Uticaj selena u hrani na kvalitet sperme

Abstract

Pored učešća u enzimskim sistemima koji šteite organiizam od štetnog dejstva slobodnih radikala, selen je i esencijalni element za očuvanje reprodukcije (spermatogeneze) i embrionalnog razvoja. Problemi koji se najčešće dovode u vezu sa deficitom selena obuhvataju smanjenu plodnost, zadržavanje posteljice krava, nižu proizvodnju mleka i vune (kod ovaca), niži prirast i slabost mišića mladunaca. Sadržaj selena u hrani biljnog porekla u značajnoj meri varira, tako da koncentracije selena u kukuruzu gajenom na zemljištu siromašnom u selenu može biti i do pet puta manja u poređenju sa kukuruzom gajenom na zemljištu bogatom u selenu. Zbog pomenutog kao i činjenice da je Srbija područje izraženog do umerenog deficita, selen se dodaje u hranu za životinje. Veliki broj istraživača je potvrdio da je selen neophodan element za normalan razvoj spermatozoida, pre svega zbog činjenice da se ugrađuje u proteine membrane mitohondrija. Selen je, takođe, komponenta enzimskog sistema glutation peroksidaze, enzima koji štiti ćeliju od štetnog dejstva slobodnih radikala, odnosno deluje kao antioksidans, i štiti lipide membrane. Dodavanje selena u hranu za životinje, utiče na smanjenje broja patološki izmenjenih spermatozoida, kod sisara i ptica. Upotreba selena kao dodatka hrani za životinje ima nutritivno, medicinsko i ekonomsko opravdanje.