TY  - CONF
AU  - Baltić, Milan Ž.
AU  - Starčević, Marija
AU  - Laudanović, Milica
AU  - Grković, Nevena
AU  - Mikić, Marija
AU  - Baltić, Branislav
AU  - Janjić, Jelena
PY  - 2023
UR  - https://vet-erinar.vet.bg.ac.rs/handle/123456789/3102
AB  - Proizvodnja hrane, posebno hrane animalnog porekla, je danas jedan od najtežih izazova u
poljoprivrednoj proizvodnji. Od pre 25 godina u naučnim krugovima se sve više govori i radi na
proizvodnji mesa u laboratoriji za koga se sve više koristi termin „kultivisano meso“. U svetu se
44 kompanije bave razvojem tehnologija proizvodnje kultivisanog mesa (goveđe, svinjsko,
živinsko, riba), pa se ovo meso već nalazi u restoranskoj ishrani (Singapur, Izrael). Još uvek nema
sigurnih podataka o njegovom uticaju na zdravlje ljudi. Nedostaju i propisi koji bi omogućili
njegovu masovnu upotrebu. Nema sumnje da će u slučaju pozitivnih rešenja o prometu
kultivisanog mesa ono doprineti zaštiti životne sredine, dobrobiti životinja, da je proizvodnja ovog
mesa ekonomski opravdana i da treba da bude bezbedno za ishranu ljudi. Dosadašnja ispitivanja
prihvatljivosti ovog mesa u ishrani ljudi pokazuju da dve trećine ispitivanih potrošača imaju
pozitivan odnos prema kultivisanom mesu. Ispitivanja u ovoj oblasti, iako skupa, su sveobuhvatna
i sa namerom da doprinesu sigurnosti hrane u svetu.
PB  - Požarevac : Sitograf RM
C3  - 20. Simpozijum Zdravstvena zaštita, selekcija i reprodukcija svinja, Srebrno jezero, 8 - 9. jun 2023
T1  - Proizvodnja kultivisanog mesa
SP  - 22
EP  - 29
UR  - https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3102
ER  - 

@conference{
author = "Baltić, Milan Ž. and Starčević, Marija and Laudanović, Milica and Grković, Nevena and Mikić, Marija and Baltić, Branislav and Janjić, Jelena",
year = "2023",
abstract = "Proizvodnja hrane, posebno hrane animalnog porekla, je danas jedan od najtežih izazova u
poljoprivrednoj proizvodnji. Od pre 25 godina u naučnim krugovima se sve više govori i radi na
proizvodnji mesa u laboratoriji za koga se sve više koristi termin „kultivisano meso“. U svetu se
44 kompanije bave razvojem tehnologija proizvodnje kultivisanog mesa (goveđe, svinjsko,
živinsko, riba), pa se ovo meso već nalazi u restoranskoj ishrani (Singapur, Izrael). Još uvek nema
sigurnih podataka o njegovom uticaju na zdravlje ljudi. Nedostaju i propisi koji bi omogućili
njegovu masovnu upotrebu. Nema sumnje da će u slučaju pozitivnih rešenja o prometu
kultivisanog mesa ono doprineti zaštiti životne sredine, dobrobiti životinja, da je proizvodnja ovog
mesa ekonomski opravdana i da treba da bude bezbedno za ishranu ljudi. Dosadašnja ispitivanja
prihvatljivosti ovog mesa u ishrani ljudi pokazuju da dve trećine ispitivanih potrošača imaju
pozitivan odnos prema kultivisanom mesu. Ispitivanja u ovoj oblasti, iako skupa, su sveobuhvatna
i sa namerom da doprinesu sigurnosti hrane u svetu.",
publisher = "Požarevac : Sitograf RM",
journal = "20. Simpozijum Zdravstvena zaštita, selekcija i reprodukcija svinja, Srebrno jezero, 8 - 9. jun 2023",
title = "Proizvodnja kultivisanog mesa",
pages = "22-29",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3102"
}

Baltić, M. Ž., Starčević, M., Laudanović, M., Grković, N., Mikić, M., Baltić, B.,& Janjić, J.. (2023). Proizvodnja kultivisanog mesa. in 20. Simpozijum Zdravstvena zaštita, selekcija i reprodukcija svinja, Srebrno jezero, 8 - 9. jun 2023
Požarevac : Sitograf RM., 22-29.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3102

Baltić MŽ, Starčević M, Laudanović M, Grković N, Mikić M, Baltić B, Janjić J. Proizvodnja kultivisanog mesa. in 20. Simpozijum Zdravstvena zaštita, selekcija i reprodukcija svinja, Srebrno jezero, 8 - 9. jun 2023. 2023;:22-29.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3102 .

Baltić, Milan Ž., Starčević, Marija, Laudanović, Milica, Grković, Nevena, Mikić, Marija, Baltić, Branislav, Janjić, Jelena, "Proizvodnja kultivisanog mesa" in 20. Simpozijum Zdravstvena zaštita, selekcija i reprodukcija svinja, Srebrno jezero, 8 - 9. jun 2023 (2023):22-29,
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3102 .

TY  - CONF
AU  - Laudanović, Milica
AU  - Janjić, Jelena
AU  - Baltić, Branislav
AU  - Mitrović, Radmila
AU  - Tasić, Aleksandra
AU  - Starčević, Marija
AU  - Baltić, Milan Ž.
PY  - 2023
UR  - https://vet-erinar.vet.bg.ac.rs/handle/123456789/3235
AB  - U poređenju sa ostalom živinom, gajenje morki (biserki) ima određene prednosti
kao što su niska proizvodna cena, dobra sposobnost adaptacije na različite uslove
sredine i veća otpornost na bolesti. Postoji nekoliko varijeteta morki u zavisnosti od
boje perja: plavičasta, siva, bela, crna, tamno siva. Kod nas je najzastupljenija
tamnosiva morka sa belim tačkama koje podsećaju na bisere, pa otuda i naziv biserke.
Uglavnom se gaje kao ukrasna živina.Odrasla jedinka ima telesnu masu od oko 1450g.
Godišnje nose od 50 do 80 jaja, a u intenzivnom sistemu gajenja mogu da snesu i do
200 jaja. Prosečna masa jajeta je 38g. Genotip, pol i uslovi držanja imaju veliki uticaj
na klanične osobine. Sivamorka ima najveću masu trupa 914g. Masagrudi bele morke
je 276 g, bataka 55g, a karabataka oko 69g. Meso morke ima neznatno više proteina
od pilećeg i ćurećeg mesa i upola manje masti, pa otuda i manju energetsku vrednost.
Meso morke sadrži čak osam esencijalnih aminokiselina i zbog toga je nutritivno
veoma vredno. Bogato je mineralima (Ca, Mg, Mn, P, K, Na, Cu, Fe, Zn) i vitaminima (B
grupa). Sadržaj gvožđa u crvenom mesu morki (batak 1,46mg/100g, karabatak
1,33mg/100g) može zadovoljiti dnevne potrebe konzumenata. Sadržaj masnih
kiselina varira u zavisnosti od ishrane morki, klime i uslova držanja. Od zasićenih
masnih kiselina, palmitinske najviše ima u grudima 24,37% i miristinske koje ima
najviše u bataku 0,42%. Od mononezasićenih masnih kiselina oleinske najviše ima u
karabataku 25,81%. Od polinezasićenih masnih kiselina najviše je zastupljena linolna
(grudi 28,62%, batak 32,58% i karabatak 42,57%), dok alfa-linoleinske najviše ima u
grudima 0,51%, zatim u karabataku 0,39% i najmanje u bataku 0,11%. Meso morki je karakterističnog prijatnog ukusa, a potražnja je veća u odnosu na ponudu, što može
biti podstrek budućim proizvođačima.
PB  - Beograd : Srpsko veterinarsko društvo
C3  - 34. Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023
T1  - Morka – od ukrasne ptice do nutritivno vrednog obroka
SP  - 374
EP  - 381
UR  - https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3235
ER  - 

@conference{
author = "Laudanović, Milica and Janjić, Jelena and Baltić, Branislav and Mitrović, Radmila and Tasić, Aleksandra and Starčević, Marija and Baltić, Milan Ž.",
year = "2023",
abstract = "U poređenju sa ostalom živinom, gajenje morki (biserki) ima određene prednosti
kao što su niska proizvodna cena, dobra sposobnost adaptacije na različite uslove
sredine i veća otpornost na bolesti. Postoji nekoliko varijeteta morki u zavisnosti od
boje perja: plavičasta, siva, bela, crna, tamno siva. Kod nas je najzastupljenija
tamnosiva morka sa belim tačkama koje podsećaju na bisere, pa otuda i naziv biserke.
Uglavnom se gaje kao ukrasna živina.Odrasla jedinka ima telesnu masu od oko 1450g.
Godišnje nose od 50 do 80 jaja, a u intenzivnom sistemu gajenja mogu da snesu i do
200 jaja. Prosečna masa jajeta je 38g. Genotip, pol i uslovi držanja imaju veliki uticaj
na klanične osobine. Sivamorka ima najveću masu trupa 914g. Masagrudi bele morke
je 276 g, bataka 55g, a karabataka oko 69g. Meso morke ima neznatno više proteina
od pilećeg i ćurećeg mesa i upola manje masti, pa otuda i manju energetsku vrednost.
Meso morke sadrži čak osam esencijalnih aminokiselina i zbog toga je nutritivno
veoma vredno. Bogato je mineralima (Ca, Mg, Mn, P, K, Na, Cu, Fe, Zn) i vitaminima (B
grupa). Sadržaj gvožđa u crvenom mesu morki (batak 1,46mg/100g, karabatak
1,33mg/100g) može zadovoljiti dnevne potrebe konzumenata. Sadržaj masnih
kiselina varira u zavisnosti od ishrane morki, klime i uslova držanja. Od zasićenih
masnih kiselina, palmitinske najviše ima u grudima 24,37% i miristinske koje ima
najviše u bataku 0,42%. Od mononezasićenih masnih kiselina oleinske najviše ima u
karabataku 25,81%. Od polinezasićenih masnih kiselina najviše je zastupljena linolna
(grudi 28,62%, batak 32,58% i karabatak 42,57%), dok alfa-linoleinske najviše ima u
grudima 0,51%, zatim u karabataku 0,39% i najmanje u bataku 0,11%. Meso morki je karakterističnog prijatnog ukusa, a potražnja je veća u odnosu na ponudu, što može
biti podstrek budućim proizvođačima.",
publisher = "Beograd : Srpsko veterinarsko društvo",
journal = "34. Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023",
title = "Morka – od ukrasne ptice do nutritivno vrednog obroka",
pages = "374-381",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3235"
}

Laudanović, M., Janjić, J., Baltić, B., Mitrović, R., Tasić, A., Starčević, M.,& Baltić, M. Ž.. (2023). Morka – od ukrasne ptice do nutritivno vrednog obroka. in 34. Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023
Beograd : Srpsko veterinarsko društvo., 374-381.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3235

Laudanović M, Janjić J, Baltić B, Mitrović R, Tasić A, Starčević M, Baltić MŽ. Morka – od ukrasne ptice do nutritivno vrednog obroka. in 34. Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023. 2023;:374-381.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3235 .

Laudanović, Milica, Janjić, Jelena, Baltić, Branislav, Mitrović, Radmila, Tasić, Aleksandra, Starčević, Marija, Baltić, Milan Ž., "Morka – od ukrasne ptice do nutritivno vrednog obroka" in 34. Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023 (2023):374-381,
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3235 .

TY  - CONF
AU  - Baltić, Milan Ž.
AU  - Janjić, Jelena
AU  - Đorđević, Milena
AU  - Anđelković, Radivoje
AU  - Baltić, Branislav
AU  - Starčević, Marija
AU  - Dimitrijević, Vladimir
PY  - 2023
UR  - https://vet-erinar.vet.bg.ac.rs/handle/123456789/3246
AB  - Marveni lekar i profesor Hipologije pri Kneževskoj srpskoj artiljeriskoj školi u
Beogradu Jovan Gec napisao je prvu knjigu iz oblasti Veterinarske medicine1862.
godine. Knjiga je napisana na starosrpskom pismu, a samo su recepti za lekove
napisani na latinskom jeziku. Autor već na prvoj strani, pre predgovora, navodi da je
Hipologija nauka o konjima i da je građu za knjigu sam prikupio i preveo. Knjiga je
džepnog formata sa oko 625 karaktera po strani, a ima ukupno 400 strana. Najveći deo
knjige (385 strana) odnosi se na konje, a ostali deo knjige označen kao "Dodatak"
posvećen je govedima, svinjama i ovcama. Tekst knjige podeljen je u šest poglavlja, a
na pojedinim mestima pominju se brojevi tabela i grafikona koji nisu sastavni deo
knjige. Verovatno je da su bili većeg formata i da su štampani posebno.
Knjigu “Hipologija” kao reprint izdanje štampala je, u 300 primeraka, Veterinarska
komora Srbije početkom devedesetih godina prošlog veka. Original se čuva u fondu
Narodne biblioteke Srbije u Beogradu.
PB  - Beograd : Srpsko veterinarsko društvo
C3  - 34. Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023
T1  - Hipologija Jovana Geca prva knjiga iz Veterinarske medicine u Srbiji
SP  - 489
EP  - 498
UR  - https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3246
ER  - 

@conference{
author = "Baltić, Milan Ž. and Janjić, Jelena and Đorđević, Milena and Anđelković, Radivoje and Baltić, Branislav and Starčević, Marija and Dimitrijević, Vladimir",
year = "2023",
abstract = "Marveni lekar i profesor Hipologije pri Kneževskoj srpskoj artiljeriskoj školi u
Beogradu Jovan Gec napisao je prvu knjigu iz oblasti Veterinarske medicine1862.
godine. Knjiga je napisana na starosrpskom pismu, a samo su recepti za lekove
napisani na latinskom jeziku. Autor već na prvoj strani, pre predgovora, navodi da je
Hipologija nauka o konjima i da je građu za knjigu sam prikupio i preveo. Knjiga je
džepnog formata sa oko 625 karaktera po strani, a ima ukupno 400 strana. Najveći deo
knjige (385 strana) odnosi se na konje, a ostali deo knjige označen kao "Dodatak"
posvećen je govedima, svinjama i ovcama. Tekst knjige podeljen je u šest poglavlja, a
na pojedinim mestima pominju se brojevi tabela i grafikona koji nisu sastavni deo
knjige. Verovatno je da su bili većeg formata i da su štampani posebno.
Knjigu “Hipologija” kao reprint izdanje štampala je, u 300 primeraka, Veterinarska
komora Srbije početkom devedesetih godina prošlog veka. Original se čuva u fondu
Narodne biblioteke Srbije u Beogradu.",
publisher = "Beograd : Srpsko veterinarsko društvo",
journal = "34. Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023",
title = "Hipologija Jovana Geca prva knjiga iz Veterinarske medicine u Srbiji",
pages = "489-498",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3246"
}

Baltić, M. Ž., Janjić, J., Đorđević, M., Anđelković, R., Baltić, B., Starčević, M.,& Dimitrijević, V.. (2023). Hipologija Jovana Geca prva knjiga iz Veterinarske medicine u Srbiji. in 34. Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023
Beograd : Srpsko veterinarsko društvo., 489-498.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3246

Baltić MŽ, Janjić J, Đorđević M, Anđelković R, Baltić B, Starčević M, Dimitrijević V. Hipologija Jovana Geca prva knjiga iz Veterinarske medicine u Srbiji. in 34. Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023. 2023;:489-498.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3246 .

Baltić, Milan Ž., Janjić, Jelena, Đorđević, Milena, Anđelković, Radivoje, Baltić, Branislav, Starčević, Marija, Dimitrijević, Vladimir, "Hipologija Jovana Geca prva knjiga iz Veterinarske medicine u Srbiji" in 34. Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023 (2023):489-498,
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3246 .

TY  - JOUR
AU  - Starčević, Marija
AU  - Glamočlija, Nataša
AU  - Janjić, Jelena
AU  - Baltić, Branislav
AU  - Bulajić, Snežana
AU  - Marković, Radmila
AU  - Baltić, Milan Ž.
PY  - 2023
UR  - https://vet-erinar.vet.bg.ac.rs/handle/123456789/3774
AB  - Current estimates predict that due to population growth by 2050, the world will need
about 70% more food than is currently being produced. With the growth of the population whose diet also requires protein intake, livestock production will continue to grow,
and proteins of animal origin will remain an important part of the population’s diet. The
production of proteins of animal origin will increase in the future mainly due to the increased production of pork and poultry meat. Therefore, the demand for protein in feed
will increase, as pigs and poultry have a greater need for protein in feed compared to
ruminants. Therefore, the needs and challenges for nowadays are to find those sources
of protein that will satisfy the nutritional needs of the largest part of the population
and animals, and for which production will be cheaper and more accessible than for
the sources of protein that are currently used in human and animal nutrition. To date,
several new sources of protein for human and animal nutrition are already in use, and
their importance will be even greater in the future. Insects, proteins from single-celled
organisms and algae are increasingly used as alternative protein supplements. In addition, microbial technology and biological fermentation can improve the digestibility
and, thus, the utility value of protein supplements.
PB  - Institute of Meat Hygiene and Technology
T2  - Meat Technology
T1  - Protein sources in human and animal diet
VL  - 64
IS  - 3
SP  - 102
EP  - 111
DO  - 10.18485/meattech.2023.64.3.3
ER  - 

@article{
author = "Starčević, Marija and Glamočlija, Nataša and Janjić, Jelena and Baltić, Branislav and Bulajić, Snežana and Marković, Radmila and Baltić, Milan Ž.",
year = "2023",
abstract = "Current estimates predict that due to population growth by 2050, the world will need
about 70% more food than is currently being produced. With the growth of the population whose diet also requires protein intake, livestock production will continue to grow,
and proteins of animal origin will remain an important part of the population’s diet. The
production of proteins of animal origin will increase in the future mainly due to the increased production of pork and poultry meat. Therefore, the demand for protein in feed
will increase, as pigs and poultry have a greater need for protein in feed compared to
ruminants. Therefore, the needs and challenges for nowadays are to find those sources
of protein that will satisfy the nutritional needs of the largest part of the population
and animals, and for which production will be cheaper and more accessible than for
the sources of protein that are currently used in human and animal nutrition. To date,
several new sources of protein for human and animal nutrition are already in use, and
their importance will be even greater in the future. Insects, proteins from single-celled
organisms and algae are increasingly used as alternative protein supplements. In addition, microbial technology and biological fermentation can improve the digestibility
and, thus, the utility value of protein supplements.",
publisher = "Institute of Meat Hygiene and Technology",
journal = "Meat Technology",
title = "Protein sources in human and animal diet",
volume = "64",
number = "3",
pages = "102-111",
doi = "10.18485/meattech.2023.64.3.3"
}

Starčević, M., Glamočlija, N., Janjić, J., Baltić, B., Bulajić, S., Marković, R.,& Baltić, M. Ž.. (2023). Protein sources in human and animal diet. in Meat Technology
Institute of Meat Hygiene and Technology., 64(3), 102-111.
https://doi.org/10.18485/meattech.2023.64.3.3

Starčević M, Glamočlija N, Janjić J, Baltić B, Bulajić S, Marković R, Baltić MŽ. Protein sources in human and animal diet. in Meat Technology. 2023;64(3):102-111.
doi:10.18485/meattech.2023.64.3.3 .

Starčević, Marija, Glamočlija, Nataša, Janjić, Jelena, Baltić, Branislav, Bulajić, Snežana, Marković, Radmila, Baltić, Milan Ž., "Protein sources in human and animal diet" in Meat Technology, 64, no. 3 (2023):102-111,
https://doi.org/10.18485/meattech.2023.64.3.3 . .

TY  - CONF
AU  - Vejnović, Branislav
AU  - Đurić, Spomenka
AU  - Janjić, Jelena
AU  - Nedić, Drago
AU  - Mirilović, Milorad
AU  - Baltić, Milan Ž.
AU  - Stanimirović, Zoran
PY  - 2023
UR  - https://vet-erinar.vet.bg.ac.rs/handle/123456789/3111
AB  - U stočarstvu se problem očuvanja nisko-produktivnih autohtonih rasa domaćih
životinja još uvek teško objašnjava i ta činjenica otežava rad na unapređenju
korišćenja životinjskih genetičkih resursa u praksi. Međutim, agrodiverzitet, pa
i životinjski genetički resursi, u novom konceptu održivog korišćenja genetičkih
resursa, zauzimaju veoma važno mesto, sagledavajući prirodne potencijale,
ekonomsko i socijalno okruženje, ali i koristeći svetska iskustva. Gajenje malih
preživara u Srbiji najveći ekonomski značaj ima za prozvodnju mesa, prevashodno mesa jagnjadi. Uspešno bavljenje ovčarstvom zavisi velikim delom od
podsticaja države, od platežnih mogućnosti tržišta, ali najbitnija stavka svakako
je dobar menadžment kojim se ostvaruju pozitivni ekonomski i finansijski rezultati. S obzirom na bogatstvo travnatih površina i odnosa između tih površina
i broja malih preživara koje ih koriste, nije očekivano da će njihovo gajenje
značajno uticati na životnu sredinu. Brdsko-planinska područja mogu da podržavaju održivi razvoj i, čak, mogu da posluže za organsku proizvodnju hrane.
PB  - Beograd : Fakultet veterinarske medicine
C3  - Četvrti regionalni simpozijum Zaštita agrobiodiverziteta i očuvanje autohtonih rasa domaćih životinja, Dimitrovgrad, 29. jun - 1. jul 2023
T1  - Ekonomski i ekološki aspekti održivog uzgoja autohtonih rasa ovaca i koza
SP  - 111
EP  - 119
UR  - https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3111
ER  - 

@conference{
author = "Vejnović, Branislav and Đurić, Spomenka and Janjić, Jelena and Nedić, Drago and Mirilović, Milorad and Baltić, Milan Ž. and Stanimirović, Zoran",
year = "2023",
abstract = "U stočarstvu se problem očuvanja nisko-produktivnih autohtonih rasa domaćih
životinja još uvek teško objašnjava i ta činjenica otežava rad na unapređenju
korišćenja životinjskih genetičkih resursa u praksi. Međutim, agrodiverzitet, pa
i životinjski genetički resursi, u novom konceptu održivog korišćenja genetičkih
resursa, zauzimaju veoma važno mesto, sagledavajući prirodne potencijale,
ekonomsko i socijalno okruženje, ali i koristeći svetska iskustva. Gajenje malih
preživara u Srbiji najveći ekonomski značaj ima za prozvodnju mesa, prevashodno mesa jagnjadi. Uspešno bavljenje ovčarstvom zavisi velikim delom od
podsticaja države, od platežnih mogućnosti tržišta, ali najbitnija stavka svakako
je dobar menadžment kojim se ostvaruju pozitivni ekonomski i finansijski rezultati. S obzirom na bogatstvo travnatih površina i odnosa između tih površina
i broja malih preživara koje ih koriste, nije očekivano da će njihovo gajenje
značajno uticati na životnu sredinu. Brdsko-planinska područja mogu da podržavaju održivi razvoj i, čak, mogu da posluže za organsku proizvodnju hrane.",
publisher = "Beograd : Fakultet veterinarske medicine",
journal = "Četvrti regionalni simpozijum Zaštita agrobiodiverziteta i očuvanje autohtonih rasa domaćih životinja, Dimitrovgrad, 29. jun - 1. jul 2023",
title = "Ekonomski i ekološki aspekti održivog uzgoja autohtonih rasa ovaca i koza",
pages = "111-119",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3111"
}

Vejnović, B., Đurić, S., Janjić, J., Nedić, D., Mirilović, M., Baltić, M. Ž.,& Stanimirović, Z.. (2023). Ekonomski i ekološki aspekti održivog uzgoja autohtonih rasa ovaca i koza. in Četvrti regionalni simpozijum Zaštita agrobiodiverziteta i očuvanje autohtonih rasa domaćih životinja, Dimitrovgrad, 29. jun - 1. jul 2023
Beograd : Fakultet veterinarske medicine., 111-119.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3111

Vejnović B, Đurić S, Janjić J, Nedić D, Mirilović M, Baltić MŽ, Stanimirović Z. Ekonomski i ekološki aspekti održivog uzgoja autohtonih rasa ovaca i koza. in Četvrti regionalni simpozijum Zaštita agrobiodiverziteta i očuvanje autohtonih rasa domaćih životinja, Dimitrovgrad, 29. jun - 1. jul 2023. 2023;:111-119.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3111 .

Vejnović, Branislav, Đurić, Spomenka, Janjić, Jelena, Nedić, Drago, Mirilović, Milorad, Baltić, Milan Ž., Stanimirović, Zoran, "Ekonomski i ekološki aspekti održivog uzgoja autohtonih rasa ovaca i koza" in Četvrti regionalni simpozijum Zaštita agrobiodiverziteta i očuvanje autohtonih rasa domaćih životinja, Dimitrovgrad, 29. jun - 1. jul 2023 (2023):111-119,
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3111 .

TY  - JOUR
AU  - Tasić, Aleksandra
AU  - Pavlović, Ivan
AU  - Bijelić, Tanja
AU  - Kureljušić, Jasna
AU  - Pavlović, Marija
AU  - Baltić, Milan
PY  - 2023
UR  - https://vet-erinar.vet.bg.ac.rs/handle/123456789/3771
AB  - The aim of this work was to determine the fatty acid profile and health lipid indices of fresh
turkey meat, as well as products obtained from turkey meat, i.e. turkey sausage and pate.
Turkey breast muscles were cut from the side of the carcass, separately vacuum packed
and stored in a refrigerator before analysis. Sausages and pate were produced from turkey
meat using a technological process. The fatty acid profile of the samples was determined
by gas chromatography with a flame ionization detector (GC/FID), and lipid indices were
calculated based on the composition. Turkey muscle had a higher percentage of C16:0 and
C18:0 than turkey sausage and pate. A significantly higher proportion of saturated fatty acids
(47.9%) than in sausage and pate, 27.2 and 8.9%, respectively, characterized turkey muscle.
The lowest determined proportion of polyunsaturated fatty acids for turkey muscle was
12.0%. The atherogenicity index was satisfactory for all three tested products, while the
thrombogenicity index was satisfactory only for the tested raw turkey muscle meat (1.656).
PB  - Institute of Meat Hygiene and Technology
T2  - Meat Technology
T1  - Indexing of fatty acids in raw turkey meat and products for their characterization in a healthy diet
VL  - 64
IS  - 2
SP  - 485
EP  - 488
DO  - 10.18485/meattech.2023.64.2.93
ER  - 

@article{
author = "Tasić, Aleksandra and Pavlović, Ivan and Bijelić, Tanja and Kureljušić, Jasna and Pavlović, Marija and Baltić, Milan",
year = "2023",
abstract = "The aim of this work was to determine the fatty acid profile and health lipid indices of fresh
turkey meat, as well as products obtained from turkey meat, i.e. turkey sausage and pate.
Turkey breast muscles were cut from the side of the carcass, separately vacuum packed
and stored in a refrigerator before analysis. Sausages and pate were produced from turkey
meat using a technological process. The fatty acid profile of the samples was determined
by gas chromatography with a flame ionization detector (GC/FID), and lipid indices were
calculated based on the composition. Turkey muscle had a higher percentage of C16:0 and
C18:0 than turkey sausage and pate. A significantly higher proportion of saturated fatty acids
(47.9%) than in sausage and pate, 27.2 and 8.9%, respectively, characterized turkey muscle.
The lowest determined proportion of polyunsaturated fatty acids for turkey muscle was
12.0%. The atherogenicity index was satisfactory for all three tested products, while the
thrombogenicity index was satisfactory only for the tested raw turkey muscle meat (1.656).",
publisher = "Institute of Meat Hygiene and Technology",
journal = "Meat Technology",
title = "Indexing of fatty acids in raw turkey meat and products for their characterization in a healthy diet",
volume = "64",
number = "2",
pages = "485-488",
doi = "10.18485/meattech.2023.64.2.93"
}

Tasić, A., Pavlović, I., Bijelić, T., Kureljušić, J., Pavlović, M.,& Baltić, M.. (2023). Indexing of fatty acids in raw turkey meat and products for their characterization in a healthy diet. in Meat Technology
Institute of Meat Hygiene and Technology., 64(2), 485-488.
https://doi.org/10.18485/meattech.2023.64.2.93

Tasić A, Pavlović I, Bijelić T, Kureljušić J, Pavlović M, Baltić M. Indexing of fatty acids in raw turkey meat and products for their characterization in a healthy diet. in Meat Technology. 2023;64(2):485-488.
doi:10.18485/meattech.2023.64.2.93 .

Tasić, Aleksandra, Pavlović, Ivan, Bijelić, Tanja, Kureljušić, Jasna, Pavlović, Marija, Baltić, Milan, "Indexing of fatty acids in raw turkey meat and products for their characterization in a healthy diet" in Meat Technology, 64, no. 2 (2023):485-488,
https://doi.org/10.18485/meattech.2023.64.2.93 . .

TY  - JOUR
AU  - Branković Lazić, Ivana
AU  - Baltić, Milan Ž.
AU  - Simunović, Stefan
AU  - Ćirić, Jelena
AU  - Baltić, Tatjana
AU  - Jovanović, Jelena
AU  - Đorđević, Vesna Ž.
PY  - 2023
UR  - https://vet-erinar.vet.bg.ac.rs/handle/123456789/3772
AB  - In the overall meat production, pork accounted for over 50%. The trend in meat production
during the observed period indicates an increase in production volume. The increased
production volume is based on the fact that the slaughtering of cattle and the import of live
animals to Serbia (pigs and poultry) for feeding and slaughtering as live animals from Serbia
have both increased. The crisis in livestock farming in Serbia is evident from the data that
the average value of meat and processed meat products imported and the value of live animal
imports averaged over $US 150 million from 2012 to 2021.
PB  - Institute of Meat Hygiene and Technology
T2  - Meat Technology
T1  - Examination of the volume of meat production and the value of meat imports to Serbia from 2012 to 2021
VL  - 64
IS  - 2
SP  - 500
EP  - 504
DO  - 10.18485/meattech.2023.64.2.96
ER  - 

@article{
author = "Branković Lazić, Ivana and Baltić, Milan Ž. and Simunović, Stefan and Ćirić, Jelena and Baltić, Tatjana and Jovanović, Jelena and Đorđević, Vesna Ž.",
year = "2023",
abstract = "In the overall meat production, pork accounted for over 50%. The trend in meat production
during the observed period indicates an increase in production volume. The increased
production volume is based on the fact that the slaughtering of cattle and the import of live
animals to Serbia (pigs and poultry) for feeding and slaughtering as live animals from Serbia
have both increased. The crisis in livestock farming in Serbia is evident from the data that
the average value of meat and processed meat products imported and the value of live animal
imports averaged over $US 150 million from 2012 to 2021.",
publisher = "Institute of Meat Hygiene and Technology",
journal = "Meat Technology",
title = "Examination of the volume of meat production and the value of meat imports to Serbia from 2012 to 2021",
volume = "64",
number = "2",
pages = "500-504",
doi = "10.18485/meattech.2023.64.2.96"
}

Branković Lazić, I., Baltić, M. Ž., Simunović, S., Ćirić, J., Baltić, T., Jovanović, J.,& Đorđević, V. Ž.. (2023). Examination of the volume of meat production and the value of meat imports to Serbia from 2012 to 2021. in Meat Technology
Institute of Meat Hygiene and Technology., 64(2), 500-504.
https://doi.org/10.18485/meattech.2023.64.2.96

Branković Lazić I, Baltić MŽ, Simunović S, Ćirić J, Baltić T, Jovanović J, Đorđević VŽ. Examination of the volume of meat production and the value of meat imports to Serbia from 2012 to 2021. in Meat Technology. 2023;64(2):500-504.
doi:10.18485/meattech.2023.64.2.96 .

Branković Lazić, Ivana, Baltić, Milan Ž., Simunović, Stefan, Ćirić, Jelena, Baltić, Tatjana, Jovanović, Jelena, Đorđević, Vesna Ž., "Examination of the volume of meat production and the value of meat imports to Serbia from 2012 to 2021" in Meat Technology, 64, no. 2 (2023):500-504,
https://doi.org/10.18485/meattech.2023.64.2.96 . .

TY  - CONF
AU  - Kovačević, Sara
AU  - Tarić, Elmin
AU  - Savić, Mila
AU  - Becskei, Zsolt
AU  - Dimitrijević, Vladimir
AU  - Čobanović, Nikola
AU  - Baltić, Milan Ž.
PY  - 2023
UR  - https://vet-erinar.vet.bg.ac.rs/handle/123456789/3205
AB  - Demografske promene, ubrzani razvoj i intenziviranje industrije u poslednjih
dvadeset godina, doveli su do značajnih promena u ovčarskoj proizvodnji, uključujući
i rasni sastav ovaca. U radu je prikazan obim proizvodnje ovčarske proizvodnje u dva
vremenska perioda i to od 1981. do 1990. godine i od 2012. do 2021. godine. Poređeni
su podaci o brojnom stanju ovaca, proizvodnji mesa, mleka i vune. Srbija, posebno u
brdsko planinskim predelima, gde je, tradicionalno, ovčarstvo zasnovano na
autohtonim rasama ovaca ima značajne potencijale povećanja broja ovaca a time i
proizvoda ovčarstva. Ovčarstvo u Srbiji ima društveni, ekonomski, ekološki i kulturni
značaj, podržava život na selu doprinosi proizvodnji mesa, mleka i vune, pomaže
upravljanjem ekosistemima, čuva biodiverzitet, promoviše ruralni razvoj i čuvar je
kulturnih tradicija. Proteklih deset godina (2012-2021.) od svih grana stočarstva
samo ovčarska proizvodnja ima trend porasta.
PB  - Beograd : Srpsko veterinarsko društvo
C3  - 34. savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023
T1  - Ovčarska proizvodnja u Republici Srbiji: komparativna analiza dve decenije
SP  - 415
EP  - 421
UR  - https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3205
ER  - 

@conference{
author = "Kovačević, Sara and Tarić, Elmin and Savić, Mila and Becskei, Zsolt and Dimitrijević, Vladimir and Čobanović, Nikola and Baltić, Milan Ž.",
year = "2023",
abstract = "Demografske promene, ubrzani razvoj i intenziviranje industrije u poslednjih
dvadeset godina, doveli su do značajnih promena u ovčarskoj proizvodnji, uključujući
i rasni sastav ovaca. U radu je prikazan obim proizvodnje ovčarske proizvodnje u dva
vremenska perioda i to od 1981. do 1990. godine i od 2012. do 2021. godine. Poređeni
su podaci o brojnom stanju ovaca, proizvodnji mesa, mleka i vune. Srbija, posebno u
brdsko planinskim predelima, gde je, tradicionalno, ovčarstvo zasnovano na
autohtonim rasama ovaca ima značajne potencijale povećanja broja ovaca a time i
proizvoda ovčarstva. Ovčarstvo u Srbiji ima društveni, ekonomski, ekološki i kulturni
značaj, podržava život na selu doprinosi proizvodnji mesa, mleka i vune, pomaže
upravljanjem ekosistemima, čuva biodiverzitet, promoviše ruralni razvoj i čuvar je
kulturnih tradicija. Proteklih deset godina (2012-2021.) od svih grana stočarstva
samo ovčarska proizvodnja ima trend porasta.",
publisher = "Beograd : Srpsko veterinarsko društvo",
journal = "34. savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023",
title = "Ovčarska proizvodnja u Republici Srbiji: komparativna analiza dve decenije",
pages = "415-421",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3205"
}

Kovačević, S., Tarić, E., Savić, M., Becskei, Z., Dimitrijević, V., Čobanović, N.,& Baltić, M. Ž.. (2023). Ovčarska proizvodnja u Republici Srbiji: komparativna analiza dve decenije. in 34. savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023
Beograd : Srpsko veterinarsko društvo., 415-421.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3205

Kovačević S, Tarić E, Savić M, Becskei Z, Dimitrijević V, Čobanović N, Baltić MŽ. Ovčarska proizvodnja u Republici Srbiji: komparativna analiza dve decenije. in 34. savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023. 2023;:415-421.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3205 .

Kovačević, Sara, Tarić, Elmin, Savić, Mila, Becskei, Zsolt, Dimitrijević, Vladimir, Čobanović, Nikola, Baltić, Milan Ž., "Ovčarska proizvodnja u Republici Srbiji: komparativna analiza dve decenije" in 34. savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023 (2023):415-421,
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3205 .

TY  - CONF
AU  - Marković, Radmila
AU  - Baltić, Milan Ž.
AU  - Šefer, Dragan
AU  - Perić, Dejan
AU  - Grdović, Svetlana
AU  - Todorović-Laudanović, Milica
PY  - 2023
UR  - https://vet-erinar.vet.bg.ac.rs/handle/123456789/3217
AB  - Veliki broj istraživanja potvrđuje povezanost učestalosti hroničnih masovnih
nezaraznih bolesti sa ishranom ljudi. Pri tom se u poseban značaj pridaje upotrebi
masti u ishrani ljudi, naročito n-3 i n-6 masnih kiselina i njihovom međusobnom
odnosu. Na sadržaj i odnos masnih kiselina mesa svinja može da se utiče izborom
hraniva za ishranu svinja. Cilj naših istraživanja bio je ispitivanje uticaja komercijalnog
preparata lana, dodatog u hranu za svinje na masnokiselinski sastav mesa svinja.
Masnokiselinski sastav hrane za svinje i mesa svinja određen je gasnom
hromatografijom. Upotreba lana, u ishrani svinja značajno utiče na sadržaj zasićenih,
mononezasićenih i polinezasićenih masnih kiselina u mesu svinja. Meso svinja
hranjenih sa ovim dodatkom imalo je značajno povoljniji odnos n-6/ n-3 masnih
kiselina, u odnosu na meso svinja hranjenih bez dodatka preparat lana. Dodavanjem
preparata lana, u hranu za svinje poboljšava se nutritivna vrednost mesa svinja.
PB  - Beograd : Srpsko veterinarsko društvo
C3  - 34. Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023
T1  - Značaj izbora hraniva na masnokiselinski sastav mesa svinja
SP  - 106
EP  - 113
UR  - https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3217
ER  - 

@conference{
author = "Marković, Radmila and Baltić, Milan Ž. and Šefer, Dragan and Perić, Dejan and Grdović, Svetlana and Todorović-Laudanović, Milica",
year = "2023",
abstract = "Veliki broj istraživanja potvrđuje povezanost učestalosti hroničnih masovnih
nezaraznih bolesti sa ishranom ljudi. Pri tom se u poseban značaj pridaje upotrebi
masti u ishrani ljudi, naročito n-3 i n-6 masnih kiselina i njihovom međusobnom
odnosu. Na sadržaj i odnos masnih kiselina mesa svinja može da se utiče izborom
hraniva za ishranu svinja. Cilj naših istraživanja bio je ispitivanje uticaja komercijalnog
preparata lana, dodatog u hranu za svinje na masnokiselinski sastav mesa svinja.
Masnokiselinski sastav hrane za svinje i mesa svinja određen je gasnom
hromatografijom. Upotreba lana, u ishrani svinja značajno utiče na sadržaj zasićenih,
mononezasićenih i polinezasićenih masnih kiselina u mesu svinja. Meso svinja
hranjenih sa ovim dodatkom imalo je značajno povoljniji odnos n-6/ n-3 masnih
kiselina, u odnosu na meso svinja hranjenih bez dodatka preparat lana. Dodavanjem
preparata lana, u hranu za svinje poboljšava se nutritivna vrednost mesa svinja.",
publisher = "Beograd : Srpsko veterinarsko društvo",
journal = "34. Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023",
title = "Značaj izbora hraniva na masnokiselinski sastav mesa svinja",
pages = "106-113",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3217"
}

Marković, R., Baltić, M. Ž., Šefer, D., Perić, D., Grdović, S.,& Todorović-Laudanović, M.. (2023). Značaj izbora hraniva na masnokiselinski sastav mesa svinja. in 34. Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023
Beograd : Srpsko veterinarsko društvo., 106-113.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3217

Marković R, Baltić MŽ, Šefer D, Perić D, Grdović S, Todorović-Laudanović M. Značaj izbora hraniva na masnokiselinski sastav mesa svinja. in 34. Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023. 2023;:106-113.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3217 .

Marković, Radmila, Baltić, Milan Ž., Šefer, Dragan, Perić, Dejan, Grdović, Svetlana, Todorović-Laudanović, Milica, "Značaj izbora hraniva na masnokiselinski sastav mesa svinja" in 34. Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023 (2023):106-113,
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3217 .

TY  - CONF
AU  - Baltić, Milan Ž.
AU  - Janjić, Jelena
AU  - Glišić, Milica
AU  - Bošković, Marija
AU  - Baltić, Branislav
AU  - Tasić, Aleksandra
AU  - Nedić, Drago
PY  - 2023
UR  - https://vet-erinar.vet.bg.ac.rs/handle/123456789/2968
AB  - Riba je izuzetno vredna namirnica u ishrani ljudi zbog veoma dobro izbalansiranog sadržaja makronutrijenata kao što su to proteini, masti i mikronutrijenata odnosno minerala i vitamina. Ishrana ribom štiti ljude od kardiovaskularnih i koronarnih bolesti, prevenira rahitis i mentalne bolesti kod dece. Stanovništvo se u svetu ribom snabdeva iz dva izvora: ulov riba iz otvorenih voda (okeani, mora, reke, jezera) i ribom iz akvakulture (morske vode, bočate vode, prirodna i veštačka jezera). Sa porastom broja stanovnika u svetu rastu i potrebe za hranom kako biljnog tako i animalnog porekla. Od namirnica animalnog porekla riba godinama ima najveći porast zahvaljujući, pre svega, proizvodnji ribe u akvakulturi. Akvakultura je bila poznata pre 2000 godina ali njen značaj u proizvodnji ribe postaje prepoznat tek ranih devedesetih godinaprošlog veka. Tih godina ulov ribe iz otvorenih voda (najvećim delom poreklom iz okeana i mora) dostigao je rekordnih blizu 100 miliona tona, što je pretilo poremećaju ravnoteže živog sveta u vodi. Opstanak najčešće lovljenih riba (sitna i krupna plava riba, oslići) doveden je u pitanje, pa je međunarodnim ugovorima ograničen ulov ribe u svim morskim zonama. Od tada ulov ribe se održava na oko 90 miliona tona godišnje. Da bi se zadovoljile sve veće potrebe za ribom rešenje je nađeno u akvakulturi, pa je dvadesetih godina ovog veka izjednačena proizvodnja ribe u akvakulturi sa ulovom ribe u otvorenim vodama. Ulov i proizvodnja ribe u akvakulturi bili su  2020. godine 178 miliona tona. Od ukupne proizvodnje ribe u akvakulturi 1/3 se proizvede u kini. Od 1960. godine kada je prosečna potrošnja ribe u svetu bila po stanovniku 9,9 kg ona je 2020. godine porasla na 20.2 kg. Od 1961. godine količina ribe na tržištu rasla je po godišnjoj stopi od 3% a u isto vreme broj stanovnika rastao je godišnje prosečno za 1.65%. Smatra se da će do 2030. godine potrošnja ribe po stanovniku u svetu godišnje porasti na 21.4 kg. Trenutno najveću potrošnju ribe po stanovniku ima Island (91 kg) a najmanju Afganistan (0.24 kg). Potrošnja ribe po stanovniku u Srbiji je godišnje oko 7 kg. U Srbiji se godišnje proizvede u akvakulturi (šaranska i pastrmska riba) 6.698 tona ribe, i ulovi 2.297 tona ribe (reke, jezera) (prosek 2012-2021. godina) . U istim godinama u Srbiju je uvezeno godišnje od 30.000 do 36.000 tona ribe (zamrznuta, konzerve). Srbija ima daleko veće mogućnosti za proizvodnju ribe u akvakulturi ali ribarstvo kao grana poljoprivrede deli godinama sudbinu stočarstva gde je evidentno smanjenje broja grla stoke (goveda, svinje, živina) i gde jedino stagnira proizvodnja ovčijeg mesa.
PB  - Banja Luka : Veterinarska komora Republike Srpske
C3  - 28. Godišnje savjetovanje doktora veterinarske medicine Republike Srpske (Bosna i Hercegovina), Trebinje, 15 - 17. jun 2023
T1  - Ulov i proizvodnja ribe u svetu i Srbiji
SP  - 112
EP  - 113
UR  - https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_2968
ER  - 

@conference{
author = "Baltić, Milan Ž. and Janjić, Jelena and Glišić, Milica and Bošković, Marija and Baltić, Branislav and Tasić, Aleksandra and Nedić, Drago",
year = "2023",
abstract = "Riba je izuzetno vredna namirnica u ishrani ljudi zbog veoma dobro izbalansiranog sadržaja makronutrijenata kao što su to proteini, masti i mikronutrijenata odnosno minerala i vitamina. Ishrana ribom štiti ljude od kardiovaskularnih i koronarnih bolesti, prevenira rahitis i mentalne bolesti kod dece. Stanovništvo se u svetu ribom snabdeva iz dva izvora: ulov riba iz otvorenih voda (okeani, mora, reke, jezera) i ribom iz akvakulture (morske vode, bočate vode, prirodna i veštačka jezera). Sa porastom broja stanovnika u svetu rastu i potrebe za hranom kako biljnog tako i animalnog porekla. Od namirnica animalnog porekla riba godinama ima najveći porast zahvaljujući, pre svega, proizvodnji ribe u akvakulturi. Akvakultura je bila poznata pre 2000 godina ali njen značaj u proizvodnji ribe postaje prepoznat tek ranih devedesetih godinaprošlog veka. Tih godina ulov ribe iz otvorenih voda (najvećim delom poreklom iz okeana i mora) dostigao je rekordnih blizu 100 miliona tona, što je pretilo poremećaju ravnoteže živog sveta u vodi. Opstanak najčešće lovljenih riba (sitna i krupna plava riba, oslići) doveden je u pitanje, pa je međunarodnim ugovorima ograničen ulov ribe u svim morskim zonama. Od tada ulov ribe se održava na oko 90 miliona tona godišnje. Da bi se zadovoljile sve veće potrebe za ribom rešenje je nađeno u akvakulturi, pa je dvadesetih godina ovog veka izjednačena proizvodnja ribe u akvakulturi sa ulovom ribe u otvorenim vodama. Ulov i proizvodnja ribe u akvakulturi bili su  2020. godine 178 miliona tona. Od ukupne proizvodnje ribe u akvakulturi 1/3 se proizvede u kini. Od 1960. godine kada je prosečna potrošnja ribe u svetu bila po stanovniku 9,9 kg ona je 2020. godine porasla na 20.2 kg. Od 1961. godine količina ribe na tržištu rasla je po godišnjoj stopi od 3% a u isto vreme broj stanovnika rastao je godišnje prosečno za 1.65%. Smatra se da će do 2030. godine potrošnja ribe po stanovniku u svetu godišnje porasti na 21.4 kg. Trenutno najveću potrošnju ribe po stanovniku ima Island (91 kg) a najmanju Afganistan (0.24 kg). Potrošnja ribe po stanovniku u Srbiji je godišnje oko 7 kg. U Srbiji se godišnje proizvede u akvakulturi (šaranska i pastrmska riba) 6.698 tona ribe, i ulovi 2.297 tona ribe (reke, jezera) (prosek 2012-2021. godina) . U istim godinama u Srbiju je uvezeno godišnje od 30.000 do 36.000 tona ribe (zamrznuta, konzerve). Srbija ima daleko veće mogućnosti za proizvodnju ribe u akvakulturi ali ribarstvo kao grana poljoprivrede deli godinama sudbinu stočarstva gde je evidentno smanjenje broja grla stoke (goveda, svinje, živina) i gde jedino stagnira proizvodnja ovčijeg mesa.",
publisher = "Banja Luka : Veterinarska komora Republike Srpske",
journal = "28. Godišnje savjetovanje doktora veterinarske medicine Republike Srpske (Bosna i Hercegovina), Trebinje, 15 - 17. jun 2023",
title = "Ulov i proizvodnja ribe u svetu i Srbiji",
pages = "112-113",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_2968"
}

Baltić, M. Ž., Janjić, J., Glišić, M., Bošković, M., Baltić, B., Tasić, A.,& Nedić, D.. (2023). Ulov i proizvodnja ribe u svetu i Srbiji. in 28. Godišnje savjetovanje doktora veterinarske medicine Republike Srpske (Bosna i Hercegovina), Trebinje, 15 - 17. jun 2023
Banja Luka : Veterinarska komora Republike Srpske., 112-113.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_2968

Baltić MŽ, Janjić J, Glišić M, Bošković M, Baltić B, Tasić A, Nedić D. Ulov i proizvodnja ribe u svetu i Srbiji. in 28. Godišnje savjetovanje doktora veterinarske medicine Republike Srpske (Bosna i Hercegovina), Trebinje, 15 - 17. jun 2023. 2023;:112-113.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_2968 .

Baltić, Milan Ž., Janjić, Jelena, Glišić, Milica, Bošković, Marija, Baltić, Branislav, Tasić, Aleksandra, Nedić, Drago, "Ulov i proizvodnja ribe u svetu i Srbiji" in 28. Godišnje savjetovanje doktora veterinarske medicine Republike Srpske (Bosna i Hercegovina), Trebinje, 15 - 17. jun 2023 (2023):112-113,
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_2968 .

TY  - CONF
AU  - Đorđević, Milena
AU  - Baltić, Milan Ž.
AU  - Cukić, Nikola
AU  - Nešić, Ivana
AU  - Blagojević, Miloš
AU  - Ćupić Miladinović, Dejana
AU  - Mirilović, Milorad
PY  - 2023
UR  - https://vet-erinar.vet.bg.ac.rs/handle/123456789/3244
AB  - Na Fakultetu veterinarske medicine u Beogradu postoji Anatomski muzej,
osnovan kada i sama Katedra. Za 76 godina postojanja, doživlјavao je i uspone i padove
da bi danas bio ne samo deo obrazovnog sistema već i cenjena i poznata ustanova
kulture Beograda i Srbije. U Muzeju može da se izdvoji nekoliko celina: „Vodeni kutak,
Salon zanimlјivosti, Dvorana skeleta, Afrički salon, Biodiverzitet Srbije, Konzervirani
preparati organa domaćih životinja u Starom muzeju i Istorijski kutak“. Danas je
uspostavlјena saradnja sa Muzejem Jugoslavije koji je dao na pozajmicu Anatomskom
muzeju 25 Titovih trofeja (rogova jelena) koji će biti postavlјeni u posebnoj aleji.
PB  - Beograd : Srpsko veterinarsko društvo
C3  - 34. Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023
T1  - Istorijski aspekt Anatomskog muzeja Fakulteta veterinarske medicine u Beogradu
SP  - 477
EP  - 482
UR  - https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3244
ER  - 

@conference{
author = "Đorđević, Milena and Baltić, Milan Ž. and Cukić, Nikola and Nešić, Ivana and Blagojević, Miloš and Ćupić Miladinović, Dejana and Mirilović, Milorad",
year = "2023",
abstract = "Na Fakultetu veterinarske medicine u Beogradu postoji Anatomski muzej,
osnovan kada i sama Katedra. Za 76 godina postojanja, doživlјavao je i uspone i padove
da bi danas bio ne samo deo obrazovnog sistema već i cenjena i poznata ustanova
kulture Beograda i Srbije. U Muzeju može da se izdvoji nekoliko celina: „Vodeni kutak,
Salon zanimlјivosti, Dvorana skeleta, Afrički salon, Biodiverzitet Srbije, Konzervirani
preparati organa domaćih životinja u Starom muzeju i Istorijski kutak“. Danas je
uspostavlјena saradnja sa Muzejem Jugoslavije koji je dao na pozajmicu Anatomskom
muzeju 25 Titovih trofeja (rogova jelena) koji će biti postavlјeni u posebnoj aleji.",
publisher = "Beograd : Srpsko veterinarsko društvo",
journal = "34. Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023",
title = "Istorijski aspekt Anatomskog muzeja Fakulteta veterinarske medicine u Beogradu",
pages = "477-482",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3244"
}

Đorđević, M., Baltić, M. Ž., Cukić, N., Nešić, I., Blagojević, M., Ćupić Miladinović, D.,& Mirilović, M.. (2023). Istorijski aspekt Anatomskog muzeja Fakulteta veterinarske medicine u Beogradu. in 34. Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023
Beograd : Srpsko veterinarsko društvo., 477-482.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3244

Đorđević M, Baltić MŽ, Cukić N, Nešić I, Blagojević M, Ćupić Miladinović D, Mirilović M. Istorijski aspekt Anatomskog muzeja Fakulteta veterinarske medicine u Beogradu. in 34. Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023. 2023;:477-482.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3244 .

Đorđević, Milena, Baltić, Milan Ž., Cukić, Nikola, Nešić, Ivana, Blagojević, Miloš, Ćupić Miladinović, Dejana, Mirilović, Milorad, "Istorijski aspekt Anatomskog muzeja Fakulteta veterinarske medicine u Beogradu" in 34. Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023 (2023):477-482,
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3244 .

TY  - JOUR
AU  - Bošković Cabrol, Marija
AU  - Glišić, Milica
AU  - Baltić, Milan Ž.
AU  - Jovanović, Dragoljub
AU  - Silađi, Čaba
AU  - Simunović, Stefan
AU  - Tomašević, Igor
AU  - Raymundo, Anabela
PY  - 2023
UR  - https://vet-erinar.vet.bg.ac.rs/handle/123456789/2543
AB  - This study aimed to evaluate the effect of the chlorophyll-deficient microalgae mutants, honey (yellow) and white Chlorella vulgaris, (3%) on the nutritional, physicochemical, microbiological, and sensory characteristics of frankfurters. The presence of microalgae resulted in increased PUFA content and higher PUFA/SFA ratio, but lower n-6/n-3 ratio and lipid indices (P < 0.05). C. vulgaris inclusion in frankfurters increased (P < 0.05) Na, K, Ca, P, and Zn and improved the Na/K ratio, but lowered Mn, and in the case of white C. vulgaris, Cu content, compared to the control. The higher protein content decreased water release from emulsions elaborated with microalgae. White C. vulgaris inclusion decreased cohesiveness and springiness of the frankfurters. Due to the presence of pigment, microalgae inclusion led to a decrease in redness and an increase in yellowness of frankfurters. The presence of microalgae resulted in lower (P < 0.05) bacterial counts and did not affect TBARs during storage. The addition of microalgae in frankfurters produced acceptable sensory characteristics but resulted in lower scores compared to reference products.
PB  - Elsevier
T2  - Meat Science
T1  - White and honey Chlorella vulgaris: Sustainable ingredients with the potential to improve nutritional value of pork frankfurters without compromising quality
VL  - 198
SP  - 109123
DO  - 10.1016/j.meatsci.2023.109123
ER  - 

@article{
author = "Bošković Cabrol, Marija and Glišić, Milica and Baltić, Milan Ž. and Jovanović, Dragoljub and Silađi, Čaba and Simunović, Stefan and Tomašević, Igor and Raymundo, Anabela",
year = "2023",
abstract = "This study aimed to evaluate the effect of the chlorophyll-deficient microalgae mutants, honey (yellow) and white Chlorella vulgaris, (3%) on the nutritional, physicochemical, microbiological, and sensory characteristics of frankfurters. The presence of microalgae resulted in increased PUFA content and higher PUFA/SFA ratio, but lower n-6/n-3 ratio and lipid indices (P < 0.05). C. vulgaris inclusion in frankfurters increased (P < 0.05) Na, K, Ca, P, and Zn and improved the Na/K ratio, but lowered Mn, and in the case of white C. vulgaris, Cu content, compared to the control. The higher protein content decreased water release from emulsions elaborated with microalgae. White C. vulgaris inclusion decreased cohesiveness and springiness of the frankfurters. Due to the presence of pigment, microalgae inclusion led to a decrease in redness and an increase in yellowness of frankfurters. The presence of microalgae resulted in lower (P < 0.05) bacterial counts and did not affect TBARs during storage. The addition of microalgae in frankfurters produced acceptable sensory characteristics but resulted in lower scores compared to reference products.",
publisher = "Elsevier",
journal = "Meat Science",
title = "White and honey Chlorella vulgaris: Sustainable ingredients with the potential to improve nutritional value of pork frankfurters without compromising quality",
volume = "198",
pages = "109123",
doi = "10.1016/j.meatsci.2023.109123"
}

Bošković Cabrol, M., Glišić, M., Baltić, M. Ž., Jovanović, D., Silađi, Č., Simunović, S., Tomašević, I.,& Raymundo, A.. (2023). White and honey Chlorella vulgaris: Sustainable ingredients with the potential to improve nutritional value of pork frankfurters without compromising quality. in Meat Science
Elsevier., 198, 109123.
https://doi.org/10.1016/j.meatsci.2023.109123

Bošković Cabrol M, Glišić M, Baltić MŽ, Jovanović D, Silađi Č, Simunović S, Tomašević I, Raymundo A. White and honey Chlorella vulgaris: Sustainable ingredients with the potential to improve nutritional value of pork frankfurters without compromising quality. in Meat Science. 2023;198:109123.
doi:10.1016/j.meatsci.2023.109123 .

Bošković Cabrol, Marija, Glišić, Milica, Baltić, Milan Ž., Jovanović, Dragoljub, Silađi, Čaba, Simunović, Stefan, Tomašević, Igor, Raymundo, Anabela, "White and honey Chlorella vulgaris: Sustainable ingredients with the potential to improve nutritional value of pork frankfurters without compromising quality" in Meat Science, 198 (2023):109123,
https://doi.org/10.1016/j.meatsci.2023.109123 . .

TY  - JOUR
AU  - Glišić, Milica
AU  - Bošković Cabrol, Marija
AU  - Čobanović, Nikola
AU  - Baltić, Milan Ž.
AU  - Vranešević, Jelena
AU  - Samardžić, Stevan
AU  - Maksimović, Zoran
PY  - 2023
UR  - https://vet-erinar.vet.bg.ac.rs/handle/123456789/2975
AB  - Large quantities of agricultural residues are generated every year. Most of the crop-based residues are underutilized, mainly left to decay on the land or to be burnt, which can lead to an increase in a load of environmental pollution. Considering this, different strategies have been developed to use these renewable resources as raw materials for the production of bioactive compounds, their isolation and characterization, and potential application in a wide range of fields, particularly in the food industry as natural preservatives. In this study, the antibacterial effi cacy of wheat, sunfl ower, and maize crop residue ethanolic extracts against six bacterial strains (Salmonella Typhimurium, Salmonella Enteritidis, Staphylococcus aureus, Escherichia coli, Listeria monocytogenes and Yersinia enterocolitica) was evaluated by the broth microdilution method. Used extracts inhibited the growth of selected microorganisms with a minimal inhibitory concentration (MIC) o f 320 μg/mL for most of the tested bacteria . L. monocytogenes showed a MIC value o f 640 μg/mL for wheat ethanolic extract, and the MIC value of sunflower ethanolic extract for S. Typhimurium wa s 160 μg/mL. Th ere were no minimum bactericidal concentration (MBC) values for any of the bacteria within the extract’s concentration ranges tested (≤ 2560 μg/mL). The results of the present study indicate that crop residue ethanolic extracts could exhibit bacteriostatic effect and therefore have the potential as natural additives in food preservation.
PB  - Scientific Institute for Veterinary Medicine (Novi Sad)
T2  - Archives of Veterinary Medicine
T1  - Antimicrobial activity of ethanolic extracts from wheat, sunflower and maize crop residues
VL  - 16
IS  - 1
SP  - 53
EP  - 67
DO  - https://doi.org/10.46784/e-avm.v16i1.315
ER  - 

@article{
author = "Glišić, Milica and Bošković Cabrol, Marija and Čobanović, Nikola and Baltić, Milan Ž. and Vranešević, Jelena and Samardžić, Stevan and Maksimović, Zoran",
year = "2023",
abstract = "Large quantities of agricultural residues are generated every year. Most of the crop-based residues are underutilized, mainly left to decay on the land or to be burnt, which can lead to an increase in a load of environmental pollution. Considering this, different strategies have been developed to use these renewable resources as raw materials for the production of bioactive compounds, their isolation and characterization, and potential application in a wide range of fields, particularly in the food industry as natural preservatives. In this study, the antibacterial effi cacy of wheat, sunfl ower, and maize crop residue ethanolic extracts against six bacterial strains (Salmonella Typhimurium, Salmonella Enteritidis, Staphylococcus aureus, Escherichia coli, Listeria monocytogenes and Yersinia enterocolitica) was evaluated by the broth microdilution method. Used extracts inhibited the growth of selected microorganisms with a minimal inhibitory concentration (MIC) o f 320 μg/mL for most of the tested bacteria . L. monocytogenes showed a MIC value o f 640 μg/mL for wheat ethanolic extract, and the MIC value of sunflower ethanolic extract for S. Typhimurium wa s 160 μg/mL. Th ere were no minimum bactericidal concentration (MBC) values for any of the bacteria within the extract’s concentration ranges tested (≤ 2560 μg/mL). The results of the present study indicate that crop residue ethanolic extracts could exhibit bacteriostatic effect and therefore have the potential as natural additives in food preservation.",
publisher = "Scientific Institute for Veterinary Medicine (Novi Sad)",
journal = "Archives of Veterinary Medicine",
title = "Antimicrobial activity of ethanolic extracts from wheat, sunflower and maize crop residues",
volume = "16",
number = "1",
pages = "53-67",
doi = "https://doi.org/10.46784/e-avm.v16i1.315"
}

Glišić, M., Bošković Cabrol, M., Čobanović, N., Baltić, M. Ž., Vranešević, J., Samardžić, S.,& Maksimović, Z.. (2023). Antimicrobial activity of ethanolic extracts from wheat, sunflower and maize crop residues. in Archives of Veterinary Medicine
Scientific Institute for Veterinary Medicine (Novi Sad)., 16(1), 53-67.
https://doi.org/https://doi.org/10.46784/e-avm.v16i1.315

Glišić M, Bošković Cabrol M, Čobanović N, Baltić MŽ, Vranešević J, Samardžić S, Maksimović Z. Antimicrobial activity of ethanolic extracts from wheat, sunflower and maize crop residues. in Archives of Veterinary Medicine. 2023;16(1):53-67.
doi:https://doi.org/10.46784/e-avm.v16i1.315 .

Glišić, Milica, Bošković Cabrol, Marija, Čobanović, Nikola, Baltić, Milan Ž., Vranešević, Jelena, Samardžić, Stevan, Maksimović, Zoran, "Antimicrobial activity of ethanolic extracts from wheat, sunflower and maize crop residues" in Archives of Veterinary Medicine, 16, no. 1 (2023):53-67,
https://doi.org/https://doi.org/10.46784/e-avm.v16i1.315 . .

TY  - CONF
AU  - Glišić, Milica
AU  - Bošković Cabrol, Marija
AU  - Čobanović, Nikola
AU  - Samardžić, Stevan
AU  - Baltić, Milan Ž.
AU  - Maksimović, Zoran
PY  - 2023
UR  - https://vet-erinar.vet.bg.ac.rs/handle/123456789/3157
C3  - 69th International Congress of Meat Science and Technology - from Tradition to Green Innovation, Padova, Italy, August 20 - 25, 2023
T1  - Effect of addition of sunflower and maize crop residue extract on physicochemical and microbial properties of pork liver pâté
SP  - 579
EP  - 580
UR  - https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3157
ER  - 

@conference{
author = "Glišić, Milica and Bošković Cabrol, Marija and Čobanović, Nikola and Samardžić, Stevan and Baltić, Milan Ž. and Maksimović, Zoran",
year = "2023",
journal = "69th International Congress of Meat Science and Technology - from Tradition to Green Innovation, Padova, Italy, August 20 - 25, 2023",
title = "Effect of addition of sunflower and maize crop residue extract on physicochemical and microbial properties of pork liver pâté",
pages = "579-580",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3157"
}

Glišić, M., Bošković Cabrol, M., Čobanović, N., Samardžić, S., Baltić, M. Ž.,& Maksimović, Z.. (2023). Effect of addition of sunflower and maize crop residue extract on physicochemical and microbial properties of pork liver pâté. in 69th International Congress of Meat Science and Technology - from Tradition to Green Innovation, Padova, Italy, August 20 - 25, 2023, 579-580.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3157

Glišić M, Bošković Cabrol M, Čobanović N, Samardžić S, Baltić MŽ, Maksimović Z. Effect of addition of sunflower and maize crop residue extract on physicochemical and microbial properties of pork liver pâté. in 69th International Congress of Meat Science and Technology - from Tradition to Green Innovation, Padova, Italy, August 20 - 25, 2023. 2023;:579-580.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3157 .

Glišić, Milica, Bošković Cabrol, Marija, Čobanović, Nikola, Samardžić, Stevan, Baltić, Milan Ž., Maksimović, Zoran, "Effect of addition of sunflower and maize crop residue extract on physicochemical and microbial properties of pork liver pâté" in 69th International Congress of Meat Science and Technology - from Tradition to Green Innovation, Padova, Italy, August 20 - 25, 2023 (2023):579-580,
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3157 .

TY  - JOUR
AU  - Glišić, Milica
AU  - Bošković Cabrol, Marija
AU  - Čobanović, Nikola
AU  - Baltić, Milan Ž.
AU  - Drašković, Vladimir
AU  - Samardžić, Stevan
AU  - Maksimović, Zoran
PY  - 2023
UR  - https://vet-erinar.vet.bg.ac.rs/handle/123456789/3305
AB  - Globalization and population growth have led to the development of a modern agricultural system that currently produces millions of tons of waste. This waste is disposed of by burning, dumping or accumulating in landfills, resulting in environmental, health, and economic issues. The agro‑industrial residues are abundant with phenolic bioactive compounds, such as phenolic acids, flavonoids, tannins, and carotenoids, which, among others, exhibit antioxidant and antimicrobial capacities and have good potential as food flavorings and colorants. The most common method for isolating these compounds is solvent extraction. However, there is a trend towards eco‑innovative extraction methods that offer better possibilities for implementation on an industrial scale. The oxidation of lipids and proteins is one of the main causes of quality deterioration in meat and meat products during processing and storage. Therefore, the application of natural antioxidants extracted from these new, unconventional raw materials could be a sustainable alternative to synthetic antioxidants. This review summarizes the data on natural antioxidants derived from agro‑industrial by‑products and their incorporation in various meat product formulations. It also addresses limiting factors related to safety and changes in sensory properties.
PB  - Belgrade : Institute of Meat Hygiene and Technology
T2  - Meat Technology
T1  - Agricultural waste: a source of bioactive compounds for potential application in meat products
VL  - 64
IS  - 2
SP  - 116
EP  - 121
DO  - 10.18485/meattech.2023.64.2.20
ER  - 

@article{
author = "Glišić, Milica and Bošković Cabrol, Marija and Čobanović, Nikola and Baltić, Milan Ž. and Drašković, Vladimir and Samardžić, Stevan and Maksimović, Zoran",
year = "2023",
abstract = "Globalization and population growth have led to the development of a modern agricultural system that currently produces millions of tons of waste. This waste is disposed of by burning, dumping or accumulating in landfills, resulting in environmental, health, and economic issues. The agro‑industrial residues are abundant with phenolic bioactive compounds, such as phenolic acids, flavonoids, tannins, and carotenoids, which, among others, exhibit antioxidant and antimicrobial capacities and have good potential as food flavorings and colorants. The most common method for isolating these compounds is solvent extraction. However, there is a trend towards eco‑innovative extraction methods that offer better possibilities for implementation on an industrial scale. The oxidation of lipids and proteins is one of the main causes of quality deterioration in meat and meat products during processing and storage. Therefore, the application of natural antioxidants extracted from these new, unconventional raw materials could be a sustainable alternative to synthetic antioxidants. This review summarizes the data on natural antioxidants derived from agro‑industrial by‑products and their incorporation in various meat product formulations. It also addresses limiting factors related to safety and changes in sensory properties.",
publisher = "Belgrade : Institute of Meat Hygiene and Technology",
journal = "Meat Technology",
title = "Agricultural waste: a source of bioactive compounds for potential application in meat products",
volume = "64",
number = "2",
pages = "116-121",
doi = "10.18485/meattech.2023.64.2.20"
}

Glišić, M., Bošković Cabrol, M., Čobanović, N., Baltić, M. Ž., Drašković, V., Samardžić, S.,& Maksimović, Z.. (2023). Agricultural waste: a source of bioactive compounds for potential application in meat products. in Meat Technology
Belgrade : Institute of Meat Hygiene and Technology., 64(2), 116-121.
https://doi.org/10.18485/meattech.2023.64.2.20

Glišić M, Bošković Cabrol M, Čobanović N, Baltić MŽ, Drašković V, Samardžić S, Maksimović Z. Agricultural waste: a source of bioactive compounds for potential application in meat products. in Meat Technology. 2023;64(2):116-121.
doi:10.18485/meattech.2023.64.2.20 .

Glišić, Milica, Bošković Cabrol, Marija, Čobanović, Nikola, Baltić, Milan Ž., Drašković, Vladimir, Samardžić, Stevan, Maksimović, Zoran, "Agricultural waste: a source of bioactive compounds for potential application in meat products" in Meat Technology, 64, no. 2 (2023):116-121,
https://doi.org/10.18485/meattech.2023.64.2.20 . .

TY  - CONF
AU  - Janjić, Jelena
AU  - Mirilović, Milorad
AU  - Đurić, Spomenka
AU  - Vejnović, Branislav
AU  - Nedić, Drago
AU  - Marković, Radmila
AU  - Baltić, Milan Ž.
PY  - 2023
UR  - https://vet-erinar.vet.bg.ac.rs/handle/123456789/3092
AB  - Porast broja stanovnika u svetu stavlja poljoprivrednu proizvodnju
pred veliki izazov da obezbedi sigurnost hrane za sve ljude. Povećanje
proizvodnje hrane može da se postigne na različite načine.
Do sada su potrebe za hranom biljnog porekla u svetu zadovoljavane
povećanjem obradivih površina, na račun krčenja šuma, genetskom
selekcijom, odnosno gajenjem visokorodnih žita i drugih biljnih kultura,
zatim primenom različitih agrotehničkih mera itd. U stočarskoj proizvodnji
povećanje proizvodnje hrane animalnog porekla vezivalo se,
uglavnom, za povećanje broja gajenih životinja, genetsku selekciju,
optimizaciju ishrane i uslova držanja životinja. Jedan od načina kojima
se poslednjih godina pridaje poseban značaj u povećanju proizvodnje
hrane biljnog i životinjskog porekla je primena digitalnih tehnologija.
Digitalizacija predstavlja proces upotrebe digitalne tehnologije u cilju
poboljšanja i transformisanja procesa proizvodnje. U celom lancu proizvodnje
hrane najveći značaj pridaje se osiguranju bezbednosti hrane.
Stoga se dobre proizvođačke prakse i postupci bezbednog rukovanja
hranom primenjuju u svakoj fazi proizvodnje hrane kako bi se
izbegle biološke, hemijske, fizičke opasnosti i sačuvalo zdravlje potrošača.
Digitalne tehnologije olakšavaju kontrolu proizvodnog procesa
i dozvoljavaju prikupljanje podataka sa neograničenog broja tačaka u
celom lancu proizvodnje. Cilj digitalnih tehnologija je da omogući automatizaciju,
robotizaciju i poveća broj i kvalitet prikupljenih podataka,
kao i njihovu obradu.
PB  - Beograd : Fakultet veterinarske medicine, Centar za izdavačku delatnost i promet učila
C3  - XLIV seminar za inovacije znanja veterinara, Beograd, 24. februar 2023.
T1  - Digitalne tehnologije i njihova primena u proizvodnji hrane
SP  - 31
EP  - 45
UR  - https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3092
ER  - 

@conference{
author = "Janjić, Jelena and Mirilović, Milorad and Đurić, Spomenka and Vejnović, Branislav and Nedić, Drago and Marković, Radmila and Baltić, Milan Ž.",
year = "2023",
abstract = "Porast broja stanovnika u svetu stavlja poljoprivrednu proizvodnju
pred veliki izazov da obezbedi sigurnost hrane za sve ljude. Povećanje
proizvodnje hrane može da se postigne na različite načine.
Do sada su potrebe za hranom biljnog porekla u svetu zadovoljavane
povećanjem obradivih površina, na račun krčenja šuma, genetskom
selekcijom, odnosno gajenjem visokorodnih žita i drugih biljnih kultura,
zatim primenom različitih agrotehničkih mera itd. U stočarskoj proizvodnji
povećanje proizvodnje hrane animalnog porekla vezivalo se,
uglavnom, za povećanje broja gajenih životinja, genetsku selekciju,
optimizaciju ishrane i uslova držanja životinja. Jedan od načina kojima
se poslednjih godina pridaje poseban značaj u povećanju proizvodnje
hrane biljnog i životinjskog porekla je primena digitalnih tehnologija.
Digitalizacija predstavlja proces upotrebe digitalne tehnologije u cilju
poboljšanja i transformisanja procesa proizvodnje. U celom lancu proizvodnje
hrane najveći značaj pridaje se osiguranju bezbednosti hrane.
Stoga se dobre proizvođačke prakse i postupci bezbednog rukovanja
hranom primenjuju u svakoj fazi proizvodnje hrane kako bi se
izbegle biološke, hemijske, fizičke opasnosti i sačuvalo zdravlje potrošača.
Digitalne tehnologije olakšavaju kontrolu proizvodnog procesa
i dozvoljavaju prikupljanje podataka sa neograničenog broja tačaka u
celom lancu proizvodnje. Cilj digitalnih tehnologija je da omogući automatizaciju,
robotizaciju i poveća broj i kvalitet prikupljenih podataka,
kao i njihovu obradu.",
publisher = "Beograd : Fakultet veterinarske medicine, Centar za izdavačku delatnost i promet učila",
journal = "XLIV seminar za inovacije znanja veterinara, Beograd, 24. februar 2023.",
title = "Digitalne tehnologije i njihova primena u proizvodnji hrane",
pages = "31-45",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3092"
}

Janjić, J., Mirilović, M., Đurić, S., Vejnović, B., Nedić, D., Marković, R.,& Baltić, M. Ž.. (2023). Digitalne tehnologije i njihova primena u proizvodnji hrane. in XLIV seminar za inovacije znanja veterinara, Beograd, 24. februar 2023.
Beograd : Fakultet veterinarske medicine, Centar za izdavačku delatnost i promet učila., 31-45.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3092

Janjić J, Mirilović M, Đurić S, Vejnović B, Nedić D, Marković R, Baltić MŽ. Digitalne tehnologije i njihova primena u proizvodnji hrane. in XLIV seminar za inovacije znanja veterinara, Beograd, 24. februar 2023.. 2023;:31-45.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3092 .

Janjić, Jelena, Mirilović, Milorad, Đurić, Spomenka, Vejnović, Branislav, Nedić, Drago, Marković, Radmila, Baltić, Milan Ž., "Digitalne tehnologije i njihova primena u proizvodnji hrane" in XLIV seminar za inovacije znanja veterinara, Beograd, 24. februar 2023. (2023):31-45,
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3092 .

TY  - CONF
AU  - Perić, Dejan
AU  - Šefer, Dragan
AU  - Baltić, Milan Ž.
AU  - Branković, Ivana
AU  - Janjić, Jelena
AU  - Radulović, Stamen
AU  - Marković, Radmila
PY  - 2023
UR  - https://vet-erinar.vet.bg.ac.rs/handle/123456789/3220
AB  - Ishrana životinja prošla je u svom razvoju kroz nekoliko faza, počev od potpune
empirije do savremenog koncepta ishrane koji počiva na vrlo preciznim istraživanjima
metaboličkih i biohemijskih promena na nivou ćelije. Cilj tova brojlera je da se korišćenjem
pretežno biljnih hraniva, uz manji dodatak animalnih, poveća telesna masa životinje.
Razvojem svesti potrošača, imperativ u stočarstvu postala je ne samo količina proizvedene
namirnice, nego i kvalitet proizvedene namirnice. Kod monogastričnih životinja masne
kiseline prisutne u hrani apsorbuju se u gastrointestinalnom traktu uglavnom
nepromenjene, što znači da profil masnih kiselina tkiva direktno odražava profil masnih
kiselina prisutnih u obroku životinja. Esencijalne masne kiseline služe kao gradivne
jedinice brojnih hormona i veoma su važna komponenta ćelijskih membrane, a njihov
nedostatak ili neadekvatan odnos u hrani može da dovede do negativnih efekata po
zdravlje ljudi. Konjugovana linolna kiselina (CLA) predstavlja grupu izomera linolne
kiseline (C18:2), a najzanimljivija je njena uloga u prevenciji tumoroznih oboljenja,
areteroskleroze i dijabetesa. Nalaze se u mesu i mleku preživara, a s obzirom da živina
nema sposobnost sinteze CLA, biotehnološkim rešenjima moguće ih je dodati u smeše.
Naučna javnost nameće savremene parametre određivanja nutritivne vrednosti masnih
kiselina u kome se izdvajaju AI – aterogeni indeks, TI – trombogeni indeks i h/H
hipoholesterolemični/hiperholesterolemični indeks. Cilj ovog istraživanja bio je da se
utvrdi efekat dodatka CLA u ishranu brojlera na lipidne indekse pojedinih kategorija mesa,
sa aspekta zdravstvenih potreba potrošača. Utvrđen je značajan uticaj korekcije
masnokiselinskog sastava hrane na vrednosti lipidnih indeksa.
PB  - Beograd : Srpsko veterinarsko društvo
C3  - 34. Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023
T1  - Uticaj dodavanja CLA u ishrani brojlera na vrednosti lipidnih indeksa u mesu
SP  - 133
EP  - 139
UR  - https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3220
ER  - 

@conference{
author = "Perić, Dejan and Šefer, Dragan and Baltić, Milan Ž. and Branković, Ivana and Janjić, Jelena and Radulović, Stamen and Marković, Radmila",
year = "2023",
abstract = "Ishrana životinja prošla je u svom razvoju kroz nekoliko faza, počev od potpune
empirije do savremenog koncepta ishrane koji počiva na vrlo preciznim istraživanjima
metaboličkih i biohemijskih promena na nivou ćelije. Cilj tova brojlera je da se korišćenjem
pretežno biljnih hraniva, uz manji dodatak animalnih, poveća telesna masa životinje.
Razvojem svesti potrošača, imperativ u stočarstvu postala je ne samo količina proizvedene
namirnice, nego i kvalitet proizvedene namirnice. Kod monogastričnih životinja masne
kiseline prisutne u hrani apsorbuju se u gastrointestinalnom traktu uglavnom
nepromenjene, što znači da profil masnih kiselina tkiva direktno odražava profil masnih
kiselina prisutnih u obroku životinja. Esencijalne masne kiseline služe kao gradivne
jedinice brojnih hormona i veoma su važna komponenta ćelijskih membrane, a njihov
nedostatak ili neadekvatan odnos u hrani može da dovede do negativnih efekata po
zdravlje ljudi. Konjugovana linolna kiselina (CLA) predstavlja grupu izomera linolne
kiseline (C18:2), a najzanimljivija je njena uloga u prevenciji tumoroznih oboljenja,
areteroskleroze i dijabetesa. Nalaze se u mesu i mleku preživara, a s obzirom da živina
nema sposobnost sinteze CLA, biotehnološkim rešenjima moguće ih je dodati u smeše.
Naučna javnost nameće savremene parametre određivanja nutritivne vrednosti masnih
kiselina u kome se izdvajaju AI – aterogeni indeks, TI – trombogeni indeks i h/H
hipoholesterolemični/hiperholesterolemični indeks. Cilj ovog istraživanja bio je da se
utvrdi efekat dodatka CLA u ishranu brojlera na lipidne indekse pojedinih kategorija mesa,
sa aspekta zdravstvenih potreba potrošača. Utvrđen je značajan uticaj korekcije
masnokiselinskog sastava hrane na vrednosti lipidnih indeksa.",
publisher = "Beograd : Srpsko veterinarsko društvo",
journal = "34. Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023",
title = "Uticaj dodavanja CLA u ishrani brojlera na vrednosti lipidnih indeksa u mesu",
pages = "133-139",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3220"
}

Perić, D., Šefer, D., Baltić, M. Ž., Branković, I., Janjić, J., Radulović, S.,& Marković, R.. (2023). Uticaj dodavanja CLA u ishrani brojlera na vrednosti lipidnih indeksa u mesu. in 34. Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023
Beograd : Srpsko veterinarsko društvo., 133-139.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3220

Perić D, Šefer D, Baltić MŽ, Branković I, Janjić J, Radulović S, Marković R. Uticaj dodavanja CLA u ishrani brojlera na vrednosti lipidnih indeksa u mesu. in 34. Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023. 2023;:133-139.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3220 .

Perić, Dejan, Šefer, Dragan, Baltić, Milan Ž., Branković, Ivana, Janjić, Jelena, Radulović, Stamen, Marković, Radmila, "Uticaj dodavanja CLA u ishrani brojlera na vrednosti lipidnih indeksa u mesu" in 34. Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023 (2023):133-139,
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3220 .

TY  - CONF
AU  - Janjić, Jelena
AU  - Marković, Radmila
AU  - Šefer, Dragan
AU  - Perić, Dejan
AU  - Mirilović, Milorad
AU  - Baltić, Milan Ž.
AU  - Maksimović, Željko
PY  - 2023
UR  - https://vet-erinar.vet.bg.ac.rs/handle/123456789/3229
AB  - Cilj ovog istraživanja bio je da se ispita uticaj dodavanja različitih količina
Saccharomyces cerevisiae u ishrani brojlera na pokazatelje ekonomske isplativosti
tova. Ispitivanje je sprovedeno na 270 jednodnevnih pilića (Ross 308) u intenzivnom
uzgoju u periodu od 42 dana. Brojleri su nasumično raspoređeni na jedan od tri
dijetetska tretmana koji su se razlikovali u sadržaju dodatog kvasca: bez dodatnog
kvasca (kontrolna grupa K); sa 0,25 g/kg dodatog kvasca (O-I grupa); i sa 0,65 g/kg
dodatog kvasca (O-II grupa). Svaka eksperimentalna grupa je sadržala po 90 brojlera.
Za potrebe ovog eksperimenta mereni su brojleri i utrošena hrana, a zatim je
izračunata završna telesna masa, prosečan dnevni prirast i konverzija. Zdravstveno
stanje brojlera u tovu je svakodnevno praćeno, a mortaliteta nije bilo. Ekonomska
efikasnost proizvodnje brojlera u tovu (EPEF-European Production Efficiency Factor i
EBI-European Broiler Index) izračunata je na osnovu formula. Dodavanje
Saccharomyces cerevisiae u različitim količinama uticalo je na masu, prirast, potrošnju
hrane i konverziju brojlera. Rezultati ovog istraživanja su pokazali da je ishrana sa
dodatkom 0,25 g/kg kvasca (O-I grupa) rezultirala statistički značajno boljim (p<0,05)
proizvodnim rezltatima (body weight, average daily gain, food coversion ratio) brojlera
nego u grupi hranjenoj samo osnovnom ishranom, odnosno grupi hranjenoj sa 0,65
g/kg kvasca. Statistički značajno veće (p<0,05) vrednosti EPEF i EBI zabeležene su u
grupi brojlera koje su hranjene uz dodatak 0,25 g/kg kvasca (O-I grupa) u odnosu na
kontrolnu grupu i grupu koja je u hrani dobijala 0,65 g/kg kvasca (O-II grupa). Stoga
je adekvatna doza S. cerevisiae u ishrani iznosila 0,25 g/kg kvasca, dok veća doza živog
kvasca u ishrani brojlera (0,65 g/kg) nije postigla bolje rezultate.
PB  - Beograd : Srpsko veterinarsko društvo
C3  - 34. Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023
T1  - Efekti dodavanja različitih koncentracija Saccharomices cerevisiae u ishranu brojlera na parametre ekonomske efikasnosti tova
SP  - 194
SP  - 195
UR  - https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3229
ER  - 

@conference{
author = "Janjić, Jelena and Marković, Radmila and Šefer, Dragan and Perić, Dejan and Mirilović, Milorad and Baltić, Milan Ž. and Maksimović, Željko",
year = "2023",
abstract = "Cilj ovog istraživanja bio je da se ispita uticaj dodavanja različitih količina
Saccharomyces cerevisiae u ishrani brojlera na pokazatelje ekonomske isplativosti
tova. Ispitivanje je sprovedeno na 270 jednodnevnih pilića (Ross 308) u intenzivnom
uzgoju u periodu od 42 dana. Brojleri su nasumično raspoređeni na jedan od tri
dijetetska tretmana koji su se razlikovali u sadržaju dodatog kvasca: bez dodatnog
kvasca (kontrolna grupa K); sa 0,25 g/kg dodatog kvasca (O-I grupa); i sa 0,65 g/kg
dodatog kvasca (O-II grupa). Svaka eksperimentalna grupa je sadržala po 90 brojlera.
Za potrebe ovog eksperimenta mereni su brojleri i utrošena hrana, a zatim je
izračunata završna telesna masa, prosečan dnevni prirast i konverzija. Zdravstveno
stanje brojlera u tovu je svakodnevno praćeno, a mortaliteta nije bilo. Ekonomska
efikasnost proizvodnje brojlera u tovu (EPEF-European Production Efficiency Factor i
EBI-European Broiler Index) izračunata je na osnovu formula. Dodavanje
Saccharomyces cerevisiae u različitim količinama uticalo je na masu, prirast, potrošnju
hrane i konverziju brojlera. Rezultati ovog istraživanja su pokazali da je ishrana sa
dodatkom 0,25 g/kg kvasca (O-I grupa) rezultirala statistički značajno boljim (p<0,05)
proizvodnim rezltatima (body weight, average daily gain, food coversion ratio) brojlera
nego u grupi hranjenoj samo osnovnom ishranom, odnosno grupi hranjenoj sa 0,65
g/kg kvasca. Statistički značajno veće (p<0,05) vrednosti EPEF i EBI zabeležene su u
grupi brojlera koje su hranjene uz dodatak 0,25 g/kg kvasca (O-I grupa) u odnosu na
kontrolnu grupu i grupu koja je u hrani dobijala 0,65 g/kg kvasca (O-II grupa). Stoga
je adekvatna doza S. cerevisiae u ishrani iznosila 0,25 g/kg kvasca, dok veća doza živog
kvasca u ishrani brojlera (0,65 g/kg) nije postigla bolje rezultate.",
publisher = "Beograd : Srpsko veterinarsko društvo",
journal = "34. Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023",
title = "Efekti dodavanja različitih koncentracija Saccharomices cerevisiae u ishranu brojlera na parametre ekonomske efikasnosti tova",
pages = "194-195",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3229"
}

Janjić, J., Marković, R., Šefer, D., Perić, D., Mirilović, M., Baltić, M. Ž.,& Maksimović, Ž.. (2023). Efekti dodavanja različitih koncentracija Saccharomices cerevisiae u ishranu brojlera na parametre ekonomske efikasnosti tova. in 34. Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023
Beograd : Srpsko veterinarsko društvo., 194.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3229

Janjić J, Marković R, Šefer D, Perić D, Mirilović M, Baltić MŽ, Maksimović Ž. Efekti dodavanja različitih koncentracija Saccharomices cerevisiae u ishranu brojlera na parametre ekonomske efikasnosti tova. in 34. Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023. 2023;:194.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3229 .

Janjić, Jelena, Marković, Radmila, Šefer, Dragan, Perić, Dejan, Mirilović, Milorad, Baltić, Milan Ž., Maksimović, Željko, "Efekti dodavanja različitih koncentracija Saccharomices cerevisiae u ishranu brojlera na parametre ekonomske efikasnosti tova" in 34. Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023 (2023):194,
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3229 .

TY  - CONF
AU  - Tasić, Aleksandra
AU  - Pavlović, Ivan
AU  - Nešić, Ksenija
AU  - Baltić, Milan Ž.
PY  - 2023
UR  - https://vet-erinar.vet.bg.ac.rs/handle/123456789/3106
AB  - Različita fosfatna jedinjenja koja se koriste u industriji mesa nisu neophodna, ali se zbog
zadržavanja i vezivanja vode široko koriste. Upotreba fosfatnih aditiva dovodi do uspostavljanja
jonskog kapaciteta u mesnom proizvodu. A jedna od najvećih prednosti korišćenja fosfata je
smanjenje korišćenja natrijum nitrita, postizanje konzistencije i senzornih svojstva koja su
prilagođena potrošaču. Cilj ovog rada bio je ispitivanje količine prisutnih polifosfata i uticaja na
količinu odnosa vode i proteina. Obrađeni su podaci dobijenih analizom 30 uzoraka ispitanih
dimljenih svinjskih pečenica nakon industrijske proizvodnje. Na ispitanim uzorcima su
sprovedene sledeće analize: sadržaj fosfata (izražen kao P2O5), vlage, proteina, masti i pepela. Cilj
je bio da se uspostavi idealna količina odnosa fosfatnih soli i vode u toku procesa salamurenja.
Ovi podaci su iskorišćeni za obradu odnosa vode i proteina kao i procenu, odnosno proračuna
uticaja na nutritivnu vrednost. Najveći benefit korišćenja fosfata je smanjene korišćenja natrijum
nitrita, koji prisutan u znatnim količinama može imati štetan uticaj na ljusko zdravlje. Ovo je
upravo postignuto adekvatnim odnosom soli i vode. Cilj ispitivanja bio je praćenje prisustva
fosfata i usklađivanje vrednosti sa zakonskom regulativom, kao i dobijanje proizvoda sa
produženim rokom trajanja, ali i boje i ukusa. Sa porastom količine dodatih fosfata rastao je i
sadržaj vode (odnosa vode i proteina) u gotovim proizvodima dobijenih dimljenih pečenica.
Dobijene vrednosti količine fosfata u krajnjem proizvodu su bile ispod maksimalno dozvoljene
vrednosti fosfata propisane nacionalnom regulativom. Nutritivna vrednost dobijene dimljene
svinjske pečenice je 378 kJ, odnosno 90 kcal, sa vrednošći odnosa vode i proteina od 4.3.
PB  - Požarevac : Sitograf RM
C3  - 20. Simpozijum Zdravstvena zaštita, selekcija i reprodukcija svinja, Srebrno jezero, 8 - 9. jun 2023
T1  - Kontrola kvaliteta prisustva fosfata u dimljenoj svinjskoj pečenici
SP  - 123
EP  - 130
UR  - https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3106
ER  - 

@conference{
author = "Tasić, Aleksandra and Pavlović, Ivan and Nešić, Ksenija and Baltić, Milan Ž.",
year = "2023",
abstract = "Različita fosfatna jedinjenja koja se koriste u industriji mesa nisu neophodna, ali se zbog
zadržavanja i vezivanja vode široko koriste. Upotreba fosfatnih aditiva dovodi do uspostavljanja
jonskog kapaciteta u mesnom proizvodu. A jedna od najvećih prednosti korišćenja fosfata je
smanjenje korišćenja natrijum nitrita, postizanje konzistencije i senzornih svojstva koja su
prilagođena potrošaču. Cilj ovog rada bio je ispitivanje količine prisutnih polifosfata i uticaja na
količinu odnosa vode i proteina. Obrađeni su podaci dobijenih analizom 30 uzoraka ispitanih
dimljenih svinjskih pečenica nakon industrijske proizvodnje. Na ispitanim uzorcima su
sprovedene sledeće analize: sadržaj fosfata (izražen kao P2O5), vlage, proteina, masti i pepela. Cilj
je bio da se uspostavi idealna količina odnosa fosfatnih soli i vode u toku procesa salamurenja.
Ovi podaci su iskorišćeni za obradu odnosa vode i proteina kao i procenu, odnosno proračuna
uticaja na nutritivnu vrednost. Najveći benefit korišćenja fosfata je smanjene korišćenja natrijum
nitrita, koji prisutan u znatnim količinama može imati štetan uticaj na ljusko zdravlje. Ovo je
upravo postignuto adekvatnim odnosom soli i vode. Cilj ispitivanja bio je praćenje prisustva
fosfata i usklađivanje vrednosti sa zakonskom regulativom, kao i dobijanje proizvoda sa
produženim rokom trajanja, ali i boje i ukusa. Sa porastom količine dodatih fosfata rastao je i
sadržaj vode (odnosa vode i proteina) u gotovim proizvodima dobijenih dimljenih pečenica.
Dobijene vrednosti količine fosfata u krajnjem proizvodu su bile ispod maksimalno dozvoljene
vrednosti fosfata propisane nacionalnom regulativom. Nutritivna vrednost dobijene dimljene
svinjske pečenice je 378 kJ, odnosno 90 kcal, sa vrednošći odnosa vode i proteina od 4.3.",
publisher = "Požarevac : Sitograf RM",
journal = "20. Simpozijum Zdravstvena zaštita, selekcija i reprodukcija svinja, Srebrno jezero, 8 - 9. jun 2023",
title = "Kontrola kvaliteta prisustva fosfata u dimljenoj svinjskoj pečenici",
pages = "123-130",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3106"
}

Tasić, A., Pavlović, I., Nešić, K.,& Baltić, M. Ž.. (2023). Kontrola kvaliteta prisustva fosfata u dimljenoj svinjskoj pečenici. in 20. Simpozijum Zdravstvena zaštita, selekcija i reprodukcija svinja, Srebrno jezero, 8 - 9. jun 2023
Požarevac : Sitograf RM., 123-130.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3106

Tasić A, Pavlović I, Nešić K, Baltić MŽ. Kontrola kvaliteta prisustva fosfata u dimljenoj svinjskoj pečenici. in 20. Simpozijum Zdravstvena zaštita, selekcija i reprodukcija svinja, Srebrno jezero, 8 - 9. jun 2023. 2023;:123-130.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3106 .

Tasić, Aleksandra, Pavlović, Ivan, Nešić, Ksenija, Baltić, Milan Ž., "Kontrola kvaliteta prisustva fosfata u dimljenoj svinjskoj pečenici" in 20. Simpozijum Zdravstvena zaštita, selekcija i reprodukcija svinja, Srebrno jezero, 8 - 9. jun 2023 (2023):123-130,
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3106 .

TY  - CONF
AU  - Tasić, Aleksandra
AU  - Pavlović, Ivan
AU  - Baltić, Milan Ž.
PY  - 2023
UR  - https://vet-erinar.vet.bg.ac.rs/handle/123456789/3233
AB  - Prisustvo pesticida u sirovim proizvodima je samo jedan od aspekata kontrole
bezbednosti hrane. Većina hrane podleže termičkoj obradi i industrijkoj preradi koja
utiče na svojstva proizvoda i dovodi do potrebe za razmatranjem proračuna faktora
obrade. Fizičko-hemijske promene kao što su stabilnost, isparljivosti i afinitet prema
lipidnoj frakciji utiču na raspodelu i ponašanje pesticida tokom procesa prerade. Zbog
izostavljenih definisanih vrednosti za prerađene prehrambene proizvode u primeni
mogu biti faktori obrade, koji najčešće uključuju procese sušenja. Poteškoće i
složenosti u tumačenju prisustva ostataka pesticida u prerađenoj hrani dovode do
situacije da se kontrola često zanemaruje. Uredbom Evropske komisije (EC) br.
396/2005 za kodni broj 1300000, odnosno za prerađenu hranu, nisu definisane
maksimalno dozvoljene vrednosti, tako da su u ovom radu dati primeri proračuna
faktora obrade kod prerađene hrane kao što je mleko u prahu i fermentisani proizvodi
od mleka sa dodatkom voća. Prerada proizvoda može imati uticaja na promenu
koncentracije prisutnih rezidua u finalnom proizvodu, odnosno može imati uticaja na
povećanje ili smanjenje količine prisutnih pesticida. Procesi obrade uključuju
tretmane pranja, kao i termičku obradu (kuvanje, pasterizaciju, sterilizaciju), sušenje
itd.
PB  - Beograd : Srpsko veterinarsko društvo
C3  - 34. Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023
T1  - Strategija određivanja faktora obrade u kontroli hrane animalnog porekla na prisustvo rezidua pesticida
SP  - 365
EP  - 373
UR  - https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3233
ER  - 

@conference{
author = "Tasić, Aleksandra and Pavlović, Ivan and Baltić, Milan Ž.",
year = "2023",
abstract = "Prisustvo pesticida u sirovim proizvodima je samo jedan od aspekata kontrole
bezbednosti hrane. Većina hrane podleže termičkoj obradi i industrijkoj preradi koja
utiče na svojstva proizvoda i dovodi do potrebe za razmatranjem proračuna faktora
obrade. Fizičko-hemijske promene kao što su stabilnost, isparljivosti i afinitet prema
lipidnoj frakciji utiču na raspodelu i ponašanje pesticida tokom procesa prerade. Zbog
izostavljenih definisanih vrednosti za prerađene prehrambene proizvode u primeni
mogu biti faktori obrade, koji najčešće uključuju procese sušenja. Poteškoće i
složenosti u tumačenju prisustva ostataka pesticida u prerađenoj hrani dovode do
situacije da se kontrola često zanemaruje. Uredbom Evropske komisije (EC) br.
396/2005 za kodni broj 1300000, odnosno za prerađenu hranu, nisu definisane
maksimalno dozvoljene vrednosti, tako da su u ovom radu dati primeri proračuna
faktora obrade kod prerađene hrane kao što je mleko u prahu i fermentisani proizvodi
od mleka sa dodatkom voća. Prerada proizvoda može imati uticaja na promenu
koncentracije prisutnih rezidua u finalnom proizvodu, odnosno može imati uticaja na
povećanje ili smanjenje količine prisutnih pesticida. Procesi obrade uključuju
tretmane pranja, kao i termičku obradu (kuvanje, pasterizaciju, sterilizaciju), sušenje
itd.",
publisher = "Beograd : Srpsko veterinarsko društvo",
journal = "34. Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023",
title = "Strategija određivanja faktora obrade u kontroli hrane animalnog porekla na prisustvo rezidua pesticida",
pages = "365-373",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3233"
}

Tasić, A., Pavlović, I.,& Baltić, M. Ž.. (2023). Strategija određivanja faktora obrade u kontroli hrane animalnog porekla na prisustvo rezidua pesticida. in 34. Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023
Beograd : Srpsko veterinarsko društvo., 365-373.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3233

Tasić A, Pavlović I, Baltić MŽ. Strategija određivanja faktora obrade u kontroli hrane animalnog porekla na prisustvo rezidua pesticida. in 34. Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023. 2023;:365-373.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3233 .

Tasić, Aleksandra, Pavlović, Ivan, Baltić, Milan Ž., "Strategija određivanja faktora obrade u kontroli hrane animalnog porekla na prisustvo rezidua pesticida" in 34. Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 07 - 10. septembar 2023 (2023):365-373,
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_3233 .

TY  - CONF
AU  - Mahmutović, Hava
AU  - Memić, Emir
AU  - Bašić, Meho
AU  - Starčević, Marija
AU  - Glamočlija, Nataša
AU  - Glišić, Milica
AU  - Baltić, Milan Ž.
PY  - 2022
UR  - https://vet-erinar.vet.bg.ac.rs/handle/123456789/2555
AB  - Масти у исхрани људи имају вишеструки значај, посебно онај везан за здравље људи. Оне су извор енергије, носиоци су у мастима растворљивих витамина, значајне су за бројне физиолошке процесе. Бројна истраживања у свету односе се на значај масти за здравље људи. При том се највише пажње придаје односу ω-6/ω-3 масних киселина који је у палеолиту био идеалан (1:1), данас је препоручен 4:1, а стваран у најразвијенијим земљама света 20:1, па и више. На састав и особине масти, па и на однос ω-6/ω-3 масних киселина може да се утиче исхраном животиња. Циљ овог рада био је да се испита утицај ланеног уља (богато ω-3 масним киселинама) на маснокиселински састав јаја. За оглед су формиране две групе кока носиља Isa Brown (обе са по 40 јединки) од којих је контролна гру- па у храни добијала 1,5% сојиног уља, а огледна 1,5% ланеног уља. Оглед је трајао 70 дана, а маснокиселински састав јаја утврђиван је 14., 30. и 70 дана огледа. Садржај ω-6 масних киселина (23,04%) 14. дана огледа био је статистички значајно већи (р<0,01) од садржаја ω-6 масних киселина огледне групе (18,18%). Утврђено је да је 14. дана огледа садржај ω-3 масних киселина контролне групе (2,63%) био статистички значајно мањи (р<0,01) од просечног садржаја ω-3 масних киселина огледне групе (6,35%). Утврђена је и статистички значајна разлика (р<0,01) између односа ω-6/ω-3 масних киселина који је код контролне групе био 8,62:1, а огледне 2,81:1. Просечан садржај ω-6 масних киселина 30. дана огледа у јајима контролне групе био је 21,32%, а огледне 16,69%, а ω-3 масних киселина контролне групе 2,62, а огледне 2,69, док је однос ω-6/ω-3 масних киселина 30. дана био код контролне групе 8,03:1, а огледне 2,43:1. У свим случајевима поређења разлике су биле статистички значајне (р<0,01). Слични резултати утвђени су и 70. дана огледа. Резултати испитивања указују да употреба ланеног уља омогућава добијање јаја са повољнијим односом ω-6/ω-3 масних киселина.
C3  - 27. Godišnje savjetovanje doktora veterinarske medicine Republike Srpske (BiH) - Zbornik radova i kratkih sadržaja
T1  - Uticaj izvora ulja u ishrani koka nosilja na sadržaj i odnos ω-6/ ω-3 masnih kiselina jaja
SP  - 289
EP  - 292
UR  - https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_2555
ER  - 

@conference{
author = "Mahmutović, Hava and Memić, Emir and Bašić, Meho and Starčević, Marija and Glamočlija, Nataša and Glišić, Milica and Baltić, Milan Ž.",
year = "2022",
abstract = "Масти у исхрани људи имају вишеструки значај, посебно онај везан за здравље људи. Оне су извор енергије, носиоци су у мастима растворљивих витамина, значајне су за бројне физиолошке процесе. Бројна истраживања у свету односе се на значај масти за здравље људи. При том се највише пажње придаје односу ω-6/ω-3 масних киселина који је у палеолиту био идеалан (1:1), данас је препоручен 4:1, а стваран у најразвијенијим земљама света 20:1, па и више. На састав и особине масти, па и на однос ω-6/ω-3 масних киселина може да се утиче исхраном животиња. Циљ овог рада био је да се испита утицај ланеног уља (богато ω-3 масним киселинама) на маснокиселински састав јаја. За оглед су формиране две групе кока носиља Isa Brown (обе са по 40 јединки) од којих је контролна гру- па у храни добијала 1,5% сојиног уља, а огледна 1,5% ланеног уља. Оглед је трајао 70 дана, а маснокиселински састав јаја утврђиван је 14., 30. и 70 дана огледа. Садржај ω-6 масних киселина (23,04%) 14. дана огледа био је статистички значајно већи (р<0,01) од садржаја ω-6 масних киселина огледне групе (18,18%). Утврђено је да је 14. дана огледа садржај ω-3 масних киселина контролне групе (2,63%) био статистички значајно мањи (р<0,01) од просечног садржаја ω-3 масних киселина огледне групе (6,35%). Утврђена је и статистички значајна разлика (р<0,01) између односа ω-6/ω-3 масних киселина који је код контролне групе био 8,62:1, а огледне 2,81:1. Просечан садржај ω-6 масних киселина 30. дана огледа у јајима контролне групе био је 21,32%, а огледне 16,69%, а ω-3 масних киселина контролне групе 2,62, а огледне 2,69, док је однос ω-6/ω-3 масних киселина 30. дана био код контролне групе 8,03:1, а огледне 2,43:1. У свим случајевима поређења разлике су биле статистички значајне (р<0,01). Слични резултати утвђени су и 70. дана огледа. Резултати испитивања указују да употреба ланеног уља омогућава добијање јаја са повољнијим односом ω-6/ω-3 масних киселина.",
journal = "27. Godišnje savjetovanje doktora veterinarske medicine Republike Srpske (BiH) - Zbornik radova i kratkih sadržaja",
title = "Uticaj izvora ulja u ishrani koka nosilja na sadržaj i odnos ω-6/ ω-3 masnih kiselina jaja",
pages = "289-292",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_2555"
}

Mahmutović, H., Memić, E., Bašić, M., Starčević, M., Glamočlija, N., Glišić, M.,& Baltić, M. Ž.. (2022). Uticaj izvora ulja u ishrani koka nosilja na sadržaj i odnos ω-6/ ω-3 masnih kiselina jaja. in 27. Godišnje savjetovanje doktora veterinarske medicine Republike Srpske (BiH) - Zbornik radova i kratkih sadržaja, 289-292.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_2555

Mahmutović H, Memić E, Bašić M, Starčević M, Glamočlija N, Glišić M, Baltić MŽ. Uticaj izvora ulja u ishrani koka nosilja na sadržaj i odnos ω-6/ ω-3 masnih kiselina jaja. in 27. Godišnje savjetovanje doktora veterinarske medicine Republike Srpske (BiH) - Zbornik radova i kratkih sadržaja. 2022;:289-292.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_2555 .

Mahmutović, Hava, Memić, Emir, Bašić, Meho, Starčević, Marija, Glamočlija, Nataša, Glišić, Milica, Baltić, Milan Ž., "Uticaj izvora ulja u ishrani koka nosilja na sadržaj i odnos ω-6/ ω-3 masnih kiselina jaja" in 27. Godišnje savjetovanje doktora veterinarske medicine Republike Srpske (BiH) - Zbornik radova i kratkih sadržaja (2022):289-292,
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_2555 .

TY  - CONF
AU  - Starčević, Marija
AU  - Glamočlija, Nataša
AU  - Janjić, Jelena
AU  - Baltić, Branislav
AU  - Nešić, Ksenija
AU  - Marković, Radmila
AU  - Baltić, Milan Ž.
PY  - 2022
UR  - https://vet-erinar.vet.bg.ac.rs/handle/123456789/2849
AB  - Očekuje se da će zbog povećanja broja stanovnika na svetu do 2050. godine biti
potrebno oko 70 procenata više hrane nego što se trenutno proizvodi. Sa rastom populacije, čija ishrana zahteva i unošenje proteina, stočarska proizvodnja će nastaviti da
raste, a proteini životinjskog porekla ostaće važan deo ishrane stanovništva. Proizvodnja proteina životinjskog porekla će u budućnosti porasti najvećim delom zahvaljujući
povećanoj proizvodnji svinjskog i živinskog mesa. Zbog toga će se povećati i potražnja
za proteinima u hranivima zbog toga što svinje i živina imaju veću potrebu za proteinima u hrani u poređenju sa preživarima. Prema tome, potrebe i izazovi u današnjem
vremenu biće da se pronađu oni izvori proteina koji će po svojim svojstvima zadovoljiti
nutritivne potrebe najvećeg dela stanovništva i životinja, a čija će proizvodnja biti jeftinija i pristupačnija od izvora proteina koji se danas koriste u ishrani ljudi i životinja.
Do danas je već nekoliko novih izvora proteina za ishranu ljudi i životinja u upotrebi,
a njihov značaj će u budućnosti biti još veći. Kao alternativni proteinski dodaci se sve
češće koriste insekti, proteini jednoćelijskih organizama i alge. Pored toga, mikrobnom
tehnologijom i biološkom fermentacijom može se poboljšati svarljivost, a samim tim i
upotrebna vrednost proteinskih dodataka.
PB  - Beograd : Srpsko veterinarsko društvo
C3  - XXXIII Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 08–11. septembar, 2022
T1  - Izvori proteina u ishrani ljudi i životinja – Prošlost, sadašnjost, budućnost
SP  - 392
EP  - 405
UR  - https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_2849
ER  - 

@conference{
author = "Starčević, Marija and Glamočlija, Nataša and Janjić, Jelena and Baltić, Branislav and Nešić, Ksenija and Marković, Radmila and Baltić, Milan Ž.",
year = "2022",
abstract = "Očekuje se da će zbog povećanja broja stanovnika na svetu do 2050. godine biti
potrebno oko 70 procenata više hrane nego što se trenutno proizvodi. Sa rastom populacije, čija ishrana zahteva i unošenje proteina, stočarska proizvodnja će nastaviti da
raste, a proteini životinjskog porekla ostaće važan deo ishrane stanovništva. Proizvodnja proteina životinjskog porekla će u budućnosti porasti najvećim delom zahvaljujući
povećanoj proizvodnji svinjskog i živinskog mesa. Zbog toga će se povećati i potražnja
za proteinima u hranivima zbog toga što svinje i živina imaju veću potrebu za proteinima u hrani u poređenju sa preživarima. Prema tome, potrebe i izazovi u današnjem
vremenu biće da se pronađu oni izvori proteina koji će po svojim svojstvima zadovoljiti
nutritivne potrebe najvećeg dela stanovništva i životinja, a čija će proizvodnja biti jeftinija i pristupačnija od izvora proteina koji se danas koriste u ishrani ljudi i životinja.
Do danas je već nekoliko novih izvora proteina za ishranu ljudi i životinja u upotrebi,
a njihov značaj će u budućnosti biti još veći. Kao alternativni proteinski dodaci se sve
češće koriste insekti, proteini jednoćelijskih organizama i alge. Pored toga, mikrobnom
tehnologijom i biološkom fermentacijom može se poboljšati svarljivost, a samim tim i
upotrebna vrednost proteinskih dodataka.",
publisher = "Beograd : Srpsko veterinarsko društvo",
journal = "XXXIII Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 08–11. septembar, 2022",
title = "Izvori proteina u ishrani ljudi i životinja – Prošlost, sadašnjost, budućnost",
pages = "392-405",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_2849"
}

Starčević, M., Glamočlija, N., Janjić, J., Baltić, B., Nešić, K., Marković, R.,& Baltić, M. Ž.. (2022). Izvori proteina u ishrani ljudi i životinja – Prošlost, sadašnjost, budućnost. in XXXIII Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 08–11. septembar, 2022
Beograd : Srpsko veterinarsko društvo., 392-405.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_2849

Starčević M, Glamočlija N, Janjić J, Baltić B, Nešić K, Marković R, Baltić MŽ. Izvori proteina u ishrani ljudi i životinja – Prošlost, sadašnjost, budućnost. in XXXIII Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 08–11. septembar, 2022. 2022;:392-405.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_2849 .

Starčević, Marija, Glamočlija, Nataša, Janjić, Jelena, Baltić, Branislav, Nešić, Ksenija, Marković, Radmila, Baltić, Milan Ž., "Izvori proteina u ishrani ljudi i životinja – Prošlost, sadašnjost, budućnost" in XXXIII Savetovanje veterinara Srbije, Zlatibor, 08–11. septembar, 2022 (2022):392-405,
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_2849 .

TY  - CONF
AU  - Baltić, Milan Ž.
AU  - Bošković Cabrol, Marija
AU  - Dokmanović, Marija
AU  - Janjić, Jelena
AU  - Glišić, Milica
AU  - Branković Lazić, Ivana
AU  - Dimitrijević, Mirjana
PY  - 2022
UR  - https://vet-erinar.vet.bg.ac.rs/handle/123456789/2529
AB  - Poslednjih godina, pažnja istraživača u oblasti nauke o mesu posvećena je u velikoj meri alternativi konvencionalnoj proizvodnji mesa, odnosno proizvodnji mesa in vitro. To se vidi iz brojnih saopštenja u prestižnim svetskim časopisima, kao i u sredstvima javnog informisanja. I sami naslovi, u naučnim časopisima ukazuju na to da je meso in vitro nešto, neočekivano. Među tim naslovima pominjemo neke: “Mogućnost nemogućeg”, “Vi to proizvodite, da li i jedete?”, “Od fikcije do stvarnosti”, “Kultura, meso i kultivisano meso”, “Izazovi i benefiti”, “Zašto i kako?”, “Mit o kultivisanom mesu”, “Ep o proizvodnji mesa in vitro”, itd. Mada se o mogućnosti proizvodnje mesa in vitro govorilo pre više od 90 godina, prvi proizvod od mesa in vitro, goveđa pljeskavica, proizvedena je 2013. godine. Od tada se o mesu in vitro govori sa različitih aspekata (proizvodnja, zdravlje, bezbednost, nutritivna vrednost, prihvatljivost, dobrobit životinja, etički i verski pristup, zaštita životne sredine, ekonomska opravdanost, populacija stanovništva, potrebe za proteinima, funkcionalna hrana, prerada mesa, tržište mesa i zakonska regulativa). Danas se u svetu, preko 40 laboratorija bavi ispitivanjem mogućnosti proizvodnje mesa in vitro, a neke imaju i projektovane kapacitete proizvodnje (godišnje, mesečne) i proizvode meso za tržište. U svetu već ima specijalizovanih restorana koji pripremaju obroke od mesa in vitro.
PB  - Beograd : Srpsko veterinarsko društvo
C3  - 33. Savetovanje Veterinara Srbije, Zlatibor, 08 - 11. Septembar 2022
T1  - Meso in vitro - ante portas
SP  - 379
EP  - 391
UR  - https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_2529
ER  - 

@conference{
author = "Baltić, Milan Ž. and Bošković Cabrol, Marija and Dokmanović, Marija and Janjić, Jelena and Glišić, Milica and Branković Lazić, Ivana and Dimitrijević, Mirjana",
year = "2022",
abstract = "Poslednjih godina, pažnja istraživača u oblasti nauke o mesu posvećena je u velikoj meri alternativi konvencionalnoj proizvodnji mesa, odnosno proizvodnji mesa in vitro. To se vidi iz brojnih saopštenja u prestižnim svetskim časopisima, kao i u sredstvima javnog informisanja. I sami naslovi, u naučnim časopisima ukazuju na to da je meso in vitro nešto, neočekivano. Među tim naslovima pominjemo neke: “Mogućnost nemogućeg”, “Vi to proizvodite, da li i jedete?”, “Od fikcije do stvarnosti”, “Kultura, meso i kultivisano meso”, “Izazovi i benefiti”, “Zašto i kako?”, “Mit o kultivisanom mesu”, “Ep o proizvodnji mesa in vitro”, itd. Mada se o mogućnosti proizvodnje mesa in vitro govorilo pre više od 90 godina, prvi proizvod od mesa in vitro, goveđa pljeskavica, proizvedena je 2013. godine. Od tada se o mesu in vitro govori sa različitih aspekata (proizvodnja, zdravlje, bezbednost, nutritivna vrednost, prihvatljivost, dobrobit životinja, etički i verski pristup, zaštita životne sredine, ekonomska opravdanost, populacija stanovništva, potrebe za proteinima, funkcionalna hrana, prerada mesa, tržište mesa i zakonska regulativa). Danas se u svetu, preko 40 laboratorija bavi ispitivanjem mogućnosti proizvodnje mesa in vitro, a neke imaju i projektovane kapacitete proizvodnje (godišnje, mesečne) i proizvode meso za tržište. U svetu već ima specijalizovanih restorana koji pripremaju obroke od mesa in vitro.",
publisher = "Beograd : Srpsko veterinarsko društvo",
journal = "33. Savetovanje Veterinara Srbije, Zlatibor, 08 - 11. Septembar 2022",
title = "Meso in vitro - ante portas",
pages = "379-391",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_2529"
}

Baltić, M. Ž., Bošković Cabrol, M., Dokmanović, M., Janjić, J., Glišić, M., Branković Lazić, I.,& Dimitrijević, M.. (2022). Meso in vitro - ante portas. in 33. Savetovanje Veterinara Srbije, Zlatibor, 08 - 11. Septembar 2022
Beograd : Srpsko veterinarsko društvo., 379-391.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_2529

Baltić MŽ, Bošković Cabrol M, Dokmanović M, Janjić J, Glišić M, Branković Lazić I, Dimitrijević M. Meso in vitro - ante portas. in 33. Savetovanje Veterinara Srbije, Zlatibor, 08 - 11. Septembar 2022. 2022;:379-391.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_2529 .

Baltić, Milan Ž., Bošković Cabrol, Marija, Dokmanović, Marija, Janjić, Jelena, Glišić, Milica, Branković Lazić, Ivana, Dimitrijević, Mirjana, "Meso in vitro - ante portas" in 33. Savetovanje Veterinara Srbije, Zlatibor, 08 - 11. Septembar 2022 (2022):379-391,
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_2529 .

TY  - CONF
AU  - Baltić, Milan Ž.
AU  - Marković, Radmila
AU  - Nešić, Ksenija
AU  - Bošković, Marija
AU  - Janjić, Jelena
AU  - Nedić, Drago
AU  - Popović, Milka
PY  - 2022
UR  - https://vet-erinar.vet.bg.ac.rs/handle/123456789/2852
AB  - Крајем 2021. године број становника у свету био је 8,7 милијарди,
а процењује се да ће у свету до 2050. године број становника да
се повећа на 9,3 милијарди. За овај број становника неопходно је
да се значајно повећа производња хране. То се нарочито односи
на повећање производње протеина, као најважнијег нутријента у
исхрани људи и животиња. Данас је у свету 690 милиона (8,9%) људи
хронично потхрањено, а тај број ће се повећати на 840 милиона
2030. године. Насупрот томе, 650 милиона људи у свету је гојазно,
а 1,9 милијарди има повећану масу тела. Од глади у свету умре
годишње 5,6 милиона деце старости до пет година и близу један
милион деце старости од 5 до 14 година. Основни узрок смртности
деце и потхрањености становништва везује се за недовољни унос
протеина, а затим витамина А, гвожђа, цинка и јода. FAO дефинише
протеине као структурне макромолекуле ћелија ткива мишића и
органа, а учествује у бројним метаболичким функцијама, а такође су извор азота за људе и животиње. Граде их аминокиселине од
којих су неке за људе и животиње есенцијалне, будући да не могу
да их синтетишу, већ их уносе храном. У исхрани људи основни
извори протеина су гајене животиње, рибе и производи вода (из
улова и гајене), месо in vitro, млеко, јаја, месо дивљачи, инсеката,
биљни протеини из прераде уљарица (соја, сунцокрет, уљана репица),
алги и једноћелијски протеини (квасци, гљивице, алге и бактерије).
Према предвиђањима 2040. године 40% протеина у исхрани људи
биће пореклом из конвенционалне анималне производње, 35% из
производње меса in vitro и 25% из биљних протеина и „нове“ хране.
У исхрани животиња основни извор протеина су протеини биљног
порекла (уљарице, легуминозе) и анималног порекла (рибље брашно,
млеко, инсекти). Сигурност хране дефинисана је као: „када сви људи
у сваком времену могу физички и економски да имају довољно
хране, безбедне, нутритивно вредне, која може да задовољи потребе
људи, да буде прихватљива, да им омогућава уобичајене активности и
здрав живот“, везује се за све нутријенте, али пре свега за протеине.
AB  - At the end of 2021, the world‘s population was 8.7 billion, and it is
estimated that the world‘s population will increase to 9.3 billion by 2050.
For this number of inhabitants, it is necessary to significantly increase
food production. This especially refers to the increase of protein, as
the most important nutrient in the diet of humans and animals. Today,
690 million (8.9%) people in the world are chronically malnourished,
and that number will increase to 840 million in 2030. In contrast, 650
million people in the world are obese, and 1.9 billion have increased
body weight. World hunger kills 5.6 million children under the age of
five each year and close to one million children between the ages of 5
and 14. The main cause of child mortality and malnutrition is related
to insufficient intake of protein, followed by vitamin A, iron, zinc and
iodine. FAO defines proteins as structural macromolecules of muscle
and organ tissue cells, and participates in numerous metabolic functions, and are also a source of nitrogen for humans and animals. They are made up of amino acids, some of which are essential for humans
and animals, since they cannot synthesize them, but take them in with
food. In human nutrition, the main sources of protein are animal husbandry, fish and water products (from catch and farmed), in vitro meat,
milk, eggs, game meat, insects, vegetable proteins from the processing
of oilseeds (soybeans, sunflowers, oilseed rape), algae and unicellular
proteins (yeasts, fungi, algae and bacteria). It is estimated that in
2040. 40% of protein in human nutrition will come from conventional
animal production, 35% from in vitro meat production and 25% from
plant protein and „new“ foods. In animal nutrition, the main sources
of protein are proteins of plant origin (oilseeds, legumes) and animal
origin (fish meal, milk, insects). Food security is defined as: „that
all people, at all times, have physical, social, and economic access to
sufficient, safe, and nutritious food that meets their food preferences
and dietary needs for an active and healthy life“, for all nutrients, but
especially for proteins.
PB  - Banja Luka : Veterinarska komora Republike Srpske
C3  - 27. godišnje savjetovanje doktora veterinarske medicine Republike Srpske (Bosna i Hercegovina), Trebinje, 15-18. jun 2022
T1  - Izvori proteina za ishranu ljudi i životinja
T1  - Protein sources for human and animal nutrition
IS  - 219
EP  - 222
UR  - https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_2852
ER  - 

@conference{
author = "Baltić, Milan Ž. and Marković, Radmila and Nešić, Ksenija and Bošković, Marija and Janjić, Jelena and Nedić, Drago and Popović, Milka",
year = "2022",
abstract = "Крајем 2021. године број становника у свету био је 8,7 милијарди,
а процењује се да ће у свету до 2050. године број становника да
се повећа на 9,3 милијарди. За овај број становника неопходно је
да се значајно повећа производња хране. То се нарочито односи
на повећање производње протеина, као најважнијег нутријента у
исхрани људи и животиња. Данас је у свету 690 милиона (8,9%) људи
хронично потхрањено, а тај број ће се повећати на 840 милиона
2030. године. Насупрот томе, 650 милиона људи у свету је гојазно,
а 1,9 милијарди има повећану масу тела. Од глади у свету умре
годишње 5,6 милиона деце старости до пет година и близу један
милион деце старости од 5 до 14 година. Основни узрок смртности
деце и потхрањености становништва везује се за недовољни унос
протеина, а затим витамина А, гвожђа, цинка и јода. FAO дефинише
протеине као структурне макромолекуле ћелија ткива мишића и
органа, а учествује у бројним метаболичким функцијама, а такође су извор азота за људе и животиње. Граде их аминокиселине од
којих су неке за људе и животиње есенцијалне, будући да не могу
да их синтетишу, већ их уносе храном. У исхрани људи основни
извори протеина су гајене животиње, рибе и производи вода (из
улова и гајене), месо in vitro, млеко, јаја, месо дивљачи, инсеката,
биљни протеини из прераде уљарица (соја, сунцокрет, уљана репица),
алги и једноћелијски протеини (квасци, гљивице, алге и бактерије).
Према предвиђањима 2040. године 40% протеина у исхрани људи
биће пореклом из конвенционалне анималне производње, 35% из
производње меса in vitro и 25% из биљних протеина и „нове“ хране.
У исхрани животиња основни извор протеина су протеини биљног
порекла (уљарице, легуминозе) и анималног порекла (рибље брашно,
млеко, инсекти). Сигурност хране дефинисана је као: „када сви људи
у сваком времену могу физички и економски да имају довољно
хране, безбедне, нутритивно вредне, која може да задовољи потребе
људи, да буде прихватљива, да им омогућава уобичајене активности и
здрав живот“, везује се за све нутријенте, али пре свега за протеине., At the end of 2021, the world‘s population was 8.7 billion, and it is
estimated that the world‘s population will increase to 9.3 billion by 2050.
For this number of inhabitants, it is necessary to significantly increase
food production. This especially refers to the increase of protein, as
the most important nutrient in the diet of humans and animals. Today,
690 million (8.9%) people in the world are chronically malnourished,
and that number will increase to 840 million in 2030. In contrast, 650
million people in the world are obese, and 1.9 billion have increased
body weight. World hunger kills 5.6 million children under the age of
five each year and close to one million children between the ages of 5
and 14. The main cause of child mortality and malnutrition is related
to insufficient intake of protein, followed by vitamin A, iron, zinc and
iodine. FAO defines proteins as structural macromolecules of muscle
and organ tissue cells, and participates in numerous metabolic functions, and are also a source of nitrogen for humans and animals. They are made up of amino acids, some of which are essential for humans
and animals, since they cannot synthesize them, but take them in with
food. In human nutrition, the main sources of protein are animal husbandry, fish and water products (from catch and farmed), in vitro meat,
milk, eggs, game meat, insects, vegetable proteins from the processing
of oilseeds (soybeans, sunflowers, oilseed rape), algae and unicellular
proteins (yeasts, fungi, algae and bacteria). It is estimated that in
2040. 40% of protein in human nutrition will come from conventional
animal production, 35% from in vitro meat production and 25% from
plant protein and „new“ foods. In animal nutrition, the main sources
of protein are proteins of plant origin (oilseeds, legumes) and animal
origin (fish meal, milk, insects). Food security is defined as: „that
all people, at all times, have physical, social, and economic access to
sufficient, safe, and nutritious food that meets their food preferences
and dietary needs for an active and healthy life“, for all nutrients, but
especially for proteins.",
publisher = "Banja Luka : Veterinarska komora Republike Srpske",
journal = "27. godišnje savjetovanje doktora veterinarske medicine Republike Srpske (Bosna i Hercegovina), Trebinje, 15-18. jun 2022",
title = "Izvori proteina za ishranu ljudi i životinja, Protein sources for human and animal nutrition",
number = "219",
pages = "222",
url = "https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_2852"
}

Baltić, M. Ž., Marković, R., Nešić, K., Bošković, M., Janjić, J., Nedić, D.,& Popović, M.. (2022). Izvori proteina za ishranu ljudi i životinja. in 27. godišnje savjetovanje doktora veterinarske medicine Republike Srpske (Bosna i Hercegovina), Trebinje, 15-18. jun 2022
Banja Luka : Veterinarska komora Republike Srpske.(219).
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_2852

Baltić MŽ, Marković R, Nešić K, Bošković M, Janjić J, Nedić D, Popović M. Izvori proteina za ishranu ljudi i životinja. in 27. godišnje savjetovanje doktora veterinarske medicine Republike Srpske (Bosna i Hercegovina), Trebinje, 15-18. jun 2022. 2022;(219):null-222.
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_2852 .

Baltić, Milan Ž., Marković, Radmila, Nešić, Ksenija, Bošković, Marija, Janjić, Jelena, Nedić, Drago, Popović, Milka, "Izvori proteina za ishranu ljudi i životinja" in 27. godišnje savjetovanje doktora veterinarske medicine Republike Srpske (Bosna i Hercegovina), Trebinje, 15-18. jun 2022, no. 219 (2022),
https://hdl.handle.net/21.15107/rcub_veterinar_2852 .

TY  - JOUR
AU  - Popović, Milka
AU  - Baltić, Milan Ž.
AU  - Gusman, Vera
AU  - Anđelković, Radivoje
AU  - Velicki, Radmila
AU  - Bjelanović, Jelena
AU  - Mitrović, Radmila
AU  - Janjić, Jelena
PY  - 2022
UR  - https://vet-erinar.vet.bg.ac.rs/handle/123456789/2576
AB  - Background/Aim. Establishing a food safety control sys-tem is extremely important in preventing diseases associated with foodborne pathogens. The aim of this study was to ex-amine the hygiene status of food contact surfaces and the ap-plication of good hygiene practices by food handlers in school canteens. Methods. A total of 10,366 swabs were tak-en from food contact surfaces, including food handler's hands from public school canteens in Novi Sad, Serbia, over ten years (2008-2017), covering voluntary good hygiene prac-tices and obligatory Hazard Analysis Critical Control Points (HACCP) implementation periods. Results. Statistically sig-nificant differences (p < 0.05) in aerobic colony counts (ACCs) on surfaces between two examined periods were found. A general positive trend regarding the reduction of microbial contamination of food contact surfaces was ob-served. The percentage of surfaces swabs with ACCs above 2.48 log CFU/cm2 significantly decreased (R2 = 0.453) during the study period, and the percentage of coagulase-positive Staphylococcus in the swabs also decreased, but not significantly (R2 = 0.264), and average annual Enterobacteriaceae counts above the established limit values on surfaces significantly de-creased (R2 = 0.442) over the years. A significantly higher (p < 0.05) percentage of workers' hands harbored ACCs, coagu-lase-positive Staphylococcus, and Enterobacteriaceae above the es-tablished limits than the equipment or work surfaces. Con-clusion. The results obtained showed the proper implemen-tation of good hygiene practices concerning food contact sur-faces, but the implementation of good personal hygiene prac-tices needs enhanced supervision.
AB  - Uvod/Cilj. Uspostavljanje sistema kontrole bezbednosti je
izuzetno važno u prevenciji bolesti povezanih sa patogenima koje
se prenose hranom. Cilj ovog istraživanja bio je da se utvrdi
higijenski status kontaktnih površina i primena dobre higijenske
prakse pri rukovanju hranom u školskim kantinama. Metode.
Ukupno 10 366 briseva uzeto je sa površina koje dolaze u kontakt
s hranom i ruku osoblja zaposlenog u školskim kantinama u
Novom Sadu u desetogodišnjem periodu (2008–2017). Istraživanje
je uključivalo dva perioda: a) dobrovoljnu primenu dobre
higijenske prakse i b) obaveznu implementaciju sistema Hazard
Analysis Critical Control Points (HACCP). Rezultati. Statistički
značajna razlika (p < 0,05) utvrđena je u ukupnom broju aerobnih
bakterija (aerobic colony counts -ACCs) na površinama. Primećen je
opšti pozitivni trend u pogledu smanjenja mikrobiološke
kontaminacije površina koje dolaze u kontakt s namirnicama.
Učestalost nalaza briseva sa utvrđenim ukupnim ACCs iznad 2,48
log CFU/cm2 smanjivala se statistički značajno (R2 = 0,453) tokom
perioda ispitivanja; učestalost prisustva koagulaza pozitivnih
stafilokoka se takođe smanjivala, ali ne statistički značajno (R2 =
0,264), dok se prosečan broj enterobakterija iznad utvrđenih
graničnih vrednosti na površinama statistički značajno smanjio
tokom godina (R2 = 0,442). Na brisevima ruku ispitanog osoblja
utvrđena je statistički značajno viša (p < 0,05) učestalost prisustva
ukupnog ACCs, koagulaza pozitivnih stafilokoka i enterobakterija
iznad utvrđenih granica u odnosu na briseve uzete sa opreme ili
radnih površina. Zaključak. Dobijeni rezultati pokazuju pravilnu
primenu dobre higijenske prakse kada su u pitanju površine koje
dolaze u kontakt s hranom, dok implementacija prakse dobre lične
higijene zaposlenih zahteva pojačan nadzor
PB  - Belgrade : Inst. Sci. inf., Univ. Defence in Belgrade
T2  - Vojnosanitetski Pregled: Military Medical and Pharmaceutical Journal of Serbia
T1  - Hygiene status of food contact surfaces in public school canteens in the city of Novi Sad, Serbia
VL  - 79
IS  - 9
SP  - 883
EP  - 889
DO  - 10.2298/VSP200521050P
ER  - 

@article{
author = "Popović, Milka and Baltić, Milan Ž. and Gusman, Vera and Anđelković, Radivoje and Velicki, Radmila and Bjelanović, Jelena and Mitrović, Radmila and Janjić, Jelena",
year = "2022",
abstract = "Background/Aim. Establishing a food safety control sys-tem is extremely important in preventing diseases associated with foodborne pathogens. The aim of this study was to ex-amine the hygiene status of food contact surfaces and the ap-plication of good hygiene practices by food handlers in school canteens. Methods. A total of 10,366 swabs were tak-en from food contact surfaces, including food handler's hands from public school canteens in Novi Sad, Serbia, over ten years (2008-2017), covering voluntary good hygiene prac-tices and obligatory Hazard Analysis Critical Control Points (HACCP) implementation periods. Results. Statistically sig-nificant differences (p < 0.05) in aerobic colony counts (ACCs) on surfaces between two examined periods were found. A general positive trend regarding the reduction of microbial contamination of food contact surfaces was ob-served. The percentage of surfaces swabs with ACCs above 2.48 log CFU/cm2 significantly decreased (R2 = 0.453) during the study period, and the percentage of coagulase-positive Staphylococcus in the swabs also decreased, but not significantly (R2 = 0.264), and average annual Enterobacteriaceae counts above the established limit values on surfaces significantly de-creased (R2 = 0.442) over the years. A significantly higher (p < 0.05) percentage of workers' hands harbored ACCs, coagu-lase-positive Staphylococcus, and Enterobacteriaceae above the es-tablished limits than the equipment or work surfaces. Con-clusion. The results obtained showed the proper implemen-tation of good hygiene practices concerning food contact sur-faces, but the implementation of good personal hygiene prac-tices needs enhanced supervision., Uvod/Cilj. Uspostavljanje sistema kontrole bezbednosti je
izuzetno važno u prevenciji bolesti povezanih sa patogenima koje
se prenose hranom. Cilj ovog istraživanja bio je da se utvrdi
higijenski status kontaktnih površina i primena dobre higijenske
prakse pri rukovanju hranom u školskim kantinama. Metode.
Ukupno 10 366 briseva uzeto je sa površina koje dolaze u kontakt
s hranom i ruku osoblja zaposlenog u školskim kantinama u
Novom Sadu u desetogodišnjem periodu (2008–2017). Istraživanje
je uključivalo dva perioda: a) dobrovoljnu primenu dobre
higijenske prakse i b) obaveznu implementaciju sistema Hazard
Analysis Critical Control Points (HACCP). Rezultati. Statistički
značajna razlika (p < 0,05) utvrđena je u ukupnom broju aerobnih
bakterija (aerobic colony counts -ACCs) na površinama. Primećen je
opšti pozitivni trend u pogledu smanjenja mikrobiološke
kontaminacije površina koje dolaze u kontakt s namirnicama.
Učestalost nalaza briseva sa utvrđenim ukupnim ACCs iznad 2,48
log CFU/cm2 smanjivala se statistički značajno (R2 = 0,453) tokom
perioda ispitivanja; učestalost prisustva koagulaza pozitivnih
stafilokoka se takođe smanjivala, ali ne statistički značajno (R2 =
0,264), dok se prosečan broj enterobakterija iznad utvrđenih
graničnih vrednosti na površinama statistički značajno smanjio
tokom godina (R2 = 0,442). Na brisevima ruku ispitanog osoblja
utvrđena je statistički značajno viša (p < 0,05) učestalost prisustva
ukupnog ACCs, koagulaza pozitivnih stafilokoka i enterobakterija
iznad utvrđenih granica u odnosu na briseve uzete sa opreme ili
radnih površina. Zaključak. Dobijeni rezultati pokazuju pravilnu
primenu dobre higijenske prakse kada su u pitanju površine koje
dolaze u kontakt s hranom, dok implementacija prakse dobre lične
higijene zaposlenih zahteva pojačan nadzor",
publisher = "Belgrade : Inst. Sci. inf., Univ. Defence in Belgrade",
journal = "Vojnosanitetski Pregled: Military Medical and Pharmaceutical Journal of Serbia",
title = "Hygiene status of food contact surfaces in public school canteens in the city of Novi Sad, Serbia",
volume = "79",
number = "9",
pages = "883-889",
doi = "10.2298/VSP200521050P"
}

Popović, M., Baltić, M. Ž., Gusman, V., Anđelković, R., Velicki, R., Bjelanović, J., Mitrović, R.,& Janjić, J.. (2022). Hygiene status of food contact surfaces in public school canteens in the city of Novi Sad, Serbia. in Vojnosanitetski Pregled: Military Medical and Pharmaceutical Journal of Serbia
Belgrade : Inst. Sci. inf., Univ. Defence in Belgrade., 79(9), 883-889.
https://doi.org/10.2298/VSP200521050P

Popović M, Baltić MŽ, Gusman V, Anđelković R, Velicki R, Bjelanović J, Mitrović R, Janjić J. Hygiene status of food contact surfaces in public school canteens in the city of Novi Sad, Serbia. in Vojnosanitetski Pregled: Military Medical and Pharmaceutical Journal of Serbia. 2022;79(9):883-889.
doi:10.2298/VSP200521050P .

Popović, Milka, Baltić, Milan Ž., Gusman, Vera, Anđelković, Radivoje, Velicki, Radmila, Bjelanović, Jelena, Mitrović, Radmila, Janjić, Jelena, "Hygiene status of food contact surfaces in public school canteens in the city of Novi Sad, Serbia" in Vojnosanitetski Pregled: Military Medical and Pharmaceutical Journal of Serbia, 79, no. 9 (2022):883-889,
https://doi.org/10.2298/VSP200521050P . .