integrisanog upravljanja parazitima, globalno je prihvaćen princip ciljanog selektivnog tretmana. Sprovođenje ove strategije je tek odnedavno postalo izvodljivo, sa razvojem i praktičnom primenom sistema koji služi za kliničku procjenu anemije kod malih preživara obolelih od hemonhoze. Pored toga, kratkotrajne promene telesne težine i određivanje telesne kondicije mogu biti pokazatelji endoparazitoza, što omogućava brzu identifikaciju životinja koje će verovatno imati koristi od tretmana. Dobijeni rezultati kvantitativne koprološke dijagnostike i rezultati procene anemije su kriterijumi koji omogućavaju diferencijalnu dijagnostiku između zdravih i rezilijentnih životinja i lakšu dijagnostiku rezistencije parazita. S obzirom na to da rezilijentne životinje igraju važnu ulogu u kontaminaciji pašnjaka, razumljiv je kliničko-parazitološki značaj njihovog pravovremenog otkrivanja.

Control of the gastrointestinal parasites in different systems of ruminant breeding is based on vaccination, chemotherapy, improved herd management and use of genetic potentials of host animals. Strategy of the helminths control based on frequent anthelmintics usage is dominant among the world, although it is considered unsustainable due to the appearance of increased number and species of parasites that are resistance to drugs. Development of resistance on all three groups of broad-spectrum anthelmintics (nicotinic anthelmintics, benzimidazoles and macrolides lactones) as well as increased care for consumers health caused by appearance of used drugs residues in food, additionally complicate overall nematode control. With the aim to decrease appearance of anthelmintics resistance of gastrointestinal nematodes of small ruminants and in order to organize process of sustainable integrated parasite management, principle of targeted selective treatment is globally accepted. Implementing of this strategy has only recently become feasible, with development and practical use of systems that serve for clinical assessment of anemia in small ruminants which suffer from hemonchosis. Besides that, short term changes in body weight and body condition scoring may be indicators of diseases caused by endoparasites, as it can provide rapid identification of aminals that will probably have benefits from therapy. Obtained results of quantitative coprological diagnostic tests and results for anemia assessment are criteria that provide differential diagnosis between healthy and resilient animals and easier diseases diagnostic. Since resilient animals play important role in pasture contamination, the significance of their detection in understandable.