Q groznica preživara – rizik za javno zdravlje

Abstract

Q groznica i dalje predstavlja veliki zdravstvani problem, kako u veterinarskoj, tako i u humanoj medicini. Infekcija C. burnetii utvrđena je kod različitih vrsta životinja, a domaći preživari predstavljaju najvažnije rezervoare i izvore zaraze za infekciju ljudi. Kod preživara infekcija C. burnetii je najčešće supklinička ili se manifestuje reproduktivnim poremećajima, kao što su pobačaj, prevremeni porođaj, rađanje mrtvih ili slabovitalnih plodova, neplodnost i supklinički mastitis. Masovno izlučivanje C. burnetii u životnu sredinu dešava se tokom pobačaja ili porođaja, kao i vaginalnim iscedkom, urinom, fecesom i mlekom koje može trajati mesecima. Do infekcije ljudi i životinja najčešće dolazi putem infektivnog aerosola koji se stvara nakon izlučivanja velike količine uzročnika u spoljašnju sredinu. Dostupni dijagnostički testovi imaju ograničenu osetljivost, što u kombinaciji sa odsustvom mogućnosti lečenja kod životinja, i ograničenim mogućnostima prevencije dovode do teškoća u kontroli infekcija izazvanih sa C. burnetii. Jedan od glavnih ciljeva nadzora infekcije C. burnetii je otkrivanje životinja “izlučivača” u ranoj fazi, tako da se kontaminacija životne sredine i izlaganje ljudi mogu sprečiti ili svesti na minimum. Imajući u vidu da su kontakti sa inficiranim preživarima jedan od najvažnijih faktora za infekciju ljudi otkrivanje i kontrola zaraženih stada ima ključnu ulogu u kontroli Q groznice iz perspektive javnog zdravlja.