TY  - CONF
AU  - Vasilev, Saša
AU  - Suvajdžić, Branko
AU  - Mirilović, Milorad
AU  - Ćirović, Duško
AU  - Vejnović, Branislav
AU  - Plavšić, Budimir
AU  - Vasilev, Dragan
PY  - 2023
UR  - https://vet-erinar.vet.bg.ac.rs/handle/123456789/3241
AB  - Porast broja ljudske populacije u svetu i nastale promene prirodnog okruženja
povećavaju mogućnost za interakciju između ljudi i životinja, što može dovesti do
pojave i širenja različitih zaraznih bolesti. Bolesti divljih životinja mogu da utiču utiču
osim na same divlje životinje i na javno zdravlje, ekonomiju ali i na očuvanje
biodiverziteta. Bolesti koje se mogu preneti sa divljih i domaćih životinja na čoveka,
koje se označavaju kao zoonoze, mogu biti izazvane određenim parazitima. Parazitske
nematode iz roda Trichinella su uzročnici infekcije kod životinja ali i zoonotske bolesti
trihineloze, koja predstavlja ozbiljan rizik po ljudsko zdravlje. Životinje zaražene
trihinelom, osim u težim slučajevima, ne pokazuju spoljne znake infekcije. Brojne vrste
divljih životinja mogu nositi larve trihinela. Divlje životinje se mogu zaraziti
konzumiranjem drugih inficiranih divljih životinja ili otpadaka koji sadrže zaraženo
meso. Rod Trichinella obuhvata 10 vrsta: T. spiralis, T. nativa, T. britovi, T. murrelli, T.
nelsoni, T. patagoniensis i T. chanchalensis (vrste koje stvaraju kapsulu), T.
pseudospiralis, T. papuae i T. zimbabvensis (neinkapsulirane vrste) kao i tri genotipa
(Trichinella T6, T8 i T9). Ove nematode su rasprostranjene širom sveta i mogu
inficirati širok spektar vrsta životinja, a prenose se u domaćem i silvatičnom ciklusu.
Do 2009. godine T. spiralis se smatrala jedinom vrstom iz roda Trichinella koji je
prisutan kod domaćih i divljih životinja u Srbiji. Tada je primenom molekularne
analize potvrđeno prisustvo T. britovi kod lisica i vukova u Srbiji, pored već
potvrđenog prisustva T. spiralis. Ove analize su bile početak opsežnih ispitivanja
rasprostranjenosti trihinele kod divljih životinja u našoj zemlji. Ustanovljeno je da
postoji infekcija trihinelom kod nekoliko vrsta divljih životinja (vuk, lisica, šakal, divlja
svinja, divlja mačka, jazavac, kuna, mrki tvor, vidra), što omogućava održavanje ovog parazita u silvatičnom krugu ali i eventualno prenošenje Trichinella spp. do svinja koje
se gaje u dvorištima ili puštaju u prirodu. Podaci pokazuju da je prisutna infekcija
trihinelom kod 6% od 469 ispitanih divljih mesojeda prikupljenih u periodu od 1994.
do 2013. godine u Srbiji. Novija istraživanja su pokazala da je polovina (49,5%)
ispitanih vukova u Srbiji zaražena sa T. britovi. Utvrđeno je da je 16,5% zlatnih šakala
bilo zaraženo trihinelom, od kojih je više od dve trećine imalo larve T. spiralis i trećina
T. britovi. Ovakva istraživanja su pokazala da postoji rizik da nekoliko vrsta divljih
životinja može preneti trihinelu na populaciju svinja u slobodnom uzgoju i u dvorištu
i na taj način doprineti održavanju i širenju infekcije.Od četiri vrste trihinele (T.
spiralis, T. britovi, T. pseudospiralis i T. nativa) identifikovanih u Evropi do sada, u Srbiji
kod divljih životinja dokazano je prisustvo dve vrste (T. spiralis i T. britovi). Radi
sprečavanja kruženja trihinele u lovištima neophodno je kao i za sprečavanje drugih
zaraznih bolesti pridržavati se svih biosigurnosnih mera (odgovorni lov, primena
sanitarnih mera tokom svih faza lova, evisceracija ulovljenih životinja na za to
predviđenim mestima i bezbedno odlaganje, nakon uzimanja trofeja od mesojeda
obavezno neškodljivo uklanjanje trupova, postepeno smanjenje štetočina, bolesne
životinje i sve leševe divljih životinja nađenih u lovištu potrebno je odmah prijaviti
nadležnom veterinaru) u lovištu za dobro gazdovanje lovištem. Što se tiče prekidanja
lanca kruženja trihinele izuzetno je važno da lovci ne hrane divlje životinje mesom ili
proizvodima od mesa (kobasicama, nekuvanim mesom, ostacima hrane koji sadrže
meso - pomije) koji nisu pregledani na prisustvo larvi trihinele ili čak sadrže ove larve.
Osim toga važno je napomenuti da u skladu sa propisima uzorak mišića svake
odstreljene divlje svinje mora da bude ispitan na prisustvo larvi trihinela metodom
veštačke digestije. Znacaj ove mere je ne samo zbog otkrivanja pozitivnih divljih svinja
i sprečavanja infekcije ljudi već i zbog neskodljivog uklanjanja pozitivnih i prekidanja
lanca širenja u lovistu.
PB  - Beograd : Srpsko veterinarsko društvo
C3  - 34. Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023
T1  - Trihinela kod divljih životinja u Srbiji
SP  - 248
EP  - 249
UR  - https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3241
ER  - 

@conference{
author = "Vasilev, Saša and Suvajdžić, Branko and Mirilović, Milorad and Ćirović, Duško and Vejnović, Branislav and Plavšić, Budimir and Vasilev, Dragan",
year = "2023",
abstract = "Porast broja ljudske populacije u svetu i nastale promene prirodnog okruženja
povećavaju mogućnost za interakciju između ljudi i životinja, što može dovesti do
pojave i širenja različitih zaraznih bolesti. Bolesti divljih životinja mogu da utiču utiču
osim na same divlje životinje i na javno zdravlje, ekonomiju ali i na očuvanje
biodiverziteta. Bolesti koje se mogu preneti sa divljih i domaćih životinja na čoveka,
koje se označavaju kao zoonoze, mogu biti izazvane određenim parazitima. Parazitske
nematode iz roda Trichinella su uzročnici infekcije kod životinja ali i zoonotske bolesti
trihineloze, koja predstavlja ozbiljan rizik po ljudsko zdravlje. Životinje zaražene
trihinelom, osim u težim slučajevima, ne pokazuju spoljne znake infekcije. Brojne vrste
divljih životinja mogu nositi larve trihinela. Divlje životinje se mogu zaraziti
konzumiranjem drugih inficiranih divljih životinja ili otpadaka koji sadrže zaraženo
meso. Rod Trichinella obuhvata 10 vrsta: T. spiralis, T. nativa, T. britovi, T. murrelli, T.
nelsoni, T. patagoniensis i T. chanchalensis (vrste koje stvaraju kapsulu), T.
pseudospiralis, T. papuae i T. zimbabvensis (neinkapsulirane vrste) kao i tri genotipa
(Trichinella T6, T8 i T9). Ove nematode su rasprostranjene širom sveta i mogu
inficirati širok spektar vrsta životinja, a prenose se u domaćem i silvatičnom ciklusu.
Do 2009. godine T. spiralis se smatrala jedinom vrstom iz roda Trichinella koji je
prisutan kod domaćih i divljih životinja u Srbiji. Tada je primenom molekularne
analize potvrđeno prisustvo T. britovi kod lisica i vukova u Srbiji, pored već
potvrđenog prisustva T. spiralis. Ove analize su bile početak opsežnih ispitivanja
rasprostranjenosti trihinele kod divljih životinja u našoj zemlji. Ustanovljeno je da
postoji infekcija trihinelom kod nekoliko vrsta divljih životinja (vuk, lisica, šakal, divlja
svinja, divlja mačka, jazavac, kuna, mrki tvor, vidra), što omogućava održavanje ovog parazita u silvatičnom krugu ali i eventualno prenošenje Trichinella spp. do svinja koje
se gaje u dvorištima ili puštaju u prirodu. Podaci pokazuju da je prisutna infekcija
trihinelom kod 6% od 469 ispitanih divljih mesojeda prikupljenih u periodu od 1994.
do 2013. godine u Srbiji. Novija istraživanja su pokazala da je polovina (49,5%)
ispitanih vukova u Srbiji zaražena sa T. britovi. Utvrđeno je da je 16,5% zlatnih šakala
bilo zaraženo trihinelom, od kojih je više od dve trećine imalo larve T. spiralis i trećina
T. britovi. Ovakva istraživanja su pokazala da postoji rizik da nekoliko vrsta divljih
životinja može preneti trihinelu na populaciju svinja u slobodnom uzgoju i u dvorištu
i na taj način doprineti održavanju i širenju infekcije.Od četiri vrste trihinele (T.
spiralis, T. britovi, T. pseudospiralis i T. nativa) identifikovanih u Evropi do sada, u Srbiji
kod divljih životinja dokazano je prisustvo dve vrste (T. spiralis i T. britovi). Radi
sprečavanja kruženja trihinele u lovištima neophodno je kao i za sprečavanje drugih
zaraznih bolesti pridržavati se svih biosigurnosnih mera (odgovorni lov, primena
sanitarnih mera tokom svih faza lova, evisceracija ulovljenih životinja na za to
predviđenim mestima i bezbedno odlaganje, nakon uzimanja trofeja od mesojeda
obavezno neškodljivo uklanjanje trupova, postepeno smanjenje štetočina, bolesne
životinje i sve leševe divljih životinja nađenih u lovištu potrebno je odmah prijaviti
nadležnom veterinaru) u lovištu za dobro gazdovanje lovištem. Što se tiče prekidanja
lanca kruženja trihinele izuzetno je važno da lovci ne hrane divlje životinje mesom ili
proizvodima od mesa (kobasicama, nekuvanim mesom, ostacima hrane koji sadrže
meso - pomije) koji nisu pregledani na prisustvo larvi trihinele ili čak sadrže ove larve.
Osim toga važno je napomenuti da u skladu sa propisima uzorak mišića svake
odstreljene divlje svinje mora da bude ispitan na prisustvo larvi trihinela metodom
veštačke digestije. Znacaj ove mere je ne samo zbog otkrivanja pozitivnih divljih svinja
i sprečavanja infekcije ljudi već i zbog neskodljivog uklanjanja pozitivnih i prekidanja
lanca širenja u lovistu.",
publisher = "Beograd : Srpsko veterinarsko društvo",
journal = "34. Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023",
title = "Trihinela kod divljih životinja u Srbiji",
pages = "248-249",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3241"
}

Vasilev, S., Suvajdžić, B., Mirilović, M., Ćirović, D., Vejnović, B., Plavšić, B.,& Vasilev, D.. (2023). Trihinela kod divljih životinja u Srbiji. in 34. Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023
Beograd : Srpsko veterinarsko društvo., 248-249.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3241

Vasilev S, Suvajdžić B, Mirilović M, Ćirović D, Vejnović B, Plavšić B, Vasilev D. Trihinela kod divljih životinja u Srbiji. in 34. Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023. 2023;:248-249.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3241 .

Vasilev, Saša, Suvajdžić, Branko, Mirilović, Milorad, Ćirović, Duško, Vejnović, Branislav, Plavšić, Budimir, Vasilev, Dragan, "Trihinela kod divljih životinja u Srbiji" in 34. Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023 (2023):248-249,
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3241 .

TY  - JOUR
AU  - Živojinović, Milena
AU  - Dobrosavljević, Ivan
AU  - Kulišić, Zoran
AU  - Radojičić, Sonja
AU  - Bošković, Tamara
AU  - Plavšić, Budimir
PY  - 2019
UR  - https://vet-erinar.vet.bg.ac.rs/handle/123456789/1707
AB  - Background. Trichinellosis is zoonotic disease caused by parasites of the genus Trichinella, which have a cosmopolitan distribution. In the Balkan region, including Serbia, trichinellosis is endemic. Although trichinellosis shows a decreasing incidence in Serbia, this disease remains a serious problem for human health and animal husbandry. Scope and Approach. To prevent and control Trichinella spp. infections in domestic and sylvatic animals, risk analysis for these zoonotic parasites should be conducted. In Serbia, a limited number of Trichinella have been identified to the species level so far. An institutional, multi-sectoral surveillance system, supported by an adequate legal framework for the detection, surveillance, prevention, control and reporting of this infection in animals and humans, harmonized with the EU legislation, is a priority. Key Findings and Conclusions. One of the main goals of the Serbian veterinary and public health services should be progressive improvement of animal rearing practices, food safety, and hunters' and consumers' education through the "One-health" approach.
AB  - Uvod. Trihineloza je zoonotska bolest uzrokovana parazitima roda Trichinella koji imaju kosmopolitsku rasprostranjenost. U regionu Balkana, uključujući Srbiju, trihineloza je endemska. Iako trihineloza pokazuje trend smanjenja učestalosti u Srbiji, ova bolest ostaje ozbiljan problem za zdravlje ljudi i stočarstvo. Cilj i pristup. Za sprečavanje i kontrolu infekcije domaćih i silvatičnih životinja trihinelama, treba sprovesti analizu rizika za ove zoonotske parazite. U Srbiji je do sada identifikovan ograničeni broj trihinela na nivou vrste. U tom smislu, priorit je institucionalni, multisektorski sistem nadzora, podržan odgovarajućim pravnim okvirom za otkrivanje, nadzor, prevenciju, kontrolu i izveštavanje o ovoj infekciji kod životinja i ljudi, usklađen sa zakonodavstvom EU. Ključni nalazi i zaključak. Jedan od glavnih ciljeva veterinarske i zdravstvene službe trebalo bi biti progresivno unapređenje prakse uzgoja životinja, bezbednost hrane i obrazovanja lovaca i potrošača kroz pristup "One-Health".
PB  - Univerzitet u Beogradu - Fakultet veterinarske medicine, Beograd
T2  - Veterinarski Glasnik
T1  - Trichinellosis in Serbia and possibilities to improve control measures
T1  - Trihineloza u Srbiji i mogućnost unapređenja kontrolnih mera
VL  - 73
IS  - 2
SP  - 108
EP  - 115
DO  - 10.2298/VETGL190412018Z
ER  - 

@article{
author = "Živojinović, Milena and Dobrosavljević, Ivan and Kulišić, Zoran and Radojičić, Sonja and Bošković, Tamara and Plavšić, Budimir",
year = "2019",
abstract = "Background. Trichinellosis is zoonotic disease caused by parasites of the genus Trichinella, which have a cosmopolitan distribution. In the Balkan region, including Serbia, trichinellosis is endemic. Although trichinellosis shows a decreasing incidence in Serbia, this disease remains a serious problem for human health and animal husbandry. Scope and Approach. To prevent and control Trichinella spp. infections in domestic and sylvatic animals, risk analysis for these zoonotic parasites should be conducted. In Serbia, a limited number of Trichinella have been identified to the species level so far. An institutional, multi-sectoral surveillance system, supported by an adequate legal framework for the detection, surveillance, prevention, control and reporting of this infection in animals and humans, harmonized with the EU legislation, is a priority. Key Findings and Conclusions. One of the main goals of the Serbian veterinary and public health services should be progressive improvement of animal rearing practices, food safety, and hunters' and consumers' education through the "One-health" approach., Uvod. Trihineloza je zoonotska bolest uzrokovana parazitima roda Trichinella koji imaju kosmopolitsku rasprostranjenost. U regionu Balkana, uključujući Srbiju, trihineloza je endemska. Iako trihineloza pokazuje trend smanjenja učestalosti u Srbiji, ova bolest ostaje ozbiljan problem za zdravlje ljudi i stočarstvo. Cilj i pristup. Za sprečavanje i kontrolu infekcije domaćih i silvatičnih životinja trihinelama, treba sprovesti analizu rizika za ove zoonotske parazite. U Srbiji je do sada identifikovan ograničeni broj trihinela na nivou vrste. U tom smislu, priorit je institucionalni, multisektorski sistem nadzora, podržan odgovarajućim pravnim okvirom za otkrivanje, nadzor, prevenciju, kontrolu i izveštavanje o ovoj infekciji kod životinja i ljudi, usklađen sa zakonodavstvom EU. Ključni nalazi i zaključak. Jedan od glavnih ciljeva veterinarske i zdravstvene službe trebalo bi biti progresivno unapređenje prakse uzgoja životinja, bezbednost hrane i obrazovanja lovaca i potrošača kroz pristup "One-Health".",
publisher = "Univerzitet u Beogradu - Fakultet veterinarske medicine, Beograd",
journal = "Veterinarski Glasnik",
title = "Trichinellosis in Serbia and possibilities to improve control measures, Trihineloza u Srbiji i mogućnost unapređenja kontrolnih mera",
volume = "73",
number = "2",
pages = "108-115",
doi = "10.2298/VETGL190412018Z"
}

Živojinović, M., Dobrosavljević, I., Kulišić, Z., Radojičić, S., Bošković, T.,& Plavšić, B.. (2019). Trichinellosis in Serbia and possibilities to improve control measures. in Veterinarski Glasnik
Univerzitet u Beogradu - Fakultet veterinarske medicine, Beograd., 73(2), 108-115.
https://doi.org/10.2298/VETGL190412018Z

Živojinović M, Dobrosavljević I, Kulišić Z, Radojičić S, Bošković T, Plavšić B. Trichinellosis in Serbia and possibilities to improve control measures. in Veterinarski Glasnik. 2019;73(2):108-115.
doi:10.2298/VETGL190412018Z .

Živojinović, Milena, Dobrosavljević, Ivan, Kulišić, Zoran, Radojičić, Sonja, Bošković, Tamara, Plavšić, Budimir, "Trichinellosis in Serbia and possibilities to improve control measures" in Veterinarski Glasnik, 73, no. 2 (2019):108-115,
https://doi.org/10.2298/VETGL190412018Z . .

TY  - JOUR
AU  - Pavlović, Ivan
AU  - Veljović, Ljubiša
AU  - Milićević, Vesna
AU  - Maksimović-Zorić, Jelena
AU  - Stanojević, Slobodan
AU  - Radanović, Oliver
AU  - Đurić, Boban
AU  - Plavšić, Budimir
AU  - Vasić, Ana
PY  - 2019
UR  - https://vet-erinar.vet.bg.ac.rs/handle/123456789/1958
AB  - Genus Culicoides spp. includes small insects 0.5-2 mm in length, usually grey or black and at first glance very similar to mosquitoes. They are strictly hematophagous, feeding by attacking hosts outdoors and indoors (although they are less susceptible to the stationing like Aedes mosquitoes do). The sting is very painful at the injection site and often followed by hypersensibilisation with the consequent formation of allergic dermatitis. In addition, the insects carry and transmit a multitude of diseases, often of a zoonotic character, and therefore are of great epidemiological importance. In our country, continuous monitoring of Culicolides spp. has been carried out and seasonal dynamics of their appearance in the period 2015-2016 is presented in this article. During October 2015, the presence of Culicolides spp. was confirmed in 10.00% of samples; in November, their presence was not established, whereas in December, 2.35% of samples proved positive for the presence of Culicolides spp. During 2016, from January to March, no Culicolides spp. were found in any of the examined samples. During April, their prevalence was 9.63%, in May - 6.74%, in June - 3.70%, in July - 15.78%, in August - 18.07%, in September - 27.27%, and in October - 45.65%. In Serbia, the dominant Culicoides spp. species are Obsoletus complex and Pulicaris complex established in 57.21% and 33.37% of samples, respectively. Other species are present in lesser extent. In Obsoletus complex, the dominant species was Culicoides obsoletus/scoticus. The percentage of Culicoides obsoletus /scoticus males in samples was 25.52%. Non-pigmented (young) females were present in 66.06% of samples; females who took blood in 7.55% and 0.87% were gravid females. In Pulicaris complex, the dominant species was Culicoides pulicaris. Males of Culicoides pulicaris were found in 19.23% of samples, non-pigmented (young) females in 70.96%, females who took blood in 9.08% while 0.73% were gravid females.
AB  - Rod Culicoides spp. su mali insekti veličine 0,5-2 mm, većinom sivkaste ili  crne  boje  i  na  prvi  pogled  veoma  slični  komarcima. Oni  su  striktne  hematofage. Ubod  je  veoma  bolan,  a  mesta  uboda  su  često  hipersenzibilisana  uz  posledično  nastajanje  alergijskih  dermatitisa. Uz  to  oni  prenose  mnoštvo  oboljenja  često  zoonotskog  karaktera  tako  da  su  od  izuzetnog  epidemiološkog  značaja. U  našoj  zemlji  se  vrši  stalni  monitoring  Culicolides-a  i  ovde  dajemo  prikaz  sezonske  dinamike  njihovog  pojavljivanja  u  periodu  2015-2016.godine. Tokom  2015.  godine  u  oktobru  je  njihovo  prisustvo ustanovljeno u 10.,00% uzoraka, u novembru ih nije bilo, a tokom decembra su bili prisutni u 2,35%. Tokom 2016. godine tokom januara, februara  i  marta  nisu  nađeni  ni  u  jednom  prispelom  uzorku. Tokom  aprila  meseca njihova prevalencija je iznosila 9,63%, u maju je bila 6,74%, u junu 3,70%, u julu 15,78%, u avgustu 18,07%, u septembru 27,27% i u oktobru 45,65%. U  Srbiji  su  dominantne  vrste  Culicoides spp.  iz  Obsoletus  kompleksa  i  ustanovljeni  su  u  57,21%.  Culicoides spp.  iz  Pulicaris  kompleksa  ustanovljeni  su  33,37%  dok  su  ostale  vrste  manje  zastupljene.  Kod  Culicoides  spp.  iz  Obsoletus  kompleksa  dominantna  vrsta  je  bila  Culicoides obsoletus/scoticus.  Mužjaci  su  nađeni  u  25,52%,  nepigmentisane  (mlade)  ženke u 66,06%, ženke koje su uzele krv u 7,55%, a 0,87% su bile gravidne ženke. Kod Culicoides spp. iz Pulicaris kompleksa dominantna vrsta je bila Culicoides pulicaris. Mužjaci su nađeni u 19,23%, nepigmentisane (mlade) ženke u 70,96%, ženke koje su uzele krv u 9,08%, a 0,73% su bile gravidne ženke.
PB  - Scientific Veterinary Institute “Novi Sad”, Novi Sad
T2  - Archives of Veterinary Medicine
T1  - Seasonal dynamics of the presence of culicoides spp. in Serbia in the period 2015-2016
T1  - Sezonska dinamika prisustva culicoides spp u Srbiji u periodu 2015-2016. godine
VL  - 10
IS  - 1
DO  - 10.46784/e-avm.v10i1.76
ER  - 

@article{
author = "Pavlović, Ivan and Veljović, Ljubiša and Milićević, Vesna and Maksimović-Zorić, Jelena and Stanojević, Slobodan and Radanović, Oliver and Đurić, Boban and Plavšić, Budimir and Vasić, Ana",
year = "2019",
abstract = "Genus Culicoides spp. includes small insects 0.5-2 mm in length, usually grey or black and at first glance very similar to mosquitoes. They are strictly hematophagous, feeding by attacking hosts outdoors and indoors (although they are less susceptible to the stationing like Aedes mosquitoes do). The sting is very painful at the injection site and often followed by hypersensibilisation with the consequent formation of allergic dermatitis. In addition, the insects carry and transmit a multitude of diseases, often of a zoonotic character, and therefore are of great epidemiological importance. In our country, continuous monitoring of Culicolides spp. has been carried out and seasonal dynamics of their appearance in the period 2015-2016 is presented in this article. During October 2015, the presence of Culicolides spp. was confirmed in 10.00% of samples; in November, their presence was not established, whereas in December, 2.35% of samples proved positive for the presence of Culicolides spp. During 2016, from January to March, no Culicolides spp. were found in any of the examined samples. During April, their prevalence was 9.63%, in May - 6.74%, in June - 3.70%, in July - 15.78%, in August - 18.07%, in September - 27.27%, and in October - 45.65%. In Serbia, the dominant Culicoides spp. species are Obsoletus complex and Pulicaris complex established in 57.21% and 33.37% of samples, respectively. Other species are present in lesser extent. In Obsoletus complex, the dominant species was Culicoides obsoletus/scoticus. The percentage of Culicoides obsoletus /scoticus males in samples was 25.52%. Non-pigmented (young) females were present in 66.06% of samples; females who took blood in 7.55% and 0.87% were gravid females. In Pulicaris complex, the dominant species was Culicoides pulicaris. Males of Culicoides pulicaris were found in 19.23% of samples, non-pigmented (young) females in 70.96%, females who took blood in 9.08% while 0.73% were gravid females., Rod Culicoides spp. su mali insekti veličine 0,5-2 mm, većinom sivkaste ili  crne  boje  i  na  prvi  pogled  veoma  slični  komarcima. Oni  su  striktne  hematofage. Ubod  je  veoma  bolan,  a  mesta  uboda  su  često  hipersenzibilisana  uz  posledično  nastajanje  alergijskih  dermatitisa. Uz  to  oni  prenose  mnoštvo  oboljenja  često  zoonotskog  karaktera  tako  da  su  od  izuzetnog  epidemiološkog  značaja. U  našoj  zemlji  se  vrši  stalni  monitoring  Culicolides-a  i  ovde  dajemo  prikaz  sezonske  dinamike  njihovog  pojavljivanja  u  periodu  2015-2016.godine. Tokom  2015.  godine  u  oktobru  je  njihovo  prisustvo ustanovljeno u 10.,00% uzoraka, u novembru ih nije bilo, a tokom decembra su bili prisutni u 2,35%. Tokom 2016. godine tokom januara, februara  i  marta  nisu  nađeni  ni  u  jednom  prispelom  uzorku. Tokom  aprila  meseca njihova prevalencija je iznosila 9,63%, u maju je bila 6,74%, u junu 3,70%, u julu 15,78%, u avgustu 18,07%, u septembru 27,27% i u oktobru 45,65%. U  Srbiji  su  dominantne  vrste  Culicoides spp.  iz  Obsoletus  kompleksa  i  ustanovljeni  su  u  57,21%.  Culicoides spp.  iz  Pulicaris  kompleksa  ustanovljeni  su  33,37%  dok  su  ostale  vrste  manje  zastupljene.  Kod  Culicoides  spp.  iz  Obsoletus  kompleksa  dominantna  vrsta  je  bila  Culicoides obsoletus/scoticus.  Mužjaci  su  nađeni  u  25,52%,  nepigmentisane  (mlade)  ženke u 66,06%, ženke koje su uzele krv u 7,55%, a 0,87% su bile gravidne ženke. Kod Culicoides spp. iz Pulicaris kompleksa dominantna vrsta je bila Culicoides pulicaris. Mužjaci su nađeni u 19,23%, nepigmentisane (mlade) ženke u 70,96%, ženke koje su uzele krv u 9,08%, a 0,73% su bile gravidne ženke.",
publisher = "Scientific Veterinary Institute “Novi Sad”, Novi Sad",
journal = "Archives of Veterinary Medicine",
title = "Seasonal dynamics of the presence of culicoides spp. in Serbia in the period 2015-2016, Sezonska dinamika prisustva culicoides spp u Srbiji u periodu 2015-2016. godine",
volume = "10",
number = "1",
doi = "10.46784/e-avm.v10i1.76"
}

Pavlović, I., Veljović, L., Milićević, V., Maksimović-Zorić, J., Stanojević, S., Radanović, O., Đurić, B., Plavšić, B.,& Vasić, A.. (2019). Seasonal dynamics of the presence of culicoides spp. in Serbia in the period 2015-2016. in Archives of Veterinary Medicine
Scientific Veterinary Institute “Novi Sad”, Novi Sad., 10(1).
https://doi.org/10.46784/e-avm.v10i1.76

Pavlović I, Veljović L, Milićević V, Maksimović-Zorić J, Stanojević S, Radanović O, Đurić B, Plavšić B, Vasić A. Seasonal dynamics of the presence of culicoides spp. in Serbia in the period 2015-2016. in Archives of Veterinary Medicine. 2019;10(1).
doi:10.46784/e-avm.v10i1.76 .

Pavlović, Ivan, Veljović, Ljubiša, Milićević, Vesna, Maksimović-Zorić, Jelena, Stanojević, Slobodan, Radanović, Oliver, Đurić, Boban, Plavšić, Budimir, Vasić, Ana, "Seasonal dynamics of the presence of culicoides spp. in Serbia in the period 2015-2016" in Archives of Veterinary Medicine, 10, no. 1 (2019),
https://doi.org/10.46784/e-avm.v10i1.76 . .

TY  - JOUR
AU  - Mirilović, Milorad
AU  - Kulišić, Zoran
AU  - Vejnović, Branislav
AU  - Đurić, Spomenka
AU  - Plavšić, Budimir
AU  - Fejzić, Nihad
AU  - Teodorović, Vlado
PY  - 2019
UR  - https://vet-erinar.vet.bg.ac.rs/handle/123456789/1709
AB  - Introduction. Trichinellosis is a cosmopolitan anthropozoonosis, and is a group of systemic diseases caused by larval forms of Trichinella. This is one of the oldest and most controversial parasitic zoonoses that has been in the forefront of veterinary, medical and biological research for many years. Parasites from the genus Trichinella were diagnosed in more than one hundred species of domestic and wild mammals and birds. The aim of this study was economic evaluation of a program for monitoring and controlling Trichinella in pigs. Materials and Methods. A systematic pest rodent control program deemed suitable for monitoring and controlling Trichinella in pigs was implemented in a representative test zone. The results of the pest rodent control program were analyzed using cost-benefit analysis to determine if a similar program would be suitable for a larger land area. Results and Conclusions. Prior to pest control, the incidence of Trichinella in pigs living in the test zone increased annually, while after systematic pest rodent control, the incidence of Trichinella-positive pigs decreased. These results, as well as relevant economic indicators, enabled us to design two mathematical models describing the control and monitoring of Trichinella in a larger land area. In this area, Srem Region, Serbia, a suitable Trichinella control program in pigs is clearly justified because the profit to cost ratio was positive for both models.
AB  - Uvod. Trihineloza je kosmopolitska antropozoonoza, koja se ubraja u grupu sistemskih bolesti, a prouzrokovana je larvenim oblicima valjkastog crva Trichinella species. Ona je jedna od najstarijih i najupornijih parazitskih zoonoza koja se već duži niz godina nalazi u žiži interesovanja veterinarskih, medicinskih i bioloških naučno-istraživačkih radnika. Paraziti iz roda Trichinella dijagnostikovani su u više od sto vrsta domaćih i divljih sisara i ptica. Postavljeni cilj ovog istraživanja je procena efikasnosti programa za prac'enje i iskorenjivanje trihineloze pomoću analize dobiti i troškova. Materijal i metode. Procena efikasnosti programa za prac'enje i iskorenjivanje trihineloze urađena je kroz analizu dobiti i troškova U jednom naseljenom mestu izvedena je kontrolisana sistemska deratizacija. Rezultati i zaključak. Pre deratizacije pojava trihineloze u naseljenom mestu imala je pravolinijsku uzlaznu tendenciju, dok je nakon sistematske deratizacije tendencija pojave pozitivnih slučajeva bila negativna. Rezultati dobijeni na ovaj način, kao i relevantni ekonomski pokazatelji, omoguc'ili su NAM da dizajniramo dva programska modela za kontrolu, prac'enje i iskorenjivanje ove parazitoze na ovom području. Na osnovu analize dobiti i troškova dizajniranih modela utvrđena je opravdanost programa, jer je koeficijent odnosa dobiti i troškova bio pozitivan za oba modela.
PB  - Univerzitet u Beogradu - Fakultet veterinarske medicine, Beograd
T2  - Veterinarski Glasnik
T1  - Economic evaluation of a program for monitoring and controlling Trichinella in pigs
T1  - Ekonomska evaluacija modela programa za praćenje i eradikaciju trihineloze
VL  - 73
IS  - 2
SP  - 116
EP  - 132
DO  - 10.2298/VETGL190604023M
ER  - 

@article{
author = "Mirilović, Milorad and Kulišić, Zoran and Vejnović, Branislav and Đurić, Spomenka and Plavšić, Budimir and Fejzić, Nihad and Teodorović, Vlado",
year = "2019",
abstract = "Introduction. Trichinellosis is a cosmopolitan anthropozoonosis, and is a group of systemic diseases caused by larval forms of Trichinella. This is one of the oldest and most controversial parasitic zoonoses that has been in the forefront of veterinary, medical and biological research for many years. Parasites from the genus Trichinella were diagnosed in more than one hundred species of domestic and wild mammals and birds. The aim of this study was economic evaluation of a program for monitoring and controlling Trichinella in pigs. Materials and Methods. A systematic pest rodent control program deemed suitable for monitoring and controlling Trichinella in pigs was implemented in a representative test zone. The results of the pest rodent control program were analyzed using cost-benefit analysis to determine if a similar program would be suitable for a larger land area. Results and Conclusions. Prior to pest control, the incidence of Trichinella in pigs living in the test zone increased annually, while after systematic pest rodent control, the incidence of Trichinella-positive pigs decreased. These results, as well as relevant economic indicators, enabled us to design two mathematical models describing the control and monitoring of Trichinella in a larger land area. In this area, Srem Region, Serbia, a suitable Trichinella control program in pigs is clearly justified because the profit to cost ratio was positive for both models., Uvod. Trihineloza je kosmopolitska antropozoonoza, koja se ubraja u grupu sistemskih bolesti, a prouzrokovana je larvenim oblicima valjkastog crva Trichinella species. Ona je jedna od najstarijih i najupornijih parazitskih zoonoza koja se već duži niz godina nalazi u žiži interesovanja veterinarskih, medicinskih i bioloških naučno-istraživačkih radnika. Paraziti iz roda Trichinella dijagnostikovani su u više od sto vrsta domaćih i divljih sisara i ptica. Postavljeni cilj ovog istraživanja je procena efikasnosti programa za prac'enje i iskorenjivanje trihineloze pomoću analize dobiti i troškova. Materijal i metode. Procena efikasnosti programa za prac'enje i iskorenjivanje trihineloze urađena je kroz analizu dobiti i troškova U jednom naseljenom mestu izvedena je kontrolisana sistemska deratizacija. Rezultati i zaključak. Pre deratizacije pojava trihineloze u naseljenom mestu imala je pravolinijsku uzlaznu tendenciju, dok je nakon sistematske deratizacije tendencija pojave pozitivnih slučajeva bila negativna. Rezultati dobijeni na ovaj način, kao i relevantni ekonomski pokazatelji, omoguc'ili su NAM da dizajniramo dva programska modela za kontrolu, prac'enje i iskorenjivanje ove parazitoze na ovom području. Na osnovu analize dobiti i troškova dizajniranih modela utvrđena je opravdanost programa, jer je koeficijent odnosa dobiti i troškova bio pozitivan za oba modela.",
publisher = "Univerzitet u Beogradu - Fakultet veterinarske medicine, Beograd",
journal = "Veterinarski Glasnik",
title = "Economic evaluation of a program for monitoring and controlling Trichinella in pigs, Ekonomska evaluacija modela programa za praćenje i eradikaciju trihineloze",
volume = "73",
number = "2",
pages = "116-132",
doi = "10.2298/VETGL190604023M"
}

Mirilović, M., Kulišić, Z., Vejnović, B., Đurić, S., Plavšić, B., Fejzić, N.,& Teodorović, V.. (2019). Economic evaluation of a program for monitoring and controlling Trichinella in pigs. in Veterinarski Glasnik
Univerzitet u Beogradu - Fakultet veterinarske medicine, Beograd., 73(2), 116-132.
https://doi.org/10.2298/VETGL190604023M

Mirilović M, Kulišić Z, Vejnović B, Đurić S, Plavšić B, Fejzić N, Teodorović V. Economic evaluation of a program for monitoring and controlling Trichinella in pigs. in Veterinarski Glasnik. 2019;73(2):116-132.
doi:10.2298/VETGL190604023M .

Mirilović, Milorad, Kulišić, Zoran, Vejnović, Branislav, Đurić, Spomenka, Plavšić, Budimir, Fejzić, Nihad, Teodorović, Vlado, "Economic evaluation of a program for monitoring and controlling Trichinella in pigs" in Veterinarski Glasnik, 73, no. 2 (2019):116-132,
https://doi.org/10.2298/VETGL190604023M . .

TY  - JOUR
AU  - Petrović, Tamaš
AU  - Lupulović, Diana
AU  - Petrić, Dušan
AU  - Vasić, Ana
AU  - Hrnjaković-Cvjetković, Ivana
AU  - Milošević, Vesna
AU  - Vidanović, Dejan
AU  - Šekler, Milanko
AU  - Lazić, Sava
AU  - Đuričić, Bosiljka
AU  - Plavšić, Budimir
AU  - Juan-Carlos, Saiz
PY  - 2015
UR  - https://vet-erinar.vet.bg.ac.rs/handle/123456789/1205
AB  - West Nile virus (WNV) is a neurovirulent mosquito-borne Flavivirus with zoonotic potential. Virus is maintained in nature in an enzootic transmission cycle between avian hosts and mosquito vectors, but occasionally infects other vertebrates. The infection in horses and humans can be asymptomatic or it can have different clinical manifestations ranging from light febrile diseases to fatal meningoencephalitis. Recently, the number, frequency and severity of outbreaks with neurological consequences for birds, humans and horses have increased dramatically throughout central and south Europe, including Serbia, posing a serious veterinary and public health problem. The emergency of WNV infections in Serbia is described through the current epidemiology situation based on recent data on the incidence of WNV infection among virus natural hosts and vectors; sentinel (horses) and other animal species, and in human population. The results of the WNV serology studies conducted on horse blood samples collected in different occasions during the last six years, and the results of the serology studies conducted among other animal species like pigs, wild boars, roe deer and dogs in Serbia are presented and discussed. Also, the results of the first studies on WNV presence in mosquito vectors and in wild birds as virus natural hosts in Serbia are presented and analyzed. In addition, the data on the WNV serology studies conducted in human population in Serbia in the last few years, and the existing data of WNV outbreaks in 2012 and 2013 are included. Regarding the existing knowledge on WNV epidemiology situation, the crucial role of veterinary service in early detection of WNV presence and ongoing national program of WNV surveillance in sentinel animals, mosquitoes and wild birds are discussed.
AB  - Virus Zapadnog Nila (VZN) je neurovirulentni, komarcima prenosivi flavivirus zoonotskog potencijala. Virus se održava u prirodi u enzootskom ciklusu kruženja između ptica kao domaćina i komaraca kao vektora virusa ali povremeno može inficirati i druge kičmenjake. Infekcija ljudi i konja može proći asimptomatično ili sa različitom kliničkom slikom od blagog febrilnog stanja do letalnog meningoencefalitisa. Poslednjih godina u centralnoj i južnoj Evropi, kao i u Srbiji je dramatično povećan broj, učestalost i težina oboljenja sa neurološkim poremećajima kod ptica, ljudi i konja, predstavljući značajan problem veterinarskog i javnog zdravlja. Značaj problema infekcije VZN u Srbiji je opisan preko trenutne epizootiološko-epidemiološke situacije bazirane na skorašnjim podacima o prisustvu ove infekcije kod prirodnih domaćina i vektora, kod konja kao sentinel životinja i drugih vrsta životinja, kao i u humanoj populaciji. Opisani su rezultati seroloških ispitivanja sprovedenih u Srbiji na uzorcima krvnih seruma konja uzorkovanih u različitim periodima tokom poslednjih 6 godina, kao i rezultati seroloških ispitivanja sprovedenih na uzorcima krvnih seruma drugih životinjskih vrsta, kao što su svinje, divlje svinje, srndaći i psi. Takođe, prikazani su i analizirani rezultati prvih istraživanja prisustva virusa u komarcima vektorima i divljim pticama kao prirodnim domaćinima u Srbiji. Pored toga, predstavljeni su i rezultati seroloških istraživanja sprovedenih u humanoj populaciji u Srbiji tokom poslednjih nekoliko godina, kao i podaci o epidemijama u 2012. i 2013. godini. Na osnovu postojećeg znanja o epidemiološkoj situaciji, istaknuta je presudna uloga veterinarske službe u ranoj detekciji prisustva VZN, kao i tekući nacionalni program nadzora prisustva VZN kod sentinel životinja, komaraca i divljih ptica u Srbiji.
PB  - Univerzitet u Beogradu - Fakultet veterinarske medicine, Beograd
T2  - Veterinarski Glasnik
T1  - WNV infection: An emergent vector borne viral infection in Serbia: Current situation
T1  - Groznica zapadnog Nila - značajna vektorska virusna infekcija u Srbiji - aktuelna situacija
VL  - 69
IS  - 1-2
SP  - 111
EP  - 126
DO  - 10.2298/VETGL1502111P
ER  - 

@article{
author = "Petrović, Tamaš and Lupulović, Diana and Petrić, Dušan and Vasić, Ana and Hrnjaković-Cvjetković, Ivana and Milošević, Vesna and Vidanović, Dejan and Šekler, Milanko and Lazić, Sava and Đuričić, Bosiljka and Plavšić, Budimir and Juan-Carlos, Saiz",
year = "2015",
abstract = "West Nile virus (WNV) is a neurovirulent mosquito-borne Flavivirus with zoonotic potential. Virus is maintained in nature in an enzootic transmission cycle between avian hosts and mosquito vectors, but occasionally infects other vertebrates. The infection in horses and humans can be asymptomatic or it can have different clinical manifestations ranging from light febrile diseases to fatal meningoencephalitis. Recently, the number, frequency and severity of outbreaks with neurological consequences for birds, humans and horses have increased dramatically throughout central and south Europe, including Serbia, posing a serious veterinary and public health problem. The emergency of WNV infections in Serbia is described through the current epidemiology situation based on recent data on the incidence of WNV infection among virus natural hosts and vectors; sentinel (horses) and other animal species, and in human population. The results of the WNV serology studies conducted on horse blood samples collected in different occasions during the last six years, and the results of the serology studies conducted among other animal species like pigs, wild boars, roe deer and dogs in Serbia are presented and discussed. Also, the results of the first studies on WNV presence in mosquito vectors and in wild birds as virus natural hosts in Serbia are presented and analyzed. In addition, the data on the WNV serology studies conducted in human population in Serbia in the last few years, and the existing data of WNV outbreaks in 2012 and 2013 are included. Regarding the existing knowledge on WNV epidemiology situation, the crucial role of veterinary service in early detection of WNV presence and ongoing national program of WNV surveillance in sentinel animals, mosquitoes and wild birds are discussed., Virus Zapadnog Nila (VZN) je neurovirulentni, komarcima prenosivi flavivirus zoonotskog potencijala. Virus se održava u prirodi u enzootskom ciklusu kruženja između ptica kao domaćina i komaraca kao vektora virusa ali povremeno može inficirati i druge kičmenjake. Infekcija ljudi i konja može proći asimptomatično ili sa različitom kliničkom slikom od blagog febrilnog stanja do letalnog meningoencefalitisa. Poslednjih godina u centralnoj i južnoj Evropi, kao i u Srbiji je dramatično povećan broj, učestalost i težina oboljenja sa neurološkim poremećajima kod ptica, ljudi i konja, predstavljući značajan problem veterinarskog i javnog zdravlja. Značaj problema infekcije VZN u Srbiji je opisan preko trenutne epizootiološko-epidemiološke situacije bazirane na skorašnjim podacima o prisustvu ove infekcije kod prirodnih domaćina i vektora, kod konja kao sentinel životinja i drugih vrsta životinja, kao i u humanoj populaciji. Opisani su rezultati seroloških ispitivanja sprovedenih u Srbiji na uzorcima krvnih seruma konja uzorkovanih u različitim periodima tokom poslednjih 6 godina, kao i rezultati seroloških ispitivanja sprovedenih na uzorcima krvnih seruma drugih životinjskih vrsta, kao što su svinje, divlje svinje, srndaći i psi. Takođe, prikazani su i analizirani rezultati prvih istraživanja prisustva virusa u komarcima vektorima i divljim pticama kao prirodnim domaćinima u Srbiji. Pored toga, predstavljeni su i rezultati seroloških istraživanja sprovedenih u humanoj populaciji u Srbiji tokom poslednjih nekoliko godina, kao i podaci o epidemijama u 2012. i 2013. godini. Na osnovu postojećeg znanja o epidemiološkoj situaciji, istaknuta je presudna uloga veterinarske službe u ranoj detekciji prisustva VZN, kao i tekući nacionalni program nadzora prisustva VZN kod sentinel životinja, komaraca i divljih ptica u Srbiji.",
publisher = "Univerzitet u Beogradu - Fakultet veterinarske medicine, Beograd",
journal = "Veterinarski Glasnik",
title = "WNV infection: An emergent vector borne viral infection in Serbia: Current situation, Groznica zapadnog Nila - značajna vektorska virusna infekcija u Srbiji - aktuelna situacija",
volume = "69",
number = "1-2",
pages = "111-126",
doi = "10.2298/VETGL1502111P"
}

Petrović, T., Lupulović, D., Petrić, D., Vasić, A., Hrnjaković-Cvjetković, I., Milošević, V., Vidanović, D., Šekler, M., Lazić, S., Đuričić, B., Plavšić, B.,& Juan-Carlos, S.. (2015). WNV infection: An emergent vector borne viral infection in Serbia: Current situation. in Veterinarski Glasnik
Univerzitet u Beogradu - Fakultet veterinarske medicine, Beograd., 69(1-2), 111-126.
https://doi.org/10.2298/VETGL1502111P

Petrović T, Lupulović D, Petrić D, Vasić A, Hrnjaković-Cvjetković I, Milošević V, Vidanović D, Šekler M, Lazić S, Đuričić B, Plavšić B, Juan-Carlos S. WNV infection: An emergent vector borne viral infection in Serbia: Current situation. in Veterinarski Glasnik. 2015;69(1-2):111-126.
doi:10.2298/VETGL1502111P .

Petrović, Tamaš, Lupulović, Diana, Petrić, Dušan, Vasić, Ana, Hrnjaković-Cvjetković, Ivana, Milošević, Vesna, Vidanović, Dejan, Šekler, Milanko, Lazić, Sava, Đuričić, Bosiljka, Plavšić, Budimir, Juan-Carlos, Saiz, "WNV infection: An emergent vector borne viral infection in Serbia: Current situation" in Veterinarski Glasnik, 69, no. 1-2 (2015):111-126,
https://doi.org/10.2298/VETGL1502111P . .

TY  - JOUR
AU  - Valčić, Miroslav
AU  - Živojinović, Milena
AU  - Živulj, Aleksandar
AU  - Radojičić, Sonja
AU  - Plavšić, Budimir
PY  - 2014
UR  - https://vet-erinar.vet.bg.ac.rs/handle/123456789/2115
AB  - Oboljenje o kome prvi podaci datiraju od pre 80 godina i dalje predstavlja značajan epizootiološki ali i epidemiološki problem pa slobodno može da se kaže da ovom oboljenju sasvim pristaje naziv sumnjiva, tj. nepoznata groznica (Query fever). Balkanski grip, kako su ovo oboljenje nazvali nemački vojnici tokom Drugog svetskog rata, često zna da iznenadi epizootiološku i epidemiološku službu u regionu. Po pravilu, prvi slučajevi obolevanja ljudi uslove reakciju epiziootiološke službe. Međutim, svojim karakteristikama Q-groznica zbunjuje kompleksnim načinima održavanja u prirodi, prenošenjem na životinje i ljude i svakako stavlja veterinarsku odnosno epizootiološku službu u nezavidan položaj. Danas se smatra da je u enzootskim podru'jima, nemoguća eradikacija ovog oboljenja. Većinom opšte mere profilakse u veterinarskoj medicini, kao rezultat imaju smanjivanje incidencije kod životinja i ljudi, a primena inaktivisanih vakcina u novije vreme omogućava i kontrolu Q-groznice. Ipak, mere koje su predviđene da se sprovode tokom epizootije (i epidemije), većim delom predstavljaju skup opštih zoohigijenskih principa, a manjim delom se odnose na ciljane aktivnosti. Istovremeno, nepoznavanje epizootioloških karakteristika Q-groznice dovodi do zabune i često predstavlja problem u sagledavanju i proceni uspeha sprovedenih mera. Jedan od osnovnih uslova za borbu protiv Q-groznice jeste definisanje lokacija u regionu Balkana u kojima je prevalencija visoka uz postojanje značajnog rizika od povećane incidencije obolevanja ljudi i životinja. Sumirajući rezultate koji su dobijeni analizom pojavljivanja Q-groznice u R. Srbiji, kao i koristeći iskustva susednih regiona (zemalja), načini suzbijanja i kontrole ovog infektivnog oboljenja koje je značajna zoonoza mogli bi da se učine uspešnijim ili barem razumljivijim.
AB  - The disease from which the first records date from 80 years ago and continues to be a
significant epizootiologic or epidemiological problem, so we can be free to say that this
disease is quite doubtful, so that the name fits. unknown fever (Query fever). Balkan grip,
as this disease called by German soldiers during the Second World War, was often known to
surprise epidemiological service in the region. As a rule, the first cases of people morbidity
terms the reaction of epizootiological service. However, with their characteristics, Q fever
confuses with complex ways of maintaining in nature, transferring on animals and people,
and certainly puts the veterinary or epizootilogical service in unenviable position. Today,
it is considered that in enzootic areas, eradication of this disease is impossible. Most of
the general measures of prophylaxis in veterinary medicine, as a result have reduction of
incidence in animals and humans, and the use of inactivated vaccines in recent times can
be used to control Q fever. However, measures foreseen to be implemented during the
epizooties (epidemics), largely represent a set of general zoohygienic principles, and partly
are related to the targeted activities. At the same time, lack of epizootic characteristics of
Q fever, lead to confusion and often is a problem in analyzing and assessing of implemented
measures success. One of the basic conditions for the battle against Q fever is to
define the location in the Balkan region, where is high prevalence and substantial risk of
increased incidence of morbidity humans and animals. Summarizing the results obtained by
analyzing occurrence of Q fever in the Republic of Serbia, as well using the experience of
neighboring regions (countries) in ways to battle and control this infectious disease, which
is an important zoonotic disease, could be more successful or at least comprehensible.
PB  - Banja Luka : PI Veterinary Institute Republic of Srpska „Dr. Vaso Butozan“
T2  - Veterinarski žurnal Republike Srpske
T1  - Kju groznica - epizootiološka enigma
T1  - Q fever - Epizootiological enigma
VL  - 14
IS  - 2
SP  - 206
EP  - 216
DO  - 10.7251/VETJ1402206V
ER  - 

@article{
author = "Valčić, Miroslav and Živojinović, Milena and Živulj, Aleksandar and Radojičić, Sonja and Plavšić, Budimir",
year = "2014",
abstract = "Oboljenje o kome prvi podaci datiraju od pre 80 godina i dalje predstavlja značajan epizootiološki ali i epidemiološki problem pa slobodno može da se kaže da ovom oboljenju sasvim pristaje naziv sumnjiva, tj. nepoznata groznica (Query fever). Balkanski grip, kako su ovo oboljenje nazvali nemački vojnici tokom Drugog svetskog rata, često zna da iznenadi epizootiološku i epidemiološku službu u regionu. Po pravilu, prvi slučajevi obolevanja ljudi uslove reakciju epiziootiološke službe. Međutim, svojim karakteristikama Q-groznica zbunjuje kompleksnim načinima održavanja u prirodi, prenošenjem na životinje i ljude i svakako stavlja veterinarsku odnosno epizootiološku službu u nezavidan položaj. Danas se smatra da je u enzootskim podru'jima, nemoguća eradikacija ovog oboljenja. Većinom opšte mere profilakse u veterinarskoj medicini, kao rezultat imaju smanjivanje incidencije kod životinja i ljudi, a primena inaktivisanih vakcina u novije vreme omogućava i kontrolu Q-groznice. Ipak, mere koje su predviđene da se sprovode tokom epizootije (i epidemije), većim delom predstavljaju skup opštih zoohigijenskih principa, a manjim delom se odnose na ciljane aktivnosti. Istovremeno, nepoznavanje epizootioloških karakteristika Q-groznice dovodi do zabune i često predstavlja problem u sagledavanju i proceni uspeha sprovedenih mera. Jedan od osnovnih uslova za borbu protiv Q-groznice jeste definisanje lokacija u regionu Balkana u kojima je prevalencija visoka uz postojanje značajnog rizika od povećane incidencije obolevanja ljudi i životinja. Sumirajući rezultate koji su dobijeni analizom pojavljivanja Q-groznice u R. Srbiji, kao i koristeći iskustva susednih regiona (zemalja), načini suzbijanja i kontrole ovog infektivnog oboljenja koje je značajna zoonoza mogli bi da se učine uspešnijim ili barem razumljivijim., The disease from which the first records date from 80 years ago and continues to be a
significant epizootiologic or epidemiological problem, so we can be free to say that this
disease is quite doubtful, so that the name fits. unknown fever (Query fever). Balkan grip,
as this disease called by German soldiers during the Second World War, was often known to
surprise epidemiological service in the region. As a rule, the first cases of people morbidity
terms the reaction of epizootiological service. However, with their characteristics, Q fever
confuses with complex ways of maintaining in nature, transferring on animals and people,
and certainly puts the veterinary or epizootilogical service in unenviable position. Today,
it is considered that in enzootic areas, eradication of this disease is impossible. Most of
the general measures of prophylaxis in veterinary medicine, as a result have reduction of
incidence in animals and humans, and the use of inactivated vaccines in recent times can
be used to control Q fever. However, measures foreseen to be implemented during the
epizooties (epidemics), largely represent a set of general zoohygienic principles, and partly
are related to the targeted activities. At the same time, lack of epizootic characteristics of
Q fever, lead to confusion and often is a problem in analyzing and assessing of implemented
measures success. One of the basic conditions for the battle against Q fever is to
define the location in the Balkan region, where is high prevalence and substantial risk of
increased incidence of morbidity humans and animals. Summarizing the results obtained by
analyzing occurrence of Q fever in the Republic of Serbia, as well using the experience of
neighboring regions (countries) in ways to battle and control this infectious disease, which
is an important zoonotic disease, could be more successful or at least comprehensible.",
publisher = "Banja Luka : PI Veterinary Institute Republic of Srpska „Dr. Vaso Butozan“",
journal = "Veterinarski žurnal Republike Srpske",
title = "Kju groznica - epizootiološka enigma, Q fever - Epizootiological enigma",
volume = "14",
number = "2",
pages = "206-216",
doi = "10.7251/VETJ1402206V"
}

Valčić, M., Živojinović, M., Živulj, A., Radojičić, S.,& Plavšić, B.. (2014). Kju groznica - epizootiološka enigma. in Veterinarski žurnal Republike Srpske
Banja Luka : PI Veterinary Institute Republic of Srpska „Dr. Vaso Butozan“., 14(2), 206-216.
https://doi.org/10.7251/VETJ1402206V

Valčić M, Živojinović M, Živulj A, Radojičić S, Plavšić B. Kju groznica - epizootiološka enigma. in Veterinarski žurnal Republike Srpske. 2014;14(2):206-216.
doi:10.7251/VETJ1402206V .

Valčić, Miroslav, Živojinović, Milena, Živulj, Aleksandar, Radojičić, Sonja, Plavšić, Budimir, "Kju groznica - epizootiološka enigma" in Veterinarski žurnal Republike Srpske, 14, no. 2 (2014):206-216,
https://doi.org/10.7251/VETJ1402206V . .

TY  - JOUR
AU  - Plavšić, Budimir
AU  - Nedić, Drago
AU  - Mićović, Z.
AU  - Tešić, M.
AU  - Stanojević, S.
AU  - Ašanin, Ružica
AU  - Krnjaić, Dejan
AU  - Tajdić, Nada
AU  - Milanović, S.
PY  - 2009
UR  - https://vet-erinar.vet.bg.ac.rs/handle/123456789/576
AB  - A prerequisite to the development of an efficient animal health, food safety and traceability management system in the animal food production chain is the implementation of an integrated veterinary informational management system (VIMS) capable for the capture, storage, analysis and retrieval of data and providing the opportunity for the cumulative gathering of the knowledge and capability for its competent interpretation. Such a system will enable collecting appropriate data, including quality management and inspection controls, from all establishments and commodities in the 'from farm to fork' food production chain (farms, holdings, slaughterhouses, laboratories, traders etc.) in a structured, predefined format, and facilitate competent analyses and reporting of such data, as well as the improvement of the existing programs and strategies. The role of information system in animal disease diagnosis, surveillance and notification, control of national and international trade of commodities, food safety management, investigation of diseases, predictive microbiology and quantitative risk assessment is of great importance for the quality of veterinary service. Integral part of the VIMS is animal disease notification system designed according to and in compliance with international requirements, standards and recommendation and able to exchange relevant information with similar information systems. The aim of this contribution is to describe national animal disease notification system which is in place in Serbia as a part of VIMS.
AB  - Preduslov za uspostavljanje efikasnog sistema menadžmenta zdravstvene zaštite životinja, bezbednosti hrane i sledljivosti u lancu proizvodnje hrane je uvođenje integrisanog veterinarskog informacionog menadžment sistema (VIMS) razvijenog na takav način da omogući prikupljanje, čuvanje, analizu i povlačenje podataka i obezbedi kumulativno skupljanje saznanja i njihovu stručnu interpretaciju. Takav sistem će omogućiti prikupljanje podataka, uključujući one iz upravljanja kvalitetom i u okviru inspekcijskih kontrola, od svih objekata u sistemu proizvodnje hrane 'od farme do viljuške' (farme, gazdinstva, klanice, laboratorije, lica koja se bave prometom i dr.) u strukturirano, unapred definisanom obliku, i obezbediti kompetentnu analizu takvih podataka kao i unapređenje postojećih programa i strategija. Uloga informacionih sistema u dijagnostici, nadzoru i prijavljivanju zaraznih bolesti, kontroli unutrašnjeg i međunarodnog prometa, upravljanju bezbednošću hrane, istraživanju žarišta zaraznih bolesti, prediktivnoj mikrobiologiji i kvantitativnoj analizi rizika je od izuzetnog značaja za kvalitet veterinarske službe. Sastavni deo VIMS-a je sistem za prijavljivanje zaraznih bolesti dizajniran prema i u saglasnosti sa međunarodnim zahtevima, standardima i preporukama i osposobljen da vrši razmenu određenih podatka sa sličnim informacionim sistemima. Cilj ovog rada je da se opiše nacionalni sistem za prijavljivanje zaraznih bolesti koji je u Srbiji u primeni kao deo VIMS-a.
PB  - Univerzitet u Beogradu - Fakultet veterinarske medicine, Beograd
T2  - Acta Veterinaria-Beograd
T1  - Veterinary information management system (VIMS) in the process of notification and management of animal diseases
T1  - Veterinarski informacioni menadžment sistem (VIMS) u procesu prijavljivanja i menadžmenta zaraznih bolesti
VL  - 59
IS  - 1
SP  - 99
EP  - 108
DO  - 10.2298/AVB0901099P
ER  - 

@article{
author = "Plavšić, Budimir and Nedić, Drago and Mićović, Z. and Tešić, M. and Stanojević, S. and Ašanin, Ružica and Krnjaić, Dejan and Tajdić, Nada and Milanović, S.",
year = "2009",
abstract = "A prerequisite to the development of an efficient animal health, food safety and traceability management system in the animal food production chain is the implementation of an integrated veterinary informational management system (VIMS) capable for the capture, storage, analysis and retrieval of data and providing the opportunity for the cumulative gathering of the knowledge and capability for its competent interpretation. Such a system will enable collecting appropriate data, including quality management and inspection controls, from all establishments and commodities in the 'from farm to fork' food production chain (farms, holdings, slaughterhouses, laboratories, traders etc.) in a structured, predefined format, and facilitate competent analyses and reporting of such data, as well as the improvement of the existing programs and strategies. The role of information system in animal disease diagnosis, surveillance and notification, control of national and international trade of commodities, food safety management, investigation of diseases, predictive microbiology and quantitative risk assessment is of great importance for the quality of veterinary service. Integral part of the VIMS is animal disease notification system designed according to and in compliance with international requirements, standards and recommendation and able to exchange relevant information with similar information systems. The aim of this contribution is to describe national animal disease notification system which is in place in Serbia as a part of VIMS., Preduslov za uspostavljanje efikasnog sistema menadžmenta zdravstvene zaštite životinja, bezbednosti hrane i sledljivosti u lancu proizvodnje hrane je uvođenje integrisanog veterinarskog informacionog menadžment sistema (VIMS) razvijenog na takav način da omogući prikupljanje, čuvanje, analizu i povlačenje podataka i obezbedi kumulativno skupljanje saznanja i njihovu stručnu interpretaciju. Takav sistem će omogućiti prikupljanje podataka, uključujući one iz upravljanja kvalitetom i u okviru inspekcijskih kontrola, od svih objekata u sistemu proizvodnje hrane 'od farme do viljuške' (farme, gazdinstva, klanice, laboratorije, lica koja se bave prometom i dr.) u strukturirano, unapred definisanom obliku, i obezbediti kompetentnu analizu takvih podataka kao i unapređenje postojećih programa i strategija. Uloga informacionih sistema u dijagnostici, nadzoru i prijavljivanju zaraznih bolesti, kontroli unutrašnjeg i međunarodnog prometa, upravljanju bezbednošću hrane, istraživanju žarišta zaraznih bolesti, prediktivnoj mikrobiologiji i kvantitativnoj analizi rizika je od izuzetnog značaja za kvalitet veterinarske službe. Sastavni deo VIMS-a je sistem za prijavljivanje zaraznih bolesti dizajniran prema i u saglasnosti sa međunarodnim zahtevima, standardima i preporukama i osposobljen da vrši razmenu određenih podatka sa sličnim informacionim sistemima. Cilj ovog rada je da se opiše nacionalni sistem za prijavljivanje zaraznih bolesti koji je u Srbiji u primeni kao deo VIMS-a.",
publisher = "Univerzitet u Beogradu - Fakultet veterinarske medicine, Beograd",
journal = "Acta Veterinaria-Beograd",
title = "Veterinary information management system (VIMS) in the process of notification and management of animal diseases, Veterinarski informacioni menadžment sistem (VIMS) u procesu prijavljivanja i menadžmenta zaraznih bolesti",
volume = "59",
number = "1",
pages = "99-108",
doi = "10.2298/AVB0901099P"
}

Plavšić, B., Nedić, D., Mićović, Z., Tešić, M., Stanojević, S., Ašanin, R., Krnjaić, D., Tajdić, N.,& Milanović, S.. (2009). Veterinary information management system (VIMS) in the process of notification and management of animal diseases. in Acta Veterinaria-Beograd
Univerzitet u Beogradu - Fakultet veterinarske medicine, Beograd., 59(1), 99-108.
https://doi.org/10.2298/AVB0901099P

Plavšić B, Nedić D, Mićović Z, Tešić M, Stanojević S, Ašanin R, Krnjaić D, Tajdić N, Milanović S. Veterinary information management system (VIMS) in the process of notification and management of animal diseases. in Acta Veterinaria-Beograd. 2009;59(1):99-108.
doi:10.2298/AVB0901099P .

Plavšić, Budimir, Nedić, Drago, Mićović, Z., Tešić, M., Stanojević, S., Ašanin, Ružica, Krnjaić, Dejan, Tajdić, Nada, Milanović, S., "Veterinary information management system (VIMS) in the process of notification and management of animal diseases" in Acta Veterinaria-Beograd, 59, no. 1 (2009):99-108,
https://doi.org/10.2298/AVB0901099P . .

TY  - JOUR
AU  - Mišić, Dušan
AU  - Krnjaić, Dejan
AU  - Ašanin, Ružica
AU  - Plavšić, Budimir
AU  - Radojičić, Marina
PY  - 2001
UR  - https://vet-erinar.vet.bg.ac.rs/handle/123456789/160
AB  - Salmonellosis is an important zoonosis manifested in very different clinical picture including enteritis, septicemia, abortion, and combination of disease syndromes. Only 10 to 12 serovars of the Salmonella spp. are capable to causing disease in cattle including Salmonella dublin, S.typhimurium and S. bovismorbificans. In contrast to most other Salmonella serovars, S.dublin shows a high degree of host specificity for cattle. Infection of cattle with S.dublin may be inapparent with carrier state and disease tends to become endemic on certain farms. .
AB  - Salmoneloza je važna zoonoza sa veoma različitom kliničkom slikom koja manifestuje enteritisom, septikemijom, abortusima i kombinovanim simptomima bolesti. Samo 10 do 12 serovarijeteta Salmonella spp. dovodi do infekcije goveda uključujući Salmonella dublin, S.typhimurium and S. bovismorbificans. .
PB  - Institut PKB Agroekonomik, Padinska skela
T2  - Zbornik naučnih radova Instituta PKB Agroekonomik
T1  - Infections of cattle caused by Salmonella spp.
T1  - Infekcije goveda izazvane Salmonella vrstama
VL  - 7
IS  - 1
SP  - 329
EP  - 332
UR  - https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_160
ER  - 

@article{
author = "Mišić, Dušan and Krnjaić, Dejan and Ašanin, Ružica and Plavšić, Budimir and Radojičić, Marina",
year = "2001",
abstract = "Salmonellosis is an important zoonosis manifested in very different clinical picture including enteritis, septicemia, abortion, and combination of disease syndromes. Only 10 to 12 serovars of the Salmonella spp. are capable to causing disease in cattle including Salmonella dublin, S.typhimurium and S. bovismorbificans. In contrast to most other Salmonella serovars, S.dublin shows a high degree of host specificity for cattle. Infection of cattle with S.dublin may be inapparent with carrier state and disease tends to become endemic on certain farms. ., Salmoneloza je važna zoonoza sa veoma različitom kliničkom slikom koja manifestuje enteritisom, septikemijom, abortusima i kombinovanim simptomima bolesti. Samo 10 do 12 serovarijeteta Salmonella spp. dovodi do infekcije goveda uključujući Salmonella dublin, S.typhimurium and S. bovismorbificans. .",
publisher = "Institut PKB Agroekonomik, Padinska skela",
journal = "Zbornik naučnih radova Instituta PKB Agroekonomik",
title = "Infections of cattle caused by Salmonella spp., Infekcije goveda izazvane Salmonella vrstama",
volume = "7",
number = "1",
pages = "329-332",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_160"
}

Mišić, D., Krnjaić, D., Ašanin, R., Plavšić, B.,& Radojičić, M.. (2001). Infections of cattle caused by Salmonella spp.. in Zbornik naučnih radova Instituta PKB Agroekonomik
Institut PKB Agroekonomik, Padinska skela., 7(1), 329-332.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_160

Mišić D, Krnjaić D, Ašanin R, Plavšić B, Radojičić M. Infections of cattle caused by Salmonella spp.. in Zbornik naučnih radova Instituta PKB Agroekonomik. 2001;7(1):329-332.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_160 .

Mišić, Dušan, Krnjaić, Dejan, Ašanin, Ružica, Plavšić, Budimir, Radojičić, Marina, "Infections of cattle caused by Salmonella spp." in Zbornik naučnih radova Instituta PKB Agroekonomik, 7, no. 1 (2001):329-332,
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_160 .

TY  - JOUR
AU  - Krnjaić, Dejan
AU  - Ašanin, Ružica
AU  - Plavšić, Budimir
PY  - 2000
UR  - https://vet-erinar.vet.bg.ac.rs/handle/123456789/155
AB  - Serology diagnosis, the demonstration of a seroconversion to an antigen of the infecting organism, has been used as an additional or alternative procedure to culture isolation for diagnosis of infectious diseases. Serological tests indirectly detect infectious diseases in animals. The identification is based on the detection on specific antibodies against antigens of certain causative agents. Reactions in vivo and in vitro of antibodies and antigens are highly specific. The smallest unit of a complex antigen that is capable of binding to an antibody is known as an antigenic determinant or epitope. Bacterial antigens could possess identical or similar epitopes, which are the cause of serological cross-reactivity. Possible cross-reaction between related antigens can limit the serological test's specificity. .
AB  - Kao dopunske ili alternativne metode klasičnoj izolaciji i determinaciji infektivnih agenasa koriste se i različiti serološki testovi. U ispitujućim uzorcima krvnih seruma određuje se prisustvo specifičnih antitela protiv antigena određenih uzročnika. Specifičnost reakcije in vivo i in vitro zavisi od determinantnih grupa (epitopa) na molekulima antigena i odgovarajućih aktivnih mesta na molekulima antitela. Zbog prisustva hemijski identičnih ili sličnih struktura polisaharidne ili polipeptidne prirode u omotačima bakterija i flagelama postoje srodni antigeni između više vrsta bakterija. Ovi srodni antigeni kod različitih vrsta nazivaju se heterofilni antigeni i odgovorni su za veći broj unakrsnih - cross reakcija u serološkim testovima. Poznavanje antigene srodnosti bakterija je neophodno za izvođenje visoko specifičnih seroloških testova i preciznu dijagnozu određenih infektivnih oboljenja životinja.
PB  - Institut PKB Agroekonomik, Padinska skela
T2  - Zbornik naučnih radova Instituta PKB Agroekonomik
T1  - Serological cross reactivity between related antigens of gram negative bacteria
T1  - Antigena srodnost gram negativnih bakterija sa pojavom cross reaktivnosti u serološkim reakcijama
VL  - 6
IS  - 1
SP  - 511
EP  - 517
UR  - https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_155
ER  - 

@article{
author = "Krnjaić, Dejan and Ašanin, Ružica and Plavšić, Budimir",
year = "2000",
abstract = "Serology diagnosis, the demonstration of a seroconversion to an antigen of the infecting organism, has been used as an additional or alternative procedure to culture isolation for diagnosis of infectious diseases. Serological tests indirectly detect infectious diseases in animals. The identification is based on the detection on specific antibodies against antigens of certain causative agents. Reactions in vivo and in vitro of antibodies and antigens are highly specific. The smallest unit of a complex antigen that is capable of binding to an antibody is known as an antigenic determinant or epitope. Bacterial antigens could possess identical or similar epitopes, which are the cause of serological cross-reactivity. Possible cross-reaction between related antigens can limit the serological test's specificity. ., Kao dopunske ili alternativne metode klasičnoj izolaciji i determinaciji infektivnih agenasa koriste se i različiti serološki testovi. U ispitujućim uzorcima krvnih seruma određuje se prisustvo specifičnih antitela protiv antigena određenih uzročnika. Specifičnost reakcije in vivo i in vitro zavisi od determinantnih grupa (epitopa) na molekulima antigena i odgovarajućih aktivnih mesta na molekulima antitela. Zbog prisustva hemijski identičnih ili sličnih struktura polisaharidne ili polipeptidne prirode u omotačima bakterija i flagelama postoje srodni antigeni između više vrsta bakterija. Ovi srodni antigeni kod različitih vrsta nazivaju se heterofilni antigeni i odgovorni su za veći broj unakrsnih - cross reakcija u serološkim testovima. Poznavanje antigene srodnosti bakterija je neophodno za izvođenje visoko specifičnih seroloških testova i preciznu dijagnozu određenih infektivnih oboljenja životinja.",
publisher = "Institut PKB Agroekonomik, Padinska skela",
journal = "Zbornik naučnih radova Instituta PKB Agroekonomik",
title = "Serological cross reactivity between related antigens of gram negative bacteria, Antigena srodnost gram negativnih bakterija sa pojavom cross reaktivnosti u serološkim reakcijama",
volume = "6",
number = "1",
pages = "511-517",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_155"
}

Krnjaić, D., Ašanin, R.,& Plavšić, B.. (2000). Serological cross reactivity between related antigens of gram negative bacteria. in Zbornik naučnih radova Instituta PKB Agroekonomik
Institut PKB Agroekonomik, Padinska skela., 6(1), 511-517.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_155

Krnjaić D, Ašanin R, Plavšić B. Serological cross reactivity between related antigens of gram negative bacteria. in Zbornik naučnih radova Instituta PKB Agroekonomik. 2000;6(1):511-517.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_155 .

Krnjaić, Dejan, Ašanin, Ružica, Plavšić, Budimir, "Serological cross reactivity between related antigens of gram negative bacteria" in Zbornik naučnih radova Instituta PKB Agroekonomik, 6, no. 1 (2000):511-517,
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_155 .