Ispitivanje imunskog odgovora i prisustva vakcinalnog i terenskog soja virusa nodularnog dermatitisa kod goveda i novorođene teladi nakon vakcinacije atenuiranom vakcinom

Abstract

Nodularni dermatitis (ND) je akutno, subakutno ili hronično virusno oboljenje goveda i bivola. Prvi slučaj nodularnog dermatitisa u Srbiji je laboratorijski potvrđen 07.06.2016. godine. Najviše žarišta je bilo registrovano u Pčinjskom okrugu. Za sprečavanje širenja bolesti, celokupna populacija goveda je vakcinisana živom atenuiranom vakcinom od Neethling soja (OBP, Južnoafrička Republika). Cilj ove doktorske disertacije je ispitivanje aktivno i pasivno stečenog imunskog odgovora protiv virusa nodularnog dermatitisa kod goveda i novorođene teladi metodom virus neutralizacionog testa (VNT), tehnikom indirektne imunofluorescencije (IFAT) i komercijalnim ID Screen® Capripox double antigen Multi-species-ELISA testom proizvođača IDvet (Monpelje, Francuska). Pored seroloških ispitivanja, kod vakcinisanih životinja ispitivano je i prisustvo vakcinalnog i terenskog soja virusa metodom Real-Time PCR. Materijal za ispitivanje je sakupljen na teritoriji opštine Kraljevo u selu Vrdila, gde nije bilo prijavljenih slučajeva nodularnog dermatitisa. Uzorkovanje je sprovedeno tri puta u toku 2017. godine i to pre revakcinacije, mesec dana nakon revakcinacije i pet meseci nakon revakcinacije. Za ispitivanja aktivnog imunskog odgovora krvni serumi su sakupljeni od 79 životinja pre i mesec dana nakon revakcinacije i od 74 životinje pet meseci nakon revakcinacije. Za utvrđivanje specifičnosti ELISA testa ispitani su krvni serumi od 20 svinja seropozitivnih na Suipoxvirus. Pasivni imunski odgovor je ispitan pregledom krvnog seruma i kolostruma od 17 krava (na dan teljenja) i krvnog seruma od 20 teladi (0. i 14. dana starosti). Za ispitivanje karakteristika ELISA testa za ispitivanje mleka sakupljeno je pojedinačno i zbirno mleko od krava u laktaciji i to od 52 krave sa 12 gazdinstava pre revakcinacije, od 49 krava sa 11 gazdinstava mesec dana nakon revakcinacije i od 53 krave sa 15 gazdinstava pet meseci nakon revakcinacije. Kao negativna kontrola u cilju validacije ELISA testa ispitano je mleko od 352 krave sa teritorije Savezne Republike Nemačke. Za detekciju prisustva vakcinalnog i terenskog soja virusa prikupljena je krv sa EDTA od životinja odabranih za ispitivanje aktivnog i pasivnog imunskog odgovora, bris nosa i bris usta od životinja odabranih za ispitivanje aktivnog imunskog odgovora i hematofagni insekti sa 20 farmi odabranih za ispitivanje aktivnog imunskog odgovora (uzorkovani 4 puta tokom perioda ispitivanja). Specifična antitela protiv virusa nodularnog dermatitisa su dokazana 46/47 nedelja nakon vakcinacije kod 27 životinja (35,06%) korišćenjem virus neutralizacionog testa i kod 26 životinja (33,77%) testom indirektne imunofluorescencije i ELISA testom. Iako su posle revakcinacije broj pozitivnih životinja i titar antitela porasli, kod jednog broja životinja nije došlo do serokonverzije. Rezultati virus neutralizacionog testa su korišćeni za izračunavanje osetljivosti i specifičnosti ELISA testa i testa indirektne imunofluorescencije. Osetljivost ELISA test je iznosila 91%, a specifičnost 87% dok su karakteristike testa indirektne imunofluorescencije 85% osetljivost i 86% specifičnost. Niže vrednosti ELISA testa dobijene su poređenjem sa rezultatima dobijenim testom indirektne imunofluorescencije i iznosile su osetljivost 88%, a specifičnost 76%. Krvni serumi svinja seropozitivnih na Suipoxvirus reagovali su negativno na ELISA testu, a detektovane S/P% vrednosti su iznosile 0 i 1. Isptivanjem kolostruma ELISA testom, u 52,94% uzoraka je utvrđeno prisustvo specifičnih antitela protiv virusa nodularnog dermatitisa. Kod 81,82% teladi čije su majke imale antitela u kolostrumu, 14. dana starosti detektovana su antitela u krvnom serumu komercijalnim ELISA testom. Ispitivanje uzoraka mleka ELISA testom rađeno je korišćenjem protokola proizvođača za krvni serum i plazmu i modifikacijom protokola. Za postavljeni uslov maksimalne specifičnosti, najoptimalnija S/P% granična vrednost za ispitane uzorke mleka je bila ≥10. Korišćenjem ove granične vrednosti osetljivost ELISA testa je iznosila 51% protokolom proizvođača i 63% modifikovanim protokolom. U 99,4% uzoraka mleka krava poreklom iz Savezne Republike Nemačke nisu dokazana specifična antitela protiv virusa nodularnog dermatitisa. Metodom Real-Time PCR u ispitanim uzorcima nije ustanovljeno prisustvo genoma vakcinalnog i terenskog soja virusa nodularnog dermatitisa. Prema rezultatima dobijenim u ovoj studiji detekcija specifičnih antitela protiv virusa nodularnog dermatitisa je moguća 46/47 nedelja nakon vakcinacije. Pored određenog broja seronegativnih životinja nakon revakcinacije je uočen pozitivni efekat revakcinacije. Za ispitivanje aktivnog i pasivnog imunskog odgovora ELISA test se najbolje pokazao. Pored toga što je komercijalni ELISA test namenjen za detekciju specifičnih antitela protiv virusa nodularnog dermatitisa iz krvnih seruma i plazme, sa uspehom su detektovana i specifična antitela protiv virusa nodularnog dermatitisa u mleku i kolostrumu. Odsustvo detekcije nukleinske kiseline vakcinalnog i terenskog soja virusa nodularnog dermatitisa dodatno opravdava primenu vakcinalne kampanje.