Predikcija proizvodnje enetričnog metana u organizmu preživara na osnovu hemijskog sastava hrane

Abstract

Procena i ublažavanje emisije metana iz govedarstva, posebno od mlečnih krava, dobile su globalni značaj za klimatski održivu govedarsku proizvodnju. Metan je gas koji ima 28 puta veći negativan uticaj na globalno zagrevanje od ugljen dioksida. Udeo enteričnog metana u globalnoj emisiji metana iznosi 27 procenata. On nastaje kao nusproizvod varenja hrane prvenstveno kod preživara enteričnom fermentacijom u buragu. Preživari (gajeni ili divlji) emituju metan najvećim delom eruktacijom. Proizvedeni enterični metan predstavlja gubitak energije hrane kod životinja. Količina enteričnog metana koja se emituje zavisi od tipa digestivnog trakta, starosti i težine životinje, kao i od kvaliteta i količine unete hrane. Istraživanjima brojnih autora u proteklom periodu je razvijeno više metoda za procenu stvarnih emisija ECH4 i to su: komore za disanje, tehnika praćenja sa sumpor heksafluoridom (SF6), uzimanje uzoraka izdisaja tokom muže ili ishrane, “Green Feed” sistem i mnoge druge. Od navedenih, komora za disanje predstavlja zlatni standard i referentnu metodu za studije metabolizma životinja i emisije gasova. Direktno merenje ECH4 je složeno i nepraktično na većem broju grla i zbog toga se za procenu proizvodnje CH4 koriste predikcioni modeli. Definisanje i primena matematičkih modela predikcije ima za cilj da omogući preciznost i adekvatno prilagođavanje prema uslovima odgajivanja, kako bi se dobila što realnija vrednost emisije ECH4 . Međutim, definisanje preciznih modela predviđanja zahteva opsežne podatke. Složeni modeli koji koriste DMI, NDF, EE, MF i BW su imali najbolje performanse za predviđanje proizvodnje ECH4 . Modeli koji zahtevaju samo podatke o DMI ili DMI sa NDF su imali najbolje prediktivne sposobnosti i predstavljaju alternativu složenim modelima. Dobra predikciona jednačina ukupne proizvodnje ECH4 u skupu podataka je usko povezana sa informacijama o unosu suve materije, a zatim sa sadržajem NDF u obroku. Do danas su razvijeni različiti matematički modeli predikcije emisije eteričkog metana kao što su Holos, NorFor i drugi.