The moss flora in the central urban area of Belgrade

Abstract

In floristic research on mosses in the central urban area of Belgrade, the presence of 58 species classified into 23 genera and 12 families was verified. The mosses occur in different specific and extreme microhabitats. Diversity of the bryoflora in urban ecosystems can be explained in terms of the large number of different habitats found on large greens, old fortress ruins, and roofs, as well as in gardens in the center of the Old Town.

Površina užeg područja Beograda obuhvaćena ovim istraživanjima zahvata prostor šest gradskih Opština: Stari Grad, Savski Venac, Vračar i delovi opština Palilula, Zvezdara i Voždovac. Na užem području Beograda utvrđeno je prisustvo 58 vrsta. Sve vrste mahovina utvrđene na istraženom području grada Beograda pripadaju klasi Bryopsida. Ukupan broj od 58 vrsta mahovina, obuhvaćen je u 23 roda i 12 familija. Među najzastupljenijim familijama ističu se Brachytheciaceae (17), Bryaceae (14) i Pottiaceae (14). Najzastupljeniji su rodovi Bryum (14), Brachythecium (6) i Eurhynchium (6). Na užem području grada Beograda zabeležene su 2 nove vrste za Srbiju (Rhynchostegium confertum i Didymodon cordatus), kao i 2 nove za teritoriju Srbije i Crne Gore (Rhynchostegiella jacquinii i Bryum kunzei). Najveći broj vrsta mahovina konstatovan je u Botaničkoj bašti "Jevremovac" (ukupno 25 vrsta), zatim na prostorima donjeg Kalemegdana (24) i gornjeg Kalemegdana (23) vrste. Na Novom groblju utvrđeno je 19 vrsta, a na prostoru Dunavskog keja -11 vrsta mahovina. Najveći broj vrsta mahovina zabeležen je na kamenu (39 vrsta), zatim na zemljištu - 29 vrsta, na betonu - 27 vrsta, i na zidovima od cigle - 12 vrsta. Najrasprostranjenije vrste mahovina na užem području grada su: Bryum argenteum (na 99 lokaliteta), Ceratodon purpureus (na 47 lokaliteta), Tortula muralis (na 37 lokaliteta), Funaria hygrometrica (na 28 lokaliteta), Bryum caespiticium (na 20 lokaliteta) i Bryum bicolor (na 17 lokaliteta). Na kraju treba istaći da su neophodna dalja floristička, ekološka a posebno ekofiziološka istraživanja mahovina na celom području grada Beograda i njegove okoline, koja će doprineti kompletnijem poznavanju biodiverziteta mahovina, kao i poznavanju ekološke valence pojedinih vrsta mahovina u odnosu na specifične uslove koji vladaju u gradskom području.