Radioactive contamination of food chain around coal mine and coal-fired power stations

Abstract

The main aim of this study was to investigate the impact of the coal mine in Lazarevac, and the coal-fired power stations in Obrenovac, on the activity concentrations of radionuclides 40K, 238U, 232Th, and 137Cs in some parts of human food chain of people living in the surrounding area. The obtained results showed that natural environment around the examined coal mine and the coal-fired power stations are not significantly affected by the emission of primordial radionuclides. The activity concentrations of 238U in the soil around the open coal mine and the coal processing installations (66.4-76.0 Bq/kg) and in the soil around the coal-fired power stations (55.5-61.2 Bq/kg) were not significantly higher than the average values in Serbia. The significant increase in the activity concentrations of natural radioisotopes in the samples of soil, vegetation, and animal products, was not confirmed. Food of animal origin used in human consumption is safe, i. e. not contaminated by radiation.

Cilj ovog istraživanja bio je da se ispita uticaj procesa vađenja i prerade uglja iz otvorenog rudnog kopa u Lazarevcu, kao i sagorevanja uglja tokom proizvodnje električne energije u termoelektranama u Obrenovcu, na prisustvo radionuklida 40K, 238U, 232Th kao i 137Cs u lancu ishrane ljudi koji žive u okolini ovih postrojenja. Nivo ispitivanih radionuklida meren je gamaspektrometrijski, u uzorcima zemljišta, stočne hrane (lucerka, kukuruz), mleka krava i koza, kravljeg sira, jaja i mesa goveda, ovaca, svinja i živine. Uzorci su uzimani od lokalnog stanovništva i to po tri uzorka na svakom lokalitetu. Na području Lazarevca, uzorkovanje je izvršeno na lokalitetima Šopići, Stepojevac i Vreoci, a na području Obrenovca na lokalitetima Konatica i Ušće. Dobijeni rezultati pokazali su da se nivo aktivnosti 238U u zemljištu, na području oko rudnika uglja (Lazarevac) kretao u rasponu 66,4-76,0 Bq/kg, a na području oko termoelektrana u Obrenovcu 55,5-61,2 Bq/kg. Ove, kao i vrednosti dobijene za ostale radionuklide, nisu bile značajno više od prosečnih vrednosti za Srbiju. U uzorcima stočne hrane i animalnih proizvoda, nivo aktivnosti, ispitivanih radionuklida bio je veoma nizak i često na granici detekcije. Na osnovu svega, može se zaključiti da rudnik uglja, postrojenja za preradu uglja kao i termoelektrane, nemaju značajnog uticaja na povećanja nivoa aktivnosti primordijalnih radionuklida u životnoj sredini Lazarevca i Obrenovca.